Zastosowanie boru w materiałach wybuchowych. Cz. 1, Materiały wybuchowe indywidualne i mieszaniny z MW kruszącymi

• Autorzy: Magnuszewska Paulina , Grądziel Maciej , Maranda Andrzej , Florczak Bogdan

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2019.8.2

Warianty tytułu

EN

Boron application in high energetic materials. Part 1, Single- and multicomponent explosives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono przegląd prac prowadzonych nad zastosowaniem boru w szkielecie molekuły materiałów wybuchowych (MW) indywidualnych i w mieszaninach z MW kruszącymi. Mała masa atomowa oraz duże ciepło spalania boru sprawiają, że z energetycznego punktu widzenia pierwiastek ten może stanowić doskonały składnik palny w kompozycjach z MW. Cząsteczki MW składają z węgla, wodoru, tlenu i azotu. Wodór i węgiel pełniące funkcję składników palnych mogą być zastąpione borem. W wyniku rozważań teoretycznych stwierdzono, że istnieją możliwości zastosowania cząsteczek zawierających bor, analogicznych do trinitrobenzenu i trinitrotoluenu. Od lat prowadzone są badania nad zastosowaniem aluminium jako składnika energetycznego w mieszaninach z kruszącymi MW. Jednak istnieją pierwiastki stanowiące konkurencję dla tego metalu, m.in. bor. W porównaniu z aluminium produkty spalania boru BO, B2O2 i HBO2 są gazami, co może prowadzić do zwiększenia parametrów detonacyjnych MW.

EN

A review, with 35 refs., of B compds. used in the explosives, their prodn. methods, and their properties.

Słowa kluczowe

PL

materiały wybuchowe; bor; spalanie

EN

explosives; boron; combustion

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 98, nr 8
• Strony: 1213--1223
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Magnuszewska Paulina

• Sieć Badawcza Łukasiewicz-Instytut Przemysłu Organicznego, ul. Annopol 6, 03-236 Warszawa

autor

Grądziel Maciej

• Austin Powder Polska, Zagrodno

autor

Maranda Andrzej

• Sieć Badawcza Łukasiewicz-Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa

autor

Florczak Bogdan

• Sieć Badawcza Łukasiewicz-Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa

