Nadwodna lokalizacja - co to dziś oznacza dla miasta?

• Autorzy: Gzell S.

Warianty tytułu

EN

Localisation on the water - what does it mean today for the city?

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Gdyby przeprowadzić ankietę na tytuł książki najlepiej obrazujący stosunki przestrzenne między miastem a płynącą przez nią rzeką, to jeszcze do niedawna duże szanse miałby tytuł „Miasto tyłem do rzeki”. To samo dotyczy miast położonych nad większymi akwenami, w tym na brzegu morskim. A przecież setki autorów w wielkiej ilości książek i innych tekstów od lat pisują, że powinno być inaczej. Autorzy przypominają np. historyczne przypadki Wenecji, Amsterdamu, Petersburga, Berlina, Rotterdamu i innych miast, po czym przechodzą do doświadczeń najnowszych, które wskazują na konieczność instytucjonalizowania opieki nad frontami wodnymi. Korzystając z tych doświadczeń, możemy być pewniejsi, że najważniejsze potrzeby mieszkańców miast, w tym potrzebę tworzenia współczesnych przestrzeni publicznych, będą łączone z odzyskiwaniem dla miasta nieużywanych terenów portów, w najciekawszych krajobrazowo częściach tych portowo - przemysłowych miast. Teksty takie łatwo jest zilustrować opisami konkursów architektoniczno - urbanistycznych na przebudowę frontów wodnych, a także powszechnie znanymi projektami realizowanymi w największych dziś światowych zagłębiach budowlanych, to znaczy w krajach Zatoki Perskiej i w Chinach. Są także przykłady europejskie, w tym polskie. Dodajmy, że ci wszyscy, którzy przechodzę akademicki kurs urbanistyki na wiedzą czym jest lustro wody dla miasta, a wraz ze wzrostem zainteresowania środowiskiem naturalnym, rola wody w mieście jest coraz silniej podkreślana. Jest to takie widzenie problemu w którym nie chodzi o tradycyjny „landscaping”, upiększający dodatek do „twardej urbanistyki”, ale o miasto stające się krajobrazem, otóż pozycja ta powoduje wzrost znaczenia wody w „urbanistycznych krajobrazach”. Pamiętając jednocześnie jak bardzo niebezpieczna potrafi być woda, upowszechniać należy współczesne rozwiązania równocześnie anty-powodziowe i pro-wodne, które wynikają z motywacji ekologicznych i kulturowych. Ważne jest tez dziś to, że budowa frontów wodnych to element, który podnosi konkurencyjność miast, tworzy nowe czynniki miastotwórcze, a co za tym idzie zmienia się architektura owych frontów.

EN

If carried out a survey on the title of the book best showing the spatial relationship between the city and the river flowing through it, a good chance, until recently, would have the title of "The city located back to the river". The same applies to cities located on larger surface of water, including the sea shore. And yet, hundreds of authors in a large number of books and other texts for years write that it should be otherwise. The authors remind for instance example - Historical cases of Venice, Amsterdam, St. Petersburg, Berlin, Rotterdam and other cities, and then go to the latest experience, which indicate the need for institutionalization the care of waterfronts areas. Using these experiences, we can be more confident that the most important needs of city residents, including the need to create modern public spaces, will be combined with the recovery for the city of unused areas, harbours in the most interesting parts of the scenic port and - industrial cities. Such texts it is easy to illustrate with descriptions of architectural competitions - the reconstruction of urban water fronts, also commonly known projects implemented in major building basins of the world today, that is, in the Persian Gulf countries and China. There are also examples of Europe, including Polish. Note that all who pass the academic course on urban planning know what the mirror of water for the city is, and with increasing interest in the environment, the role of water in the city is increasingly emphasized. This is also a problem’s perception where it's not about traditional "landscaping", beautifying addition to the "hard urban planning," but about the city becomes as a landscape. And so this situation increases the importance of water in the "urban landscapes". While bearing in mind consciousness how dangerous can be water, there should be disseminate at the same time the modern anti-flood and pro-water solutions, which result from ecological and cultural motivations. It is important also today that the construction of water fronts is an element that increases the competitiveness of cities, creates new city – creative factors, and thus changing architecture of these fronts.

