Eksperymentalne modelowanie depozycji bursztynu w strefie przybrzeżnej basenu sedymentacyjnego

• Autorzy: Czuryłowicz K. , Sałaciński R.

Warianty tytułu

EN

Experimental modelling of amber deposition in the coastal zone of sedimentary basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zawarto wyniki obserwacji oraz wnioski odnoszące się do eksperymentalnego modelu depozycji bursztynu w strefie brzegowej basenu sedymentacyjnego. Dotyczą one zachowania się bursztynu w środowisku wód płynących, stożka napływowego oraz określono wpływ falowania na procesy redepozycji bursztynu z uformowanych osadów deltowych. Autorzy dokonali próby odniesienia obserwacji z przeprowadzonego eksperymentu do rzeczywistych uwarunkowań geologicznych występowania bursztynu, wskazując, że wyniki badań mogą być wykorzystywane w pracach kartograficzno-poszukiwawczych.

EN

This paper presents observations and conclusions which apply to an experimental model of amber sedimentation in the costal zone of sedimentary basin. Observations of amber behavior in fluvial and deltaic systems are shown. Influence of waving on processes of amber redeposition from deltaic sediments are described. The authors attempted to link the observations from the modelling to real geological conditions of the occurrence of amber-bearing deposits and pointed at implicational nature of the presented examinations on the needs of cartographic and prospecting researches.

Słowa kluczowe

PL

bursztyn; model fizyczny; basen sedymentacyjny; osady bursztynonośne; środowisko rzeczne; środowisko deltowe; warunki hydrodynamiczne

EN

amber; physical model; sedimentary basin; amber-bearing deposits; fluvial system; deltaic system; hydrodynamic conditions

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 439 (2)
• Strony: 391--397
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab., zdj.

Twórcy

autor

Czuryłowicz K.

• Instytut Geochemii, Mineralogii i Petrografii, Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 00-089 Warszawa

autor

Sałaciński R.

• Instytut Geochemii, Mineralogii i Petrografii, Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 00-089 Warszawa

Bibliografia

• [1] FOLK R.L., WARD W.C., 1957 — Brazos river bar: a study of significante of grain size parameters. J. Sediment. Petrol., 27: 3–26.
• [2] JAWOROWSKI K., 1987 — Geneza bursztynonośnych osadów paleogenu w okolicy Chłapowa. Biul. Inst. Geol., 356: 89–102.
• [3] KASIŃSKI J.R., 1997 — Osady bursztynonośne paleogenu południowo-wschodniej Polski. Streszczenia i referaty. Międzynarodowe interdyscyplinarne sympozjum. Bursztyn i inne żywice kopalne: 15–17. Gdańsk 2–6 września. Oficyna Wyd. Sadyba. Warszawa.
• [4] KASIŃSKI J.R., TOŁKANOWICZ E., 1999 — Amber in the northern Lublin Region – origin and occurrence. W: Investigations into amber (red. B. Kosmowska-Ceranowicz, H. Paner): 41–51. Muz. Archeol. w Gdańsku.
• [5] KOSMOWSKA-CERANOWICZ B., 2004 — Holoceńskie nagromadzenia bursztynu w rejonie Gdańska. Pr. Muz. Ziemi PAN, 47: 57–62.
• [6] KOSMOWSKA-CERANOWICZ B., KOCISZEWSKA-MUSIAŁ G., MUSIAŁ T., MÜLLER C., 1990 — Bursztynonośne osady trzeciorzędowe okolic Parczewa. Pr. Muz. Ziemi PAN, 41: 21–35.
• [7] KOSMOWSKA-CERANOWICZ B., LECIEJEWICZ K., 2006 — Złoża bursztynu na południowym brzegu morza eoceńskiego. W: Bursztyn: poglądy – opinie. Materiały z seminariów Amfiberif 1994–2005: 32–36. Wyd. Bursztynowa Hossa Gierłoscy. Gdańsk–Warszawa.
• [8] MASICKA H., 1970 — Bursztyn i jego występowanie w obrębie Zatoki Gdańskiej. Gdańskie Towarzystwo Naukowe. Rozprawy Wydziału III, 7: 29–49.
• [9] MOJSKI J.E., ORŁOWSKI A., 1978 — Plejstoceńska forma rynnowa okolic Słupska. Kwart. Geol., 22, 1: 171–179.
• [10] PARECKI A. BUJAKOWSKA K., 2004 — Dokumentacja geologiczna złoża bursztynu Górka Lubartowska w kat. D. Przeds. Geol. POLGEOL. Centr. Arch. Geol., Warszawa.
• [11] PIWOCKI M., OLKOWICZ-PAPROCKA I., 1987 — Litostratygrafia paleogenu, perspektywy i metodyka poszukiwań bursztynu w północnej Polsce. Biul. Inst. Geol., 356: 7–28.
• [12] REINECK H.E., SINGH I.B., 1973 — Deltaic Environment. W: Depositional Sedimentary Envirnoments: 264–279. Springer–Verlag, Berlin.
• [13] SAŁACIŃSKI R., ŁAZOWSKI L., 2008 — Geologiczno-złożowe przesłanki występowania bursztynu w Polsce i rozpoznanie geologicznych warunków jego koncentracji. Gosp. Sur. Miner., 24, 4/4: 325–339.
• [14] SAŁACIŃSKI R., SZCZESIAK A., 1999 — Występowanie bursztynu w czwartorzędowych utworach klifowych w rejonie Ustki. W: problemy geologii, hydrogeologii i ochrony środowiska wybrzeża morskiego Pomorza Zachodniego. Przew. LXX Zjazdu Nauk. Pol. Tow. Geol., Międzyzdroje 10–12 czerwca: 298–301.
• [15] SIVKOV V., KRYLOV A.D., 1997 — Warunki hydrodynamiczne akumulacji osadów bursztynonośnych Półwyspu Sambijskiego. W: Bursztyn bałtycki i inne żywice kopalne. Międzynarodowe interdyscyplinarne Sympozjum. Gdańsk, 2–6 września: 14–15. Muz. Ziemi PAN, Warszawa.
• [16] ZALEWSKA Z., 1974 — Geneza i stratygrafia złóż bursztynu bałtyckiego. Biul. Inst. Geol., 281: 139–173.

Uwagi

PL

Artykuł w Część 6, Nowoczesne metody badań i dokumentowania złóż