Sezonowy monitoring skażeń promieniotwórczych wód kopalnianych i ich wpływ na jakość wód powierzchniowych pogranicza polsko-czeskiego

• Autorzy: Chmielewska Izabela , Wysocka Małgorzata , Drobek Leszek , Dombek Václav

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2021.6.5

Warianty tytułu

EN

Seasonal monitoring of radioactive contamination of mine waters and their impact on the quality of surface waters in the Polish-Czech border area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wody dołowe odprowadzane z podziemnych zakładów górniczych na powierzchnię oraz zrzucane do wód powierzchniowych charakteryzują się znacznym stopniem zasolenia, wynoszącym nawet do 120 g/L. Wraz ze wzrostem zasolenia obserwuje się wzrost stężenia naturalnych nuklidów promieniotwórczych, głównie izotopów radu ²²⁶Ra i ²²⁸Ra. Przedstawiono wyniki okresowych pomiarów stężenia radu w wodach kopalnianych oraz w wodach powierzchniowych rzeki Odry, do której zrzucane są wody dołowe.

EN

In 2010-2019, the concn. of ²²⁶Ra and ²²⁸Ra isotopes was detd. in groundwater discharged from mining plants and in the surface waters of the Odra River behind the groundwater discharge zone. The concns. of the natural radionuclides ²²⁶Ra and ²²⁸Ra in underground mine waters were 0.06-170 and 0.08-92 Bq/L, resp. and in the surface waters of the Odra river, 10-60 and 30-70 mBq/L, resp.

Słowa kluczowe

PL

monitoring skażeń; stężenie radu; badanie wody; wody kopalniane; wody powierzchniowe; pogranicze polsko-czeskie

EN

contamination monitoring; radium concentration; water testing; mine waters; surface waters; Czech-Polish border

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 100, nr 6
• Strony: 569--572
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., wykr.

Twórcy

autor

Chmielewska Izabela

• Śląskie Centrum Radiometrii Środowiskowej, Główny Instytut Górnictwa, pl. Gwarków 1, 40-166 Katowice

autor

Wysocka Małgorzata

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Drobek Leszek

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Dombek Václav

• VSB - Technical University of Ostrava, Ostrawa, Czechy

Bibliografia

• [1] J. Bondaruk, E. Janson, M. Wysocka, S. Chałupnik, J. Sust. Min. 2015, 14, 179.
• [2] Sprawozdanie z działalności urzędów górniczych w 2019 r., Wyższy Urząd Górniczy, Katowice 2020.
• [3] M. Wysocka, S. Chałupnik, I. Chmielewska, E. Janson, W. Radziejowski, K. Samolej, Mine Water Environ. 2019, 38, 581.
• [4] M. Sałdan, Biul. Inst. Geol. 1965, 193, 111.
• [5] S. Chałupnik, M. Wysocka, E. Janson, I. Chmielewska, M. Wiesner, J. Environ. Radioact. 2017, 171, 117.
• [6] I. Tomza, J. Lebecka, Mat. Konf. Int. Conference on Radiation Hazard in Mining 1981, Golden, Kolorado.
• [7] Praca zbiorowa Zagrożenia naturalnymi źródłami promieniowania jonizującego w przemyśle wydobywczym (red. J. Skowronek), Wyd. GIG, Katowice 2007.
• [8] B. Michalik, Skażenia promieniotwórcze środowiska powodowane działalnością podziemnych zakładów górniczych, Prace Naukowe GIG, Katowice 2011.
• [9] J. Lebecka. S. Chałupnk, M. Śliwa, Wiad. Górnicze 1992, 5, 128.
• [10] S. Chałupnik, J. Lebecka, Mat. Konf. Int. Conference on Advances in Liquid Scintillation Spectrometry (red. J.E. Noakes, F. Schonhofer, H.A. Polach), Wiedeń 1992, 397.
• [11] D.C. Lauria, J.M. Godoy, J. Environ. Radioact. 2002, 61, 159.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).

2. Badania prezentowane w publikacji zostały wykonane w ramach projektu SUWAT: Współpraca transgraniczna w monitorowaniu skażenia chemicznego i radiacyjnego wód powierzchniowych przez wody kopalniane (CZ. 11.4.120/0.0/0.0/17_028/0001633) oraz pracy statutowej finansowanej przez MNiSzW, realizowanej w Głównym Instytucie Górnictwa (119 0270 0-330).