Warszawska szkoła naukowa maszyn elektrycznych niekonwencjonalnych

• Autorzy: Ulatowski Marek , Urbański Wojciech

Identyfikatory

DOI

10.32016/1.74.02

Warianty tytułu

EN

Warsaw science school of unconventional electrical machines

• Konferencja: Sympozjum Historii Elektryki SHE'2022 (VI ; 12-13.05.2022 ; Katowice ; Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z zasadniczych nurtów aktywności naukowej i technicznej w Zakładzie Maszyn Elektrycznych PW w okresie blisko 90 lat jest projektowanie i budowanie prototypów maszyn elektrycznych niekonwencjonalnych. Te nowatorskie prace zapoczątkował Henryk Kozłowski. Od roku 1935 zajmował się badaniami nowego rodzaju konstrukcji silników asynchronicznych ze śrubowym układem blach stojana, której celem było lepsze wykorzystanie materiałów: żelaza i miedzi. Rozwiązanie to uzyskało liczne międzynarodowe patenty. Od lat 70 XX wieku twórcą nowego podejścia do konstruowania przetworników elektromechanicznych, inspiratorem dla młodej kadry ZME i mentorem warszawskiego politechnicznego ośrodka zajmującego się realizowaniem zleceń o szczególnie dużej innowacyjności jest prof. Grzegorz Kamiński. W kierowanym przez niego Zakładzie Maszyn Elektrycznych opracowano algorytmy projektowe, układy pomiarowe i buduje się prototypy maszyn o unikatowych właściwościach. Są one także niejednokrotnie patentowane. W okresie kilkudziesięciu ostatnich lat powstawały m.in. takie konstrukcje, jak: silniki sferyczne, liniowo-obrotowe, pompy ciekłych metali, separatory elementów nieferromagnetycznych, mieszadła, maszyny dyskowe, silniki kinematycznych magazynów energii, silniki napędów głównych pojazdów elektrycznych i wagonów szynowych Personal Rapid Transit.

EN

One of the main streams of scientific and technical activity in the Division of Electrical Machines (DEM) at the Warsaw University of Technology over the past nearly 90 years has been the design and construction of prototypes of unconventional electrical machines. These innovative works were initiated by Henryk Kozłowski. From 1935 onwards, he was involved in research on a new type of design of asynchronous motors with a twisted stator core arrangement, the aim of which was to make better use of the iron and copper materials. This solution was granted numerous international patents. Since the 1970s, Prof. Grzegorz Kamiński has been the creator of a new approach to the construction of electromechanical transducers, an inspiration for the young staff of DEM and a mentor for the Warsaw polytechnic centre involved in carrying out particularly innovative work orders. In the Division of Electrical Machines headed by him, design algorithms and measuring systems have been developed and prototypes of machines with special properties have been being built. They are also frequently patented. In the last few decades, the Warsaw University of Technology has developed, among others, such structures as: spherical motors, linear-rotary motors, liquid metal pumps, electrodynamic separators, stirrers, disk machines, kinematic energy storage motors, main propulsion motors and Personal Rapid Transit rail cars.

Słowa kluczowe

PL

Zakład Maszyn Elektrycznych; Politechnika Warszawska; silniki niekonwencjonalne; silniki liniowe; silnik sferyczny

EN

Division of Electrical Machines; unconventional motors; linear motors; spherical motor

• Wydawca: Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 74
• Strony: 21--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys.

Twórcy

autor

Ulatowski Marek

• Politechnika Warszawska, tel. [phone]

autor

Urbański Wojciech

• Politechnika Warszawska, tel. [phone]

Bibliografia

• 1. Biernat A., Bucki B., Kamiński G., Pochanke A., Przyborowski W., Staszewski P., Smak A., Szczypior J., Urbański W.: Bezszczotkowa maszyna wirująca. Patent UPRP, nr 205455. Warszawa, 2010.
• 2. Kamiński G.: Silniki elektryczne o ruchu złożonym. OWPW, 1994.
• 3. Kamiński G.: Silniki elektryczne z toczącymi się wirnikami. OWPW, 2003.
• 4. Kamiński G., Staszewski P., Urbański W.: Switched Reluctance Motor als Wälzmaschine - 25 Jahre Hochschulkooperation Dresden – Warszawa. Berichte und Informationen – Hochschule für Technik und Wirtschaft Dresden, 2/2007, s. 74-79.
• 5. Urbański W.: Analiza rozwiązań konstrukcyjnych współczesnych silników realizujących pracę w cyklu dorywczym. 39th International Symposium on Electrical Machines SME’2003. Gdańsk–Jurata, 2003, s. 89 + CD.
• 6. Żagan W. (red.).: Historia zakładów oraz współczesna fotografia Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej w roku jubileuszu 90-lecia 1921-2011. Rozdz.: Zakład Maszyn Elektrycznych. BEL Studio, Warszawa, 2011, s. 184-203.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).