Społeczna odpowiedzialność uczelni w zmieniających się warunkach społeczno-gospodarczych

• Autorzy: Gałat W.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.123.11

Warianty tytułu

EN

Social responsibility of universities in changing socio-economic conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

U podstaw formowania uniwersytetów wybrzmiały dwie misje. Pierwsza związana była z prowadzeniem badań naukowych, a więc poszukiwań prawdy, a druga związana była z dydaktyką. W wyniku zachodzących zmian w przestrzeni społeczno-gospodarczej wydaje się, że tradycyjna misja uniwersytetu nie oddaje wszystkich zadań kierowanych do uniwersytetu. Tradycyjne misje uniwersytetu poddawane są dyskusji i pojawiają się głosy mówiące o konieczności zmian. Dyskutowana jest kwestia badań naukowych, analizowanych tematów i ich użyteczności w przestrzeni społeczno-gospodarczej. Pod debatę poddawana jest również dydaktyka, wobec której oczekuje się kształcenia absolwentów użytecznych na rynku pracy. Wobec zachodzących zmian i próby pogodzenia istoty uczelni z oczekiwaniami interesariuszy, w literaturze pojawiło się sformułowanie trzecia misja uczelni. Nazywana jest również misją społeczną bądź służbą publiczną, a istotą jej jest uwzględnianie oczekiwań interesariuszy w działalności uczelni. Problematyka trzeciej misji uczelni nie została jednak w sposób precyzyjny określona i niejednoznaczne są zadania z niej wynikające. Celem artykułu jest próba sprecyzowania kształtu trzeciej misji, a także zadań i powinności wynikających z jej realizacji.

EN

Two missions resounded at the foundations of university formation. The first was related to conducting scientific research, and thus searching for the truth, and the second was related to didactics. As a result of changes in the socio-economic space, it seems that the traditional university mission does not reflect all tasks addressed to the university. Traditional university missions are subject to discussion and there are voices talking about the need for change. The issue of scientific research, analyzed topics and their usefulness in the socio-economic space is discussed. The debate is also about didactics, which is expected to educate graduates useful in the labor market. In view of the changes taking place and the attempt to reconcile the essence of the university with the expectations of the stakeholders, the third mission of the university appeared in the literature. It is also called a social mission or public service, and its essence is to take into account the expectations of stakeholders in the university's activities. The problem of the third mission of the university has not been precisely defined and ambiguous are the tasks resulting from it. The purpose of the article is to try to specify the shape of the third mission, as well as the tasks and duties resulting from its implementation.

Słowa kluczowe

PL

uniwersytet; misja; trzecia misja; społeczna odpowiedzialność

EN

university; mission; third mission; social responsibility

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 123
• Strony: 143--153
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Gałat W.

