Positive consequences of experiencing traumatic life events – a review of the concept

• Autorzy: Netczuk-Gwoździewicz Marzena

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.1464

Warianty tytułu

PL

Pozytywne konsekwencje doświadczania traumatycznych wydarzeń życiowych przegląd koncepcji

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Recently conducted research on traumatic stress has provided data indicating that experiencing or witnessing life- or health-threatening events may also result in the occurrence of positive post-traumatic changes. The aim of the article is to present the concept of positive changes after a traumatic experience. There are many theories, concepts and models in the literature dealing with this topic. Amongst them, the following seem to be particularly interesting: (1) the theory of positive disintegration, (2) the post-traumatic growth model, (3) the functional and descriptive post-traumatic growth model, (4) the model of life crises and personal growth, discussed in the article.

PL

Prowadzone w ostatnich latach badania nad stresem traumatycznym dostarczyły danych wskazujących, że doświadczanie lub bycie świadkiem zagrażających zdrowiu lub życiu zdarzeń może się również wiązać z pojawianiem pozytywnych zmian potraumatycznych. Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji pozytywnych zmian po przeżyciu traumatycznym. W literaturze traktującej ten temat występuje wiele teorii, koncepcji i modeli. Wśród nich szczególnie interesujące wydają się być: (1) teoria dezintegracji pozytywnej, (2) model wzrostu po traumie (3) model funkcjonalno- opisowy wzrostu po traumie, (4) model kryzysów życiowych i osobowego wzrostu omówione w artykule.

Słowa kluczowe

EN

post-traumatic growth; health; coping with stress

PL

potraumatyczny wzrost; zdrowie; radzenie sobie ze stresem

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 88 (tom 2)
• Strony: 67--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys.

Twórcy

autor

Netczuk-Gwoździewicz Marzena

• General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces, Faculty of Managment and Leadership

• https://orcid.org/0000-0003-1742-1138

Bibliografia

• 1. Aldwin, C. M., (2009). Stress, coping, and development: an integrative perspective. New York: Guilford Press.
• 2. Aldwin, C.M., Levenson, M., (2004). Posttraumatic growth: A development perspectives. Psychological Inquiry, vol. 15 (1).
• 3. Campbell, W., Brunell, A., Foster, J., (2004). Sitting here in limbo: Ego shock and posttraumatic growth. Psychological Inquiry, vol. 15 (1).
• 4. Cohen, S., Underwood, L., Gottlieb, B.H., (2000). Social support measurement and intervention: a guide for health and social scientists. New York: Oxford University Press.
• 5. Dąbrowski, K., (1980). Zdrowie psychiczne a zasady: przyjemności, rzeczywistości i rozwoju. Zdrowie Psychiczne, No. 2.
• 6. Frankl, V.E., (2010). Wola sensu. Założenia i zastosowania logoterapii. Warsaw: Czarna Owca.
• 7. Goleman, D., (2007). Inteligencja emocjonalna w praktyce. Poznań: Media Rodzina.
• 8. Golier, J.A., Legg, J., Yehuda, R., (2007). Pharmacological treatment of posttraumatic stress disorder. In: Natan, P.E., Gorman, J.M., (eds.). A guide to treatments that work. New York: Oxford University Press.
• 9. Helgeson, V., Reynolds, K., Tomich, P., (2006). A meta-analytic review of benefit finding and growth. Journal of Consulting and Clinical Psychology, vol. 74 (5).
• 10. Heszen, I., (2013). Psychologia stresu. Warsaw: PWN.
• 11. Hobfoll, S.E., (2006). Stres, kultura i społeczność. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• 12. Natan, P.E., Gorman, J.M., (eds.) (2007). A guide to treatments that work. New York: Oxford University Press.
• 13. O’Leary, V.E., (1998). Strength in the face of adversity: individual and social thriving. Journal of Social Issues, vol. 54 (2).
• 14. Oatley, K., Jenkins, J.M., (2003). Zrozumieć emocje. Warsaw: PWN.
• 15. Ogińska-Bulik N., (2013). Pozytywne skutki doświadczeń traumatycznych, czyli kiedy łzy zamieniają się w perły. Warsaw: Difin.
• 16. Park, C.L., (1998). Stress‐Related Growth and Thriving Through Coping: The Roles of Personality and Cognitive Processes, Journal of Social Issues, vol. 54 (2).
• 17. Schaefer, J.A., Moos, R.H., (1998). The context for posttraumatic growth: life crises, individual and social resources, and coping. In: Tedeschi, R.G. Park, C.I., Calhoun L.G. (eds.). Posttraumatic growth: positive changes in the aftermath of crisis. London: Lawrence Erlbaum Associates.
• 18. Taylor, S.E., (1983). Adjustment to threatening events: A theory of cognitive adaptation. American Psychologist, vol. 38.
• 19. Tedeschi, R.G., Calhoun, L.G., (1998). Posttraumatic growth: future directions. In: Tedeschi, R.G., Park, C.I., Calhoun, L.G. (eds.). Posttraumatic Growth: Positive Changes in the Aftermath of Crisis. London: Lawrence Erlbaum Associates.
• 20. Tedeschi, R.G., Calhoun, L.G. (2004). Posttraumatic growth: Conceptual foundations and empirical evidence. Psychological Inquiry, vol. 15, pp. 1–18.
• 21. Zoellner, T., Maercker, A., (2006). Posttraumatic growth in clinical psychology – A critical review and introduction of a two component model. Clinical Psychology Review, vol. 26.