Badania laboratoryjne promieniowania UV wybranych energooszczędnych źródeł światła

• Autorzy: Baran K. , Leśko M. , Wachta H.

Warianty tytułu

EN

Laboratory investigations of ultraviolet radiation of selected energy-saving light sources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono problem związany z zastępowaniem źródeł żarowych przez źródła energooszczędne, głównie lampy fluorescencyjne, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) NR 244/2009. Promieniowanie ultrafioletowe emitowane przez źródła wyładowcze może stanowić zagrożenie dla użytkowników. Przeprowadzono badania sondażowe wybranych źródeł światła, które wykazały, że świetlówki dostępne na rynku nie stanowią istotnego zagrożenia ze względu na emisję UV, a produkty azjatyckie nie wykazują zwiększonego poziomu emisji w porównaniu do produktów europejskich.

EN

In this paper there is presented the problem of replacing incandescent light sources by energy saving sources, especially by compact fluorescent lamps, in accordance with European Commission Regulation No 244/2009 [1]. Section 2 describes the principle of operation of a fluorescent lamp (Fig. 1). This lamp is a source of ultraviolet radiation (Tab. 1) [3] which can be a health threat for users. The UV spectrum has many effects, both beneficial and damaging, to human health. Section 3 characterizes these effects such as the production of vitamin D, the treatment of skin conditions, but also acute and chronic effects especially on the skin and eyes. Section 4 describes normative conditions of UV emission level and functionality conditions of compact fluorescent lamps according to the European Commission Regulation. Section 5 presents the detailed research method and results. There were measured two parameters: ultraviolet irradiance and illuminance, which were used to calculate the UV radiation emission level. For research there were used 20 W power compact fluorescent lamps with about 1200 lm luminous flux. The characteristics of UV emission depending on the radiating angle, the source distance and the voltage (Figs. 4-8) were obtained. There was performed a comparison of emission of different lamps, according to the producer, construction and color temperature (Figs. 9, 10). The research shows that the lamps offered in the market are not a crucial health threat for users, because their emission level is lower than that specified in regulations. Also the emission level of Asian products is not much higher than that of European products.

Słowa kluczowe

PL

promieniowanie UV; świetlówka kompaktowa; Rozporządzenie Komisji Europejskiej

EN

UV radiation; compact fluorescent lamp; European Commission Regulation

• Wydawca: Wydawnictwo PAK
• Czasopismo: Pomiary Automatyka Kontrola
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 59, nr 10
• Strony: 1036--1039
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab., wykr., wzory

Twórcy

autor

Baran K.

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów

autor

Leśko M.

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów

autor

Wachta H.

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów

Bibliografia

• [1] Rozporządzenie Komisji (WE) NR 244/2009, Dz. U. Unii Europejskiej L 76/3 z 24.3.2009.
• [2] Dyrektywa 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy Dz.U. UE L 191 z 22.7.2005.
• [3] Wiśniewski A.: Elektryczne źródła światła. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2010.
• [4] PN-90/E-01005, Technika świetlna. Terminologia, Wydawnictwa Normalizacyjne Warszawa 1991.
• [5] PN-T-06589: 2002. Ochrona przed promieniowaniem optycznym. Metody pomiaru promieniowania nadfioletowego na stanowiskach pracy.
• [6] PN EN 14255 – 1: 2010. Pomiar i ocena ekspozycji osób na niespójne promieniowanie optyczne - Część 1: Promieniowanie nadfioletowe emitowane przez źródła sztuczne na stanowisku pracy.
• [7] PN-EN 62471: 2010. Bezpieczeństwo fotobiologiczne lamp i systemów lampowych.
• [8] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lipca 2010 zmieniające rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Dz. U. Nr 141, Poz. 950.
• [9] Domke K., Pelko M.: Pomiar i kalibracja stanowiska do sprawdzenia zawartości promieniowania UV w widmie lamp. Technika świetlna 2010, XIX Krajowa Konferencja Oświetleniowa, Warszawa 2010.
• [10] The IESNA Lighting Handbook. Reference & Application, The Lighting Authority 2000.