Słowa kluczowe

PL

Barcelona; nadwodna lokalizacja miasta; nabrzeże

EN

Barcelona; waterside city location; waterfront

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 24/1
• Strony: 113--128
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., zdj.

Twórcy

autor

Gzell S.

• Politechnika Warszawska, Wydział Architektury, Katedra Projektowania Urbanistycznego i Krajobrazu Wiejskiego

Bibliografia

• [1] Miasto tyłem do rzeki. Materiały sesji naukowej, red.: Bożena Wierzbicka, Biblioteka TONZ, Warszawa 1996.
• [2] Lorens P., Large. Scale Urban Developments, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2001
• [3] Morris Anthony Edwin James, History of Urban Form. Before the Industrial Revolution, George Godwin, Longman House, Harlow 1982
• [4] Benevolo Leonardo, Miasto w dziejach Europy. Tworzenie Europy, Wydawnictwo Krąg, Warszawa 1995
• [5] Hall Peter, Cities of Tomorrow: An Intellectual History of Urban Planning and Design in the Twentieh Century, Blackwell Publishing, Oxford 2002
• [6] Bogucka Maria, Henryk Samsonowicz, Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Ossolineum, Wrocław 1986
• [7] Wyrobisz A., Tymowski M., Fałkowski W., Morawski Z. Czas, przestrzeń, praca w dawnych miastach, PWN, Warszawa 1991
• [8] Reps W. John, Town Planning in Frontier America”, University of Missouri Press, Columbia . London 1980
• [9] Boorstin Daniel J., The Americans: The Colonial Experience, The Americans: The National Experience, The Americans: The Democratic Experience, Vintage Books, New York 1974
• [10] Kostof Spiro, The City Assembled. The Elements of Urban Form Through History, A Bulfinch Press Book, Boston 1992, (inna książka tegoż autora: The City Shaped. Urban Patterns and Meanings Trough History, Thames & Hudson, London 1991
• [11] Tołwiński Tadeusz, Urbanistyka. Tom I. Budowa miasta w przeszłości, Wydawnictwo Zakładu Urbanistyki Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1939 (MCMXXXIX),
• [12] Czarnecki Władysław, Planowanie miast i osiedli. Tom III. Krajobraz i tereny zielone, PWN, Warszawa - Poznań 1968
• [13] Lynch Kevin, The Image of the City, The MIT Press, Cambridge 2002 (autor tekstu używa wydania 28-go)
• [14] Wejchert Kazimierz, Elementy kompozycji urbanistycznej, Arkady, Warszawa 1974 (wydanie niemieckie: Elemente der staedtebaulichen Komposition” VEB Verlag fuer Bauwesen, Berlin 1977
• [15] Nyka Lucyna, Od architektury cyrkulacji do urbanistycznych krajobrazów, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2006
• [16] Le Grand Pari(s). Concultation internationale sur l`avenir de la Metropole Aprisienne, amc, Le Moniteur Architecture, Paris 2009
• [17] Hall Peter, Ulrich Pfeiffer, Urban Future 21. A global agenda for twenty-first century cities, Spon, London 2000
• [18] Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. 2007 - 2013. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 - 2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2008
• [19] State of the World`s Cities. 2008/2009. Harmonious Cities, UN HABITAT, Earthscan, London 2008
• [20] Duch Dialogues. New Orleans, Netherlands. Common Challenges in Urbanized Deltas, ed.: Han Meyer, Dan Morris, David Waggonner, Duch Urbanism Today, TU-Delft and SUN, Amsterdam 2009
• [21] Czas, przestrzeń, praca w dawnych miastach, PWN, Warszawa 1991