Od Instytutu Radowego w Warszawie do współczesnych zastosowań technologii radiacyjnych

• Autorzy: Głuszewski W.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł powstał w związku z 80. rocznicą otwarcia w Warszawie Instytutu Radowego. Maria Skłodowska-Curie była między innymi prekursorką chemii radiacyjnej, nauki zajmującej się zjawiskami chemicznymi wywołanymi przez działanie promieniowania jonizującego na materię. Rozwój tej dziedziny wiedzy zaowocował w późniejszym okresie praktycznymi zastosowaniami technik radiacyjnych w wielu dziedzinach przemysłu, medycyny, rolnictwa, ochrony środowiska, badań kosmicznych i nauki. Jako punkt wyjścia posłużył artykuł Sur l’etude des courbes de probabilite relatives a l’action des rayons X sur les, bacilles, który Maria Skłodowska-Curie opublikowała w roku 1929 w Biuletynie Francuskiej Akademii Nauk. Autorka przedstawiła wówczas po raz pierwszy w dziejach krzywe tzw. radiacyjnej inaktywacji, czyli zależności między przeżywalnością bakterii a wielkością pochłoniętej dawki promieniowania. Z dzisiejszego punktu widzenia można powiedzieć, że uczona stworzyła podwaliny metod sterylizacji radiacyjnej i radiacyjnej modyfikacji materiałów. W tym kontekście przypominamy dzieje pierwszej polskiej instalacji akceleratorowej uruchomionej w roku 1968 w Instytucie Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie. Na bazie doświadczeń z liniowym akceleratorem elektronów LAE 13/9 powstały w roku 1992 jedyne, jak dotąd w kraju, przemysłowe stacje do radiacyjnej sterylizacji wyrobów medycznych i przeszczepów oraz utrwalania płodów rolnych.

Słowa kluczowe

PL

Instytut Radowy; radiacyjne technologie; radiacyjne sieciowanie polimerów; sterylizacja radiacyjna

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Nukleoniczne
• Czasopismo: Postępy Techniki Jądrowej
• Rocznik: 2012
• Tom: z. 4
• Strony: 36--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Głuszewski W.

• Instytut Chemii i Techniki Jądrowej, Warszawa

Bibliografia

• 1. M. Curie: Sur l’etude des courbes de probabilite relatives a l’action des rayons X sur les, bacille. Compte rendu 1929, 198, s. 102.
• 2. W. Głuszewski, Z.P. Zagórski, Q.K. Tran, L. Cortella: Maria Skłodowska Curie - the precursorof radiation sterilization methods. „Analitical and Bioanalitical Chemistry” 2011, 400, s. 1577 -1582.
• 3. Z.P. Zagórski: Sterylizacja Radiacyjna z elementami chemii radiacyjnej i badań radiacyjnych. Instytut Chemii i Techniki Jądrowej, Warszawa 2007, s. 272.
• 4. Z. Zimek: Technika radiacyjna w PTJ. „Postępy Techniki Jądrowej” 2008, Z.4, s. 15-22.
• 5. Z.P. Zagórski: Poł wieku sieciowania radiacyjnego polietylenu, czyli pochwała nauki pozauczelnianej. „Postępy Techniki Jądrowej” 2003, Z.4, s. 10-16.
• 6. W. Głuszewski: Zastosowanie technik nuklearnych w identyfikacji i konserwacji dzieł sztuki. „Postępy Techniki Jądrowej” 2009, Z.1, 12-14.
• 7. W. Głuszewski: Radiacyjnie modyfikowane polimery w motoryzacji, „Postępy Techniki Jądrowej” 2009, Z.2, s. 24-28.
• 8. J. Sadło, J. Michalik,W. Stachowicz, G. Strzelczak, A. Dziedzic-Gocławska, K. Ostrowski: EPR study on biominerals as materials for retrospective dosimetry. „Radiation Physics and Chemistry” 2006, 51, s. 421-423.
• 9. F. Trompier, J. Sadlo, J. Michalik, W. Stachowicz, A. Mazal, I. Clairand, J. Rostkowska, W. Bulski, A. Kulakowski, J. Sluszniak, S. Gozdz and A. Wojcik: EPR dosimetry for actual and suspected overexposures during radiotherapy treatments in Poland. "Radiation Measurements" 2007, 2, s. 1025-1028.
• 10. W. Głuszewski, Z.P. Zagórski: Application of gas chromatography to the investigations on polypropylene radiolysis. “INCT Annual Report 2005”, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, Warsaw 2006, s. 42.
• 11. W. Głuszewski, Z.P. Zagórski: Radiation effects in polypropylene/polystyrene blends as the model of aromatic protection effects. "Nukleonika" 2008, 53(1), s. 21-24.
• 12. T.T. Do, V.J. Tang, J.A. Aguilera, J.R. Milligan: Structure reactivity relationship in the reaction of DNA guanyl radicals with hydroxybenzoates. "Radiation Physics and Chemistry" 2010, 79 s. 1144-1148.
• 13. R. Mesquita: Ice Age baby mammoth on display at French museum. “Associated Press” 2010, 16/07.
• 14. Agence France Presse: Le plus vieux bébé mammouth du monde sera exposé jeudi soir au Puy-en-Velay. 13/07/2010.
• 15. L. Balout., C. Roubet: La Momie de Ramsés II – Contribution scientifique à l’égyptologie. Ch. 9 Thérapeutique par irradiation, Editions Recherche sur les Civilisations, 1985, Paris.
• 16. Z.P. Zagórski, M. Rajkiewicz, W. Głuszewski: Radiacyjna modyfikacja elastomerów, „Przemysł Chemiczny” 2011, 6, s. 1191-1194
• 17. W. Głuszewski, P.Z. Zagórski: Procesy radiacyjnego sieciowania polimerów. "Tworzywa Sztuczne i Chemia" 2010, 2, s. 58-60
• 18. J. Bik, W. Głuszewski, W.M. Rzymski, Z.P. Zagórski: EB radiation crosslinking of elastomers. "Radiation Physics and Chemistry" 2003, 67, s. 421