Pierwsze laboratoria wysokich napięć na ziemiach polskich

• Autorzy: Chrzan Krystian Leonard , Olesz Marek , Wojtas Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.15199/48.2020.09.36

Warianty tytułu

EN

The first high voltage laboratories in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W publikacji przedstawiono pierwsze laboratoria wysokich napięć w Gdańsku, Wrocławiu, Lwowie, Warszawie, Gródku oraz osoby, które przyczyniły się do ich powstania. Alfons Hoffmann na Pomorzu, Ignacy Mościcki i Stanisław Jasilkowski we Lwowie i Kazimierz Drewnowski w Warszawie należą do pionierów i propagatorów techniki wysokich napięć w Polsce. Podczas budowy na początku ubiegłego stulecia nowoczesnych laboratoriów wykorzystywali nowatorskie pomysły oraz produkty wiodących firm, m in. fabryki transformatorów Siemens-Schuckert.

EN

The paper shows the high voltage laboratories in Gdansk, Wroclaw, Lwow, Warsaw, Grodek and their organizers. Alfons Hoffmann in Pomerania Province, Ignacy Mościcki and Stanislaw Jasilkowski in Lwow and Kazimerz Drewnowski in Warsaw belong to pioneers of high voltage engineering in Poland. These first laboratories were often equipped in transformers of Siemens-Schuckert company.

Słowa kluczowe

PL

politechnika; elektrotechnika; transformator; generator udarowy

EN

technical university; electrotechnic; transformer; impulse generator

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Elektrotechniczny
• Rocznik: 2020
• Tom: R. 96, nr 9
• Strony: 176--179
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Chrzan Krystian Leonard

• Politechnika Wrocławska, Wydział Elektryczny, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław

autor

Olesz Marek

• Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Wojtas Stanisław

• SEP O/Gdańsk, ul. Rajska 6, 80-850 Gdańsk

Bibliografia

• [1] Roesler G., Das Elektrotechnische Institut der Technischen Hochschule in Danzig-Langfuhr. Elektrotechnische Zeitschrift, Heft 47, 48 i 50, Jahrgang 1909, Julius Springer, Berlin
• [2] Musiał E., Dzieje Wydziału Elektrotechniki i Automatyki (1904- 1945) http://www.edwardmusial.info/pliki/lata_1904_1945.pdf
• [3] Hilpert G., Das Elektrotechnische Institut der Kgl. Technischen Hochschule Breslau. Elektrische Kraftbetriebe und Bahnen, Heft 15 u. 16, 1911, s. 1-12
• [4] Chrzan K.L., 100 lat wysokich napięć we Wrocławiu. Wiadomości Elektrotechniczne, nr 3/2010, s. 46-49
• [5] Chrzan K.L., Inżynierskie dzieła Jerzego Lisieckiego. IV Sympozjum Historii Elektryki, Kraków 2018, Maszyny Elektryczne – Zeszyty Problemowe Nr 120, 4/2018, s. 149-154
• [6] Veselova N., Nazar R., Brzhezitsky V., Chrzan K.L., The first high voltage laboratories in Ukraine, Congress Societas Humboldtiana Polonorum, Szczecin 2019, pp. 132-133
• [7] Plan Politechniki Lwowskiej na rok akademicki 1922/23, Lwów 1922
• [8] Album inżynierów i techników w Polsce. Tom I, część 3 Życiorysy, Nakładem Towarzystwa Bratniej Pomocy Stud. Politechniki Lwowskiej, 1932, s. 96
• [9] Kosztaluk R., Badania wysokonapięciowe w Polsce. w: Kosztaluk R. (red.) Technika badań wysokonapięciowych tom 1, WNT Warszawa 1985, s. 17-23
• [10] Staniewicz L. (red), Politechnika Warszawska 1915-1925. Księga pamiątkowa. s. 365-368
• [11] Chudecki Mariusz (red) Elektrownie wodne w Gródku i Żurze, Wydawnictwo Unitex 2017, s. 138-149
• [12] Praca zbiorowa, Historia Elektryki Polskiej, tom IV, Przemysł i instalacje elektryczne. WNT Warszawa 1972, s. 110-111 Elektrotechniczny w okresie międzywojennym.
• [13] E. Pohhausen (red.), Die Technische Hochschule Danzig, Dari-Verlag, Berlin-Halensee, 1930
• [14] J. Kubiatowski, Przegląd Elektrotechniczny, nr 4, 1980, s. 171

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).