Historia rozwoju ruchu hulajnogowego wraz z charakterystyką wypożyczalni hulajnóg elektrycznych w Krakowie

• Autorzy: Jarosiński Krzysztof

Warianty tytułu

EN

History of the scooter movement development and characteristics of the electric scooter rental in Kraków

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Systemy wypożyczalni e-hulajnóg na minuty spopularyzowały nowy środek transportu i jednocześnie przyczyniły się do widocznych zmian w krajobrazie miasta, jak również zaszczepiły nową ideę w myśleniu o mobilności miejskiej. Hulajnogi elektryczne, jako nowoczesny sposób na przemieszczanie się, są idealnym rozwiązaniem dla europejskich miast z wąskimi uliczkami. Spopularyzowanie tych jednośladów daje również możliwość rozwoju promowanego obecnie modelu biznesowego, jakim jest „ekonomia współdzielenia”. Zamysłem tego artykułu jest przedstawienie rozwoju konstrukcji hulajnóg i funkcjonowania wypożyczalni e-hulanóg w świecie i w Krakowie. Usługa współdzielenia e-hulajnóg na minuty zazwyczaj jest rentownym przedsięwzięciem prywatnych inwestorów, rzadziej jest to usługa oferowana przez miasto, jak jest to w przypadku roweru miejskiego. Współdzielenie daje możliwość optymalizacji wykorzystywanych zasobów, dzieląc się zgodnie z określonymi zasadami. Takie postępowanie w transporcie indywidualnym przekłada się na ograniczenie ogólnej liczby pojazdów oraz zmniejszenie kosztów. Rok 2018 można uznać za początek rewolucji transportowej, ponieważ znaczna część społeczeństwa zechciała korzystać z tych pojazdów na co dzień. Stało się tak właśnie dzięki powstaniu wypożyczalni e-hulajnóg. Usługa stała się tak popularna, że na rynku pojawiło się mnóstwo konkurencyjnych firm, a włodarze miast zaczęli tworzyć specjalną infrastrukturę np. w postaci wytyczonych miejsc parkingowych (w Krakowie są to punkty mobilności). Sama hulajnoga elektryczna była czymś tak innowacyjnym że w przepisach prawnych trudno było zdefiniować czym dokładnie jest taki pojazd. Wymusiło to na organach ustawodawczych państw zmianę przepisów prawa, również w Polsce, gdzie wprowadzono definicję tegoż jednośladu oraz stworzono specjalne prawo. W Polsce nowe przepisy weszły w życie 20 maja 2021 roku. W Krakowie e-hulajnogi pojawiły się w kwietniu 2019 roku, tworząc silną konkurencję dla roweru miejskiego Wavelo.

EN

The e-scooter rental systems for minutes popularized the new means of transport and at the same time contributed to visible changes in the city landscape, as well as introduced a new thinking about urban mobility. Electric scooters are a modern way to move around, they are an ideal solution for European cities with narrow streets. The popularization of these two-wheelers also gives the opportunity to develop the currently promoted business model, which is the “sharing economy”. The intention of this article is to present the development of the construction of scooters and the functioning of the e-scooter rental in the world and in Kraków. Next planned article will give a look at how e-scooter rentals have influenced the transport behavior of residents and the city space. The service of sharing e-scooters per minute is usually a profitable business of private investors, less often it is a service offered by the city as it is in the case of a city bike. Sharing makes it possible to optimize the resources used by sharing according to specific rules. Such a procedure in individual transport results in a reduction in the total number of vehicles and a reduction in costs. 2018 can be considered the beginning of the transport revolution, as a significant part of the society wanted to use these vehicles on a daily basis. It has happened thanks to the creation of an e-scooter rental. The service became so popular that a lot of competing companies appeared on the market, and city authorities began to create a special infrastructure, e.g. in the form of designated parking spaces (in Kraków, they are named mobility points). The electric scooter was so high much innovative that it was difficult to define in legal regulations what exactly such a vehicle is. Thus the national legislative bodies were forced to change the law, also in Poland, where the definition of this two-track vehicle was introduced and a special law has been developed. In Poland, the new regulations entered into force on May 20, 2021. In Kraków, e-scooters appeared in April 2019, creating strong competition for the Wavelo city bike.

Słowa kluczowe

PL

hulajnoga; wypożyczalnia e-hulajnóg; mobilność; ekonomia współdzielenia

EN

scooters; e-scooter rentals; mobility; sharing economy

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 11-12
• Strony: 12--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Jarosiński Krzysztof

• absolwent kierunku Transport, Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków

Bibliografia

• 1. Krysiuk C., Nowacki G., Miasto, element systemu transportowego kraju, „Autobusy”, 2016, nr 10.
• 2. Ustawa z dnia 30 marca 2021 roku o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (ustawy z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks wykroczeń, ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych oraz ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami), Dz.U. 2021 poz. 720.
• 3. Bryniarska Z., Jarosiński K., Funkcjonowanie wypożyczalni rowerów miejskich Wavelo w Krakowie w latach 2017–2019, „Transport Miejski i Regionalny”, 2020, nr 12.
• 4. Jarosiński K., Analiza funkcjonowania wypożyczalni rowerów miejskich Wavelo w Krakowie, praca dyplomowa inżynierska pod kierunkiem Z. Bryniarskiej, Politechnika Krakowska, Kraków 2020.
• 5. Jarosiński K., Analiza funkcjonowania wypożyczalni hulajnóg elektrycznych w Krakowie, praca dyplomowa magisterska pod kierunkiem Z. Bryniarskiej, Politechnika Krakowska, Kraków 2021.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).