Computer modeling for the visualization and geometric reconstruction of artefacts from the casting workshop in Grzybiany

• Autorzy: Garbacz-Klempka A. , Rzadkosz S. , Stolarczyk T. , Kozana J. , Piekoś M. , Kwak Z. , Tenerowicz M.

Warianty tytułu

PL

Modelowanie komputerowe do wizualizacji oraz rekonstrukcja geometryczna zabytków z pracowni odlewniczej Grzybiany

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The casting workshop in Grzybiany is one of the most important archaeological sites in regards to casting technology from the Bronze and Early Iron Ages. During the "Grzybiany. Osada nadjeziorna z epoki brązu i żelaza" [Grzybiany. Lakeside settlement from the Bronze and Early Iron Ages] research, the structure of casting moulds was analyzed as well as the chemical composition and microstructure of one of the more-interesting metal artefacts found within the workshop. Based on this, geometric visualization was performed with the help of computer-modeling methods. For scientific, experimental, and educational purposes, reconstruction of a zoomorphic pendant was performed using the lost-wax method. Wax models injected into a matrix were used, along with fired ceramic (gypsum) moulds and a specially prepared modeling alloy that corresponds to the original material. In this way, a true replica of the original was obtained: technologically, structurally and chemically. Studies of production technology of the casting workshop dated back to the Bronze and Early Iron Age help to increase the knowledge of the mould-preparing technology and the alloys used. Modern tools and computer programs aid in the research of old technologies and help disseminate the results.

PL

Pracownia odlewnicza w Grzybianach należy do jednego z najważniejszych stanowisk archeologicznych pod względem studiów nad technologią odlewniczą w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza. W toku prac wykonano analizę struktury form odlewniczych. Przeprowadzono także analizę składu chemicznego i mikrostruktury jednego z ciekawszych zabytków metalowych, odkrytych na terenie pracowni. Na tej podstawie, z wykorzystaniem metod modelowania komputerowego, wykonano wizualizację geometryczną. W celach naukowych, doświadczalnych i edukacyjnych wykonano rekonstrukcję zawieszki zoomorficznej przy wykorzystaniu metody wytapianych modeli. Zastosowano modele woskowe wtryskiwane do matrycy, formy ceramiczne (gipsowe) wypalane oraz specjalnie przygotowany stop modelowy, odpowiadający oryginalnemu. W ten sposób uzyskano wierną technologicznie, strukturalnie i chemicznie replikę zabytku. Badania technologii produkcji warsztatu odlewniczego z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza przyczyniają się do wzrostu świadomości o stosowanych technikach przygotowania form i wykorzystywanych stopach. Współczesne narzędzia i techniki komputerowe wspomagają badania dawnych technologii i służą ich upowszechnianiu.

Słowa kluczowe

EN

archaeometallurgy; casting; lost wax method; bronze; computer modelling; 3D visualization

PL

archeometalurgia; odlewnictwo; metoda wytapianych modeli; brąz; modelowanie komputerowe; wizualizacje 3D

• Wydawca: AGH University of Science and Technology Press
• Czasopismo: Metallurgy and Foundry Engineering
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 41, no. 1
• Strony: 45--56
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Garbacz-Klempka A.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Foundry Engineering, Historical Layers Research Centre, Krakow, Poland

autor

Rzadkosz S.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Foundry Engineering, Historical Layers Research Centre, Krakow, Poland

autor

Stolarczyk T.

• Copper Museum in Legnica, Legnica, Poland

autor

Kozana J.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Foundry Engineering, Historical Layers Research Centre, Krakow, Poland

autor

Piekoś M.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Foundry Engineering, Historical Layers Research Centre, Krakow, Poland

autor

Kwak Z.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Foundry Engineering, Historical Layers Research Centre, Krakow, Poland

autor

Tenerowicz M.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Foundry Engineering, Krakow, Poland

Bibliografia

• [1] Stolarczyk T., Baron J. (red.): Osada kultury pól popielnicowych w Grzybianach koło Legnicy. Muzeum Miedzi w Legnicy, Legnica - Wrocław, 2014
• [2] Gedl M.: Zarys dziejów metalurgii miedzi i brązu na ziemiach polskich do początku epoki żelaza. Pamiętnik Muzeum Miedzi, tom I. Legnica, Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauki w Legnicy, 1982, 33-65
• [3] Bukowski Z.: Osiedle otwarte kultury łużyckiej w Grzybianach, woj. legnickie w świetle dotychczasowych badań. Pamiętnik Muzeum Miedzi, tom I. Legnica, Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauki w Legnicy, 1982, 13-29
• [4] Gajewski L.: Ślady obróbki miedzi i jej stopów z wczesnej epoki żelaza w Grzybianach koło Legnicy. Pamiętnik Muzeum Miedzi, tom I. Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauki w Legnicy, 1982, 147-155
• [5] Hensel Z.: Technologie odlewnictwa brązu na podstawie znalezisk w Grzybianach koło Legnicy. Pamiętnik Muzeum Miedzi, tom I. Legnica, Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauki w Legnicy, 1982, 157-166
• [6] Baron J., Stolarczyk T.: Wznowienie badań wykopaliskowych na osadzie z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Grzybianach w powiecie legnickim. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 54 (2012), 101-127
• [7] Rzadkosz S., Zych J., Garbacz-Klempka A., Kranc M., Kozana J., Piękoś M., Kolczyk J., Jamrozowicz Ł., Stolarczyk T.: Copper alloys in investment casting technology. Metalurgija, 54, 1 (2015), 293-296
• [8] Garbacz-Klempka A., Rzadkosz S.: Charakterystyka składu chemicznego i struktury zabytków metalowych z osady kultury łużyckiej w Grzybianach. Osada kultury pól popielnicowych w Grzybianach koło Legnicy. Muzeum Miedzi w Legnicy, Legnica - Wrocław, 2014, 507-538
• [9] Garbacz-Klempka A., Rzadkosz S.: Analiza technologii odlewania z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na podstawie form odlewniczych w osady kultury łużyckiej w Grzybianach. Osada kultury pól popielni¬cowych w Grzybianach koło Legnicy. Muzeum Miedzi w Legnicy, Legnica - Wrocław, 2014, 539-565
• [10] Rzadkosz S.: Odlewnictwo miedzi i jej stopów. Wydawnictwo Naukowe Akapit, Kraków, 2013
• [11] Roberts B.W., Thornton C.P.: Archaeometallurgy in Global Perspective. Methods and Syntheses. Springer, New York, 2014.
• [12] Garbacz-Klempka A., Szucki M.: Computer modelling in visualisation and reconstruction of archeological relicts. Archives of Metallurgy and Materials, 54, 2 (2009), 339-345