Bibliografia

• [1] I. Eichstaedt, Księga pierwiastków, Wiedza Powszechna, Wyd. II, Warszawa 1970.
• [2] Praca zbiorowa, Boron and refractory borides, (red. V.I. Matkovich), Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg-New York 1977.
• [3] E.-C. Koch, T.M. Klapötke, Propellants, Explos. Pyrotech. 2012, 37, 335.
• [4] C.L. Mader, L.C. Smith, The performance of boron explosives, Los Alamos Scientific Laboratory of the University of California, 1959, declassified 16 November 1976.
• [5] J.T. Nelson, W.J. Pietro, Inorg. Chem. 1989, 28, nr 3, 544.
• [6] K. Jayasuriya, J. Mol. Struct. (THEOCHEM) 1991, 236, 381.
• [7] F. Ramondo, G. Portalone, M. Colapietro, L. Bencivenni, J. Mol. Struct. (THEOCHEM), 1993, 283, 85.
• [8] R. Miao, G. Yang, C. Zhao, J. Hong, L. Zhu, J. Mol. Struct. (THEOCHEM), 2005, 728, nr 1, 197.
• [9] J.D. Janing, D.W. Ball, J. Mol. Model. 2010, 16, nr 5, 857.
• [10] L.P. Kuhn, N. Inatome, J. Am. Chem. Soc. 1963, 85, nr 8, 1206.
• [11] A.K. Lawong, D.W. Ball, J. Mol. Model. 2012, 18, nr 4, 1661.
• [12] M. Zamani, M. Keshavarz, J. Iran. Chem. Soc. 2015, 12, nr 6, 1077.
• [13] M. Zamani, M. Keshavarz, Comput. Mater. Sci. 2015, 97, 295.
• [14] R.T. Paine, W. Koestle, T.T. Borek, G.L. Wood, E.A. Pruss, E.N. Duesler, M.A. Hiskey, Inorg. Chem. 1999, 38, nr 16, 3738.
• [15] W. Fraenk, T. Habereder, A. Hammerl, T.M. Klapötke, B. Krumm, P. Mayer, H. Nöth, M. Warchold, Inorg. Chem. 2001, 40, nr 6, 1334.
• [16] T.M. Klapötke, B. Kruum, R. Moll, Proc. 13th Seminar New Trends in Research of Energetic Materials, Pardubice, Czech Republic, 21-23 kwietnia 2010 r., 523.
• [17] P. Srivastava, H.J. Singh, J. Energ. Mater. 2010, 28, nr 3, 202.
• [18] M. Zamani, M. Keshavarz, Cent. Eur. J. Energ. Mater. 2014, 11, nr 3, 363.
• [19] M.N. Makhov, Russ. J. Phys. Chem. B 2015, 9, nr 1, 50.
• [20] Y. Chen, S. Xu, D.J. Wu, D.B. Liu, Cent. Eur. J. Energ. Mater. 2016, 13, nr 1, 117.
• [21] S. Xu, Yu. Chen, X. Chen, D. Wu, D. Liu, Fiz. Goreniya Vzryva 2016, 52, nr 3, 97.
• [22] Y. Xu, Q.Z. Cu, S. Yu, Proc. 21st Seminar New Trends in Research of Energetic Materials, Pardubice, 18-20 kwietnia 2018 r., 352.
• [23] V.I. Pepekin, M.N. Makhov, A.Ya. Apin, Fiz. Goreniya Vzryva 1972, 8, nr 1, 135.
• [24] A. Olejniczak, Wiad. Chem. 2004, 58, nr 11-12, 895.
• [25] L.N. Akimova, A.Ya. Apin, L.N. Stesik, Fiz. Goreniya Vzryva 1972, 8, nr 4, 475.
• [26] E.Yu. Orlova, Khimia i tekhnologiya brizantnykh vzryvchatykh veshchestv, Izd. Oborongiz, Moskva 1981.
• [27] V.A. Teselkin, M.N. Makhov, Proc. 32nd Intern. Ann. Conf. of ICT, Energetic Materials. Ignition, Combustion and Detonation, Karlsruhe, 3-6 lipca 2001 r., 76-1-76-8.
• [28] G.T. Afanasyev, V.K. Bobolev, Chustvitel’nost kondensirovannykh vzryvchatykh veshchest k udaru, Izd. Nauka, Moskva 1968.
• [29] M. Makhov, Proc. 31th Intern. Ann. Conf. of ICT, Energetic Materials. Analysis, Diagnostics and Testing, Karlsruhe, 27-29 kwietnia 2000 r., 42-1-42-11.
• [30] M. Makhov, Proc. 35th Intern. Ann. Conf. of ICT, Energetic Materials. Structure and Properties, Karlsruhe, 29 czerwca-2 lipca 2004 r., 55-1-55-10.
• [31] C. Galiński, SPG 2002, 15, nr 1, 1.
• [32] T. Sezaki, S. Date, J. Satoh, Mater. Sci. Forum 2004, 465-466, 195.
• [33] D. Gao, Q. Song, C. Zhang, F. Zhao, X. Li, B. Zheng, W. Cao, X. Guo, Proc. 21st Seminar New Trends in Research of Energetic Materials, Pardubice, 18-20 kwietnia 2018 r., 126.
• [34] G.I. Kanel, A.V. Utkin, S.V. Razorenov, Cent. Eur. J. Energ. Mater. 2009, 6, nr 1, 15.
• [35] M. Finger, E. Lee, F.H. Helm, B. Hayes, H. Horning, R. Mc Guire, M. Kahara, M. Guidry, Proc. Sixth Symp. (Int.) on Detonation, Coronado, California, 24-27 sierpnia 1976 r., 710.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).