Z historii prania i praczek mechanicznych

• Autorzy: Skowron Marek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pranie jest jedną z najbardziej niewdzięcznych czynności domowych. Robiąc bowiem pranie mamy świadomość, że za jakiś czas będzie musiało być powtórzone, a potem znowu i znowu... Na szczęście mając pralki automatyczne i detergenty, nie można określić go jako uciążliwe. I to przede wszystkim odróżnia tę czynności od sposobu wykonywania jej w dawnych czasach. A ten sposób wynika wprost ze słowa „prać”, które - jak podaje słownik języka polskiego S. B. Lindego - pochodzi ono od starosłowiańskiego słowa „per”, które znaczyło bić lub uderzać. Wzięło się to stąd, że dawniej czynność prania polegała na namoczeniu bielizny w celu zmiękczenia cząstek brudu, a następnie dla ich usunięcia - uderzaniu jej np. o kamień lub kijem. Z czasem kij zastąpiony został specjalną drewnianą łopatką tzw. kijanką. Z kolei większe zabrudzenia usuwane były przez pocieranie tkaniny, co w niewprawnych rękach, podobnie jak wykręcanie, było powodem szybkiego jej niszczenia.

Słowa kluczowe

PL

pranie; praczka mechaniczna; pralka automatyczna; detergenty

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 8-9
• Strony: 18--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys.

Twórcy

autor

Skowron Marek

Bibliografia

• [1] Kurier Warszawski 1899, nr 2, s. 4.
• [2] Gazeta Korrespondenta Warszawskiego i Zagranicznego 1820, nr 55, s. 1061.
• [3] Gazeta Krakowska 1801, nr 59, s. 696.
• [4] Rapport Rady Stanu o dwuletnich czynnościach Rządu, czytany na drugiem posiedzeniu Izb połączonych dnia 14go Września r.b. Gazeta Warszawska 1820, nr 128, s. 2104.
• [5] A machine of washing of linnen, called a Yorkshire Maiden. Gentleman’s Magazine styczeń 1752, s. 32.
• [6] Machina do prania bielizny. Izys Polska 1822-23, t. 3, cz. 4, s. 467-472.
• [7] Stender G. F.: Beschreibung einer neuen hoechst bequemen Waschmaschine. Mitau 1765.
• [8] Schaeffer J. Ch.: Die bequeme und hoechstvortheilhafte Waschmaschine. Frankfurt/Lipsk 1767.
• [9] Observations on the utility of patents. Including free remarks on Mr. Beetham’s patent washing mills. Londyn 1791.
• [10] Bericht des Herrn Hachette ueber eine Waschmaschine von Herrn Abbe de Meilleraie. Dinglers Polytechnische Journal 1821, t. 5, nr LXVIII, s. 424-434.
• [11] Habich G. E.: Die schlesische Waschmaschine und zur Theorie des Waschverfahrens. Dinglers Polytechnische Journal 1856, t. 141, nr XC, s. 401-412.
• [12] Najnowsza machina do prania wynalazku Amerykanina Moore, wyrabiana w Zakładzie Optyczno-Mechanicznym J.Pika Optyka m. Warszawy przy ulicy Miodowej. Gazeta Codzienna 1855, nr 343, s. 1.
• [13] Warszawska Gazeta Policyjna 1855, nr 359, s. 3.
• [14] Kurier Warszawski 1861, nr 135 oraz 1862, nr 183.
• [15] Mechaniczna praczka i wyżymaczka. Przegląd Tygodniowy 1866, nr 21, s. 165-166.
• [16] Kurier Codzienny 1866, nr 88, s. 7.
• [17] Dwie pralnie. Przyjaciel Domowy 1863, nr 5, s. 39; Nowa maszyna do prania. Przyjaciel Domowy 1863, nr 36, s. 180; Ulepszona pralnia. Opiekun Domowy 1865, nr 46, s. 372; Amerykańska praczka i wyżymaczka. 1873, nr 3, s.21; Machina do prania. Inżynieria i Budownictwo 1883, nr 7, s. 77.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).