Stres oksydacyjny i wewnątrzkomórkowe mechanizmy antyoksydacyjne

• Autorzy: Cal Magdalena , Kilisch Julia

Warianty tytułu

EN

Oxidative stress and intracellular antioxidative mechanisms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wszystkie organizmy żywe są narażone na działanie czynników zewnętrznych, które mogą indukować stres komórkowy. Wolne rodniki, których poziom jest kontrolowany przez mechanizmy wewnątrzkomórkowe, są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania komórki. Nadmiar wolnych rodników prowadzi do stresu oksydacyjnego. W komórkach w odpowiedzi na stres oksydacyjny są uruchamiane procesy mające na celu neutralizację nadmiaru wolnych rodników, aby zapobiec ich szkodliwemu wpływowi na elementy składowe komórki. W wyniku stresu oksydacyjnego uszkodzeniu mogą ulec tak ważne elementy komórki jak materiał genetyczny czy lipidy i białka. Bardzo ważną rolę w walce z wolnymi rodnikami odgrywają antyoksydanty, które są produkowane wewnątrzkomórkowo oraz te, które dostępne są jako suplementy diety lub po prostu w żywności.

EN

All living organisms are exposed to external factors that can induce cellular stress. Free radicals, whose level is controlled by intracellular mechanisms, are necessary for the proper functioning of a cell. Excess free radicals lead to oxidative stress. In cells, in response to oxidative stress, processes are initiated to neutralize excess free radicals in order to prevent their harmful effects on the cell's components. As a result of oxidative stress, such important elements of the cell as genetic material, lipids and proteins may be damaged. Antioxidants that are produced intracellularly and those that are available as dietary supplements or simply in food play a very important role in the fight against free radicals.

Słowa kluczowe

PL

stres oksydacyjny; wolne rodniki; uszkodzenia oksydacyjne; antyoksydanty

EN

oxidative stress; free radicals; oxidative damage; antioxidants

• Wydawca: ELAMED Media Group
• Czasopismo: Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 1
• Strony: 38--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Cal Magdalena

• Zakład Mykologii i Genetyki, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski

autor

Kilisch Julia

• Zakład Mykologii i Genetyki, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• 1. Czajka A.: Wolne rodniki tlenowe a mechanizmy obronne organizmu. "Nowiny Lekarskie", 2006, 75, 582-586.
• 2. Książek K.: Stres oksydacyjny jako uniwersalna przyczyna starzenia się - od somatycznych komórek człowieka do jednokomórkowych drożdży i prokariotycznych komórek bakterii. "Postępy Biochemii", 2010, 56, 260-268.
• 3. Loschen G., Flohé L., Chance B.: Respiratory Chain Linked H2O2 Production in Pigeon Heart Mitochondria. "FEBS Letters", 1971, 18, 261-64.
• 4. Drewa G., Ferenc T.: Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy. Elsevier Urban & Partner, 2007.
• 5. Bentkowska-Ścibior D., Czeczot H.: Komórki nowotworowe a stres oksydacyjny. "Postępy Hig. Med. Dosw.", 2009, 63, 58-72.
• 6. Kuklinski B., van Lunteren I.: Odżywianie mitochondrialne. Jak powstrzymać wolne rodniki, choroby cywilizacyjne i starzenie się. Wydawnictwo Vital, 2018.
• 7. Figueira T.R., Barros M.H., Camargo A.A. et al.: Mitochondria as a Source of Reactive Oxygen and Nitrogen Species: From Molecular Mechanisms to Human Health. "Antioxidants & Redox Signaling", 2013, 18, 2029-74.
• 8. Allison L.A.: Podstawy biologii molekularnej. Wydawnictwo WUW, 2019.
• 9. Zaremba T., Oliński R.: Oksydacyjne uszkodzenia DNA - ich analiza oraz znaczenie kliniczne. "Postępy Biochemii", 2010, 124-138.
• 10. Ashok B.T., Ali R.: The Aging Paradox: Free Radical Theory of Aging. "Experimental Gerontology", 1999, 34, 293-303.
• 11. Mittal M., Mohammad R.S., Khiem T. et al.: Reactive Oxygen Species in Inflammation and Tissue Injury. "Antioxidants & Redox Signaling", 2014, 20, 1126-67.
• 12. Bal J.: Genetyka medyczna i molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017.
• 13. Kong Q., Beel J.A., Lillehei K.O.: A threshold concept for cancer therapy. "Med. Hypotheses", 2000, 55, 29-35.
• 14. Kamarudin S.A., Selamat J., Rashidah S. et al.: Effect of Fat-Soluble Anti-oxidants in Vegetable Oils on Acrylamide Concentrations During Deep-Fat Frying of French Fries. "The Malaysian Journal of Medical Sciences: MJMS", 2018, 25, 128-39.
• 15. Lobo V., Patil A., Phatak A., Chandra N.: Free Radicals, Antioxidants and Functional Foods: Impact on Human Health. "Pharmacognosy Reviews", 2010, 4, 118.
• 16. Goderska K.: The antioxidant and prebiotic properties of lactobionic acid. "Applied Microbiology and Biotechnology'', 2019, 103, 3737-51.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).