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• 1. Jabłecka, I., (2000). Misja i strategia uczelni. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, nr 2/16, s.7-25.
• 2. Gerth, D., (1992). Institutional Policy and Planning, w: Adaptation of University Management Structures and Strategies for New Requirements, International Association of Universities, Paris.
• 3. Drucker, P., (1999). Społeczeństwo prokapitalistyczne, Warszawa: PWN.
• 4. Kuczmaszewski. J., (2016). Dylematy kształcenia dla „trzeciej misji”. W: R. Knosala, Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji. T. 2, Opole: Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją.
• 5. Dwojnicki, P., (1995). Składniki misji - wizja przyszłości. Przegląd Organizacji, nr 12.
• 6. Radtke J.M. (1998), How to write a mission statement, The Grantsmanship Center.
• 7. Chmielecka E. (2004). Informacja, wiedza, mądrość. Co społeczeństwo wiedzy cenić powinno, Nauka i Szkolnictwo Wyższe 1(23).
• 8. Sztompka P. (2016), Uniwersytet w przestrzeni społecznej, Zarządzanie publiczne, 2(36).
• 9. Boyce, G., (2008). The Social Relevance of Ethics Education in a Global(ising) Era: From Individual Dilemmas to Systemic Crises, Critical Perspectives on Accounting, nr 19.
• 10. Sager, T., (2009), Responsibilities of Theorists: The Case of Communicative Planning Theory, Progress in Planning, nr 72, s. 1-51.
• 11. Szulc, T., (2013). Uniwersytet i edukacja w XXI wieku, w: (red.), J. Woźnicki, Misja i służebność uniwersytetu w XXI wieku, Warszawa: Instytut Społeczeństwa Wiedzy, Fundacja Rektorów Polskich.
• 12. Koj, A., (2013). Ewolucja idei uniwersytetu i jego misji, w: (red.), J. Woźnicki, Misja i służebność uniwersytetu w XXI wieku, Warszawa: Instytut Społeczeństwa Wiedzy, Fundacja Rektorów Polskich.
• 13. McMillan J. (2007), Why Corporate Social Responsibility? Why Now? How? The Debate over Corporate Social Responsibility, ed. .S. May, G. Cheney, J.Roper, Oxford University Press, Oxford.
• 14. Leja, K., (2015), Trzy misje uczelni, trzy ścieżki kariery, Forum Akademickie nr 1/2015.
• 15. Clark B. (1983), The higher education system. Academic Organization in Cross-National Perspective, Berkeley: University of California Press.
• 16. Jongbloed, B., (2003). Marketisation in Higher Education, Clark's Tringle and the Essential Ingredients of Markets, Higher Education, 2/57.
• 17. Etzkowitz, H., (2015). The entrepreneurial university as a technopole platform. A global phenomen, [in:] (ed.) J. T. Miao, P. Benneworth, N. A. Phels, Routledge, Making 21st century knowledge complexes: Technopoles of the world revisited, New York.
• 18. Musiał K. (2013), Uniwersytet na miarę swego czasu. Transformacja społeczna w dobie postindustrialnej a zmiany w szkolnictwie wyższym krajów nordyckich, Gdańsk: Wydawnictwo słowo/ obraz terytoria.
• 19. Kola, A., Leja, K., (2015). Rozszerzona trzecia misja uniwersytetu na przykładzie jego relacji z podmiotami trzeciego sektora, e-mentor, nr 4(61).
• 20. Szostek, A., (2015), Program Rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r., cześć II, Misja społeczna uniwersytetu w XXI wieku, Fundacja Rektorów Polskich, Warszawa.
• 21. Hejduk, I., Mokrzecki, R., (2008). Kapitał intelektualny uczelni a przewagi konkurencyjne przedsiębiorstwa, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 8 (703).
• 22. Samsonowicz H. (2008), Społeczna odpowiedzialność uczelni, w: (red.) K. Leja, Gdańsk, Społeczna odpowiedzialność uczelni, Politechnika Gdańska Wydział Zarządzania i Ekonomii.
• 23. Goćkowski, J., (1999). Uniwersytet i tradycja w nauce, Wydawnictwo i Drukarnia Secesja, Kraków.
• 24. Leja, K., (2011). Koncepcje zarządzania współczesnym uniwersytetem, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
• 25. Kisiel, P. (1994). Ethos uczonych we współczesnym życiu naukowym,w: (red.) J. Goćkowski, P. Kisiel, Patologia i terapia życia naukowego, Univeritas, Kraków.
• 26. Marody, M., (2014). O społecznym zakorzenieniu kultury uniwersytetu, Nauka nr 2, s.27- 32.
• 27. Geryk, M., (2012). Społeczna odpowiedzialność uczelni, Warszawa: Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie.
• 28. Matysiak, A., (2009). Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce 2010-2020 - projekt środowiskowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• 29. Błąd, M., (2016). O pięknie ekonomii, ethosie uczonego i misji uniwersytetu – jubileusz Profesora Jerzego Wilkina, Wieś i Rolnictwo 1(170).
• 30. Bielecki, P., (2010). Rola studentów w zarządzaniu szkołą wyższą, Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
• 31. Hazelkorn, E., (2004). Art Schools for Tomorrow: Challenges and Opportunities, Higher Education Management and Policy, no 16 (3).

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).