Zmiany wydajności i cech fizyczno-chemicznych wody źródła w Pliszczynie koło Lublina

• Autorzy: Michalczyk Zdzisław , Chmiel Stanisław , Głowacki Sławomir , Sposób Joanna , Zielińska Beata

Identyfikatory

DOI

10.7306/bpig.40

Warianty tytułu

EN

Changes in discharge and physico-chemical properties of spring water in Pliszczyn near Lublin

• Konferencja: Współczesne problemy hydrogeologii = Current challenges in hydrogeology : XIX Sympozjum
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W okolicy Lublina istnieją liczne wypływy wód podziemnych o wysokiej i dość regularnej wydajności. Szczegółowe informacje o ich występowaniu były zbierane w Zakładzie Hydrografii (obecnie Hydrologii i Klimatologii) UMCS w Lublinie od II połowy XX w. W wytypowanych źródłach prowadzono powtarzane pomiary ich wydajności oraz analizowano cechy fizyczne i chemiczne wypływającej wody. Źródło w Pliszczynie znajduje się w dolnej części zlewni Ciemięgi, która sąsiaduje z obszarem Lublina. Pierwsze pojedyncze pomiary wydajności przeprowadzono w latach 1964–1965. Od 1980 r. wykonywano corocznie przynajmniej jeden pomiar, natomiast w latach 1995–2005 prowadzono je niemal w każdym miesiącu oraz pobierano wodę do analiz własności fizycznych i chemicznych. Średnia łączna wydajność źródła obliczona ze 136 pomiarów wykonanych w latach 1964–2017 wynosiła 42,6 dm3·s–1, a skrajne wartości osiągnęły 20,9 i 78,5 dm3·s–1. W opracowaniu przeanalizowano zmiany wydajności źródła i cech fizyczno-chemicznych wody, zwrócono uwagę na relacje między opadem atmosferycznym, wydajnością źródła i stanem retencji wody podziemnej oraz przepływem rzeki Ciemięgi.

EN

There are many groundwater springs of high and regular discharge in the Lublin area. Particular information about their occurrence has been collected at the Department of Hydrography (currently Department of Hydrology and Climatology) of Maria Curie-Skłodowska University in Lublin since the second half of the 20th century. Discharge of the springs has been measured and analyses of physical and chemical properties of water have been conducted. The spring in Pliszczyn is located in the lower part of the Ciemięga River catchment, adjoining the city of Lublin. First individual measurements of spring discharge were conducted in 1964–1965. Since 1980, at least one measurement per year has been conducted. How ever, in 1995–2005, spring discharges were measured once a month and water samples for physical and chemical analyses were taken. The mean spring discharge, determined based on 136 measurements in 1964–2017, was 42.6 dm3 ·s–1 , and the extreme values were 20.9 and 78.5 dm3 ·s–1. The paper presents the changes of spring discharge and physical and chemical properties of water, as well as the relationship between catchment water resources, precipitation, and the Ciemięga River discharge.

Słowa kluczowe

PL

źródło; zmiany wydajności; właściwości fizyczno-chemiczne; Wyżyna Lubelska

EN

spring; changes of spring discharge; physical and chemical properties; Lublin Upland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 476, Hydrogeologia z. 17
• Strony: 87--93
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Michalczyk Zdzisław

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, al. Kraśnicka 2D, 20-718 Lublin

autor

Chmiel Stanisław

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, al. Kraśnicka 2D, 20-718 Lublin

autor

Głowacki Sławomir

• Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, ul. Leszka Czarnego 3, 20-610 Lublin

autor

Sposób Joanna

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, al. Kraśnicka 2D, 20-718 Lublin

autor

Zielińska Beata

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, al. Kraśnicka 2D, 20-718 Lublin

Bibliografia

• [1] HARASIMIUK M., HENKIEL A., 1982 – Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Polski, ark. Lublin. Wydaw. Geol. Warszawa.
• [2] MICHALCZYK Z. (red.), 1996 – Źródła województwa lubelskiego. Wydajność i parametry fizykochemiczne w 1996 roku. Bibl. Monitor. Środ., Lublin:1–238.
• [3] MICHALCZYK Z. (red.), 1997 – Strategia wykorzystania i ochrony wód w dorzeczu Bystrzycy. Wydaw. UMCS, Lublin, 1–192.
• [4] MICHALCZYK Z., REDEROWA E., 1993 – Dorzecze Ciemięgi. W: Źródła zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Badania hydrograficzne w poznawaniu środowiska, II (red. Z. Michalczyk): 143–151. Wydaw. UMCS, Lublin.
• [5] MICHALCZYK Z., TURCZYŃSKI M., 1988 – Charakterystyka hydrologiczna dorzecza Ciemięgi. W: Badania hydrograficzne w poznawaniu środowiska, I: 83–92. Wydaw. UMCS, Lublin.
• [6] MICHALCZYK Z., CHMIEL S., GŁOWACKI S., ZIELIŃSKA B., 1997 – Ocena zasobów wodnych dorzecza Ciemięgi. W: Efekty proekologicznego zagospodarowania zlewni rzeki Ciemięgi: 21–36. Wydaw. LFOŚN, IMiBR AR, Lublin.
• [7] MICHALCZYK Z., GŁOWACKI S., ZIELIŃSKA B., 2007 – Zasoby wodne dorzecza Ciemięgi. W: Obieg wody w środowisku naturalnym i przekształconym. Badania hydrograficzne w poznawaniu środowiska, VIII (red. Z. Michalczyk): 372–384. Wydaw. UMCS, Lublin.
• [8] MICHALCZYK Z., CHMIEL S., GŁOWACKI S., SPOSÓB J., ZIELIŃSKA B., 2010 – Charakterystyka hydrologiczna źródeł w Baszkach koło Lublina. W: Woda w badaniach geograficznych (red. T. Ciupa, R. Suligowski): 281–291. UJK, Kielce.
• [9] MICHALCZYK Z., CHMIEL S., GŁOWACKI S., ZIELIŃSKA B.,2015 – Monitoringowe badania źródeł Wyżyny Lubelskiej i Roztocza. Prz. Geol., 63, 10/2: 935–939.
• [10] NIEMIEC S., 1972 – Źródła w dorzeczu Ciemięgi. Arch. Zakł. Hydrograf., UMCS, Lublin.
• [11] PACZYŃSKI B., 1995 – Atlas hydrogeologiczny Polski. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [12] PACZYŃSKI B., SADURSKI A. (red.), 2007 – Hydrogeologia regionalna Polski, t. I. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [13] ŚWIĄTEK R., 1977 – Odpływ z dorzecza Ciemięgi w latach 1971–1972. Biul. Lub. Tow. Nauk., 19, 1: 29–33.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).