Wpływ składu chemicznego osoki aloesowatej Stratiotes aloides L. na strukturę zasiedlającej ją makrofauny

• Autorzy: Obolewski K. T. , Skorbiłowicz E. , Skorbiłowicz M.

Warianty tytułu

EN

Influence of water soldier Stratiotes aloides L. on the structure of inhabiting macrofauna

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w sezonach wiosennym i letnim 2007 roku dla Jeziora Smołdzińskiego (odcięta zatoka jeziora Gardno) oraz otaczających go kanałach melioracyjnych. Określono strukturę fauny epifitycznej zasiedlającej osokę aloesowatą Stratiotes aloides L. oraz skład pierwiastkowy (Cd, Pb, Zn, Cr, Ni, Cu, Ca i Mg) tego makrofitu. Dzięki wykorzystaniu metody ordynacyjnej pCCA podjęto próbę określenia wpływu chemicznego podłoża roślinnego na zasiedlających je przedstawicieli makrofauny. Łącznie znaleziono 27 taksonów fauny epifitycznej, wśród której dominowały przedstawiciele ślimaków. Największy wpływ na epifaunę naroślinną mają ołów i miedź, redukując głównie występowanie przedstawicieli mięczaków. Również akumulacja w liściach tego makrofitu innych metali ciężkich wpływa niekorzystnie na żyjących na jej powierzchni przedstawicieli makrofauny, natomiast stężenia wapnia i magnezu wpływają bardzo korzystne na przedstawicieli chrząszczy, chruścików oraz mięczaków. Sam wpływ sezonowości na chemiczne oddziaływanie osoki na zasiedlające ją zwierzęta nie został potwierdzony.

EN

The investigation was conducted in spring and summer seasons 2007 in the Smołdzińskie Lake (the cutoff bay of the Gardno Lake) and surrounding melioration ditches. The structure of epiphytic fauna inhabiting water soldiers Stratiotes aloides L. and chemical composition of this macrophyte were determined. With the help of ordination technique (pCCA) we assessed the influence of chemical composition of plant substrate on macrofauna representatives. Altogether 27 taxa of epiphytic fauna were found and most of them were observed in summer, except for one of the melioration ditches. It turned out, that lead and copper had the most important influence on epiphytic fauna inhabiting water soldiers and those chemical elements limited the occurrence of mollusks. The accumulation of other heavy metals in leaves of the studied macrophyte also did not favour the presence of macrofauna representatives. In turn, the higher concentrations of calcium and magnesium were correlated with higher abundance of beetles, caddis-flies and mollusks. The influence of season on chemical interactions between water soldiers and inhabiting macrofauna was not observed.

Słowa kluczowe

PL

fauna naroślinna; pierwiastki; Jezioro Smołdzińskie; kanały melioracyjne

EN

epiphytic fauna; Smoldzinskie Lake; melioration ditches

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 3, No. 1
• Strony: 101--107
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Obolewski K. T.

• Zakład Ekologii Wód, Akademia Pomorska, ul. adm. K. Arciszewskiego 22b, 76-200 Słupsk

autor

Skorbiłowicz E.

• Katedra Technologii w Inżynierii i Ochronie Środowiska, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45E, 15-351 Białystok

autor

Skorbiłowicz M.

• Katedra Technologii w Inżynierii i Ochronie Środowiska, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45E, 15-351 Białystok

Bibliografia

• [1] Giere O.: Meiobenthology. The microscopic fauna in aquatic sediments. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo, Hong Kong, Barcelona, Budapest 1993.
• [2] Tarkowska-Kukuryk M.: Water soldier Stratiotes aloides L. (Chydrocharitaceae) as a substratum for macroinvertebrates in a shallow eutrophic lake. Pol. J. Ecol., 2006, 54(3), 441-451.
• [3] De Lyon M.J.H. i Roelofs J.G.M.: Waterplanten in relatie tot waterkwaliteit en bodemgesteldheid. Deel 1 and 2 [in Dutch]. Laboratorium voor Aquatische Oecologie, 1986, Katholieke Universiteit Nijmegen.
• [4] Obolewski K.: Epiphytic macrofauna on water soldiers (Stratiotes aloides L.) in Słupia river oxbows. Oceanol. Hydrobiol. Stud., 2005, XXXIV(2), 37-54.
• [5] Lalonde S. i Downing J. A.: Phytofauna of eleven macrophyte bends of differing trophic status, depth and composition. Can. J. Fish. Aquat. Sci., 1992, 49, 992-1000.
• [6] Mulderij G., Mooij W.M., Smolders A.J.P. i Van Donk E.: Allelopathic inhibition of phytoplankton by exudates from Stratiotes aloides. Aquat. Botany, 2005, 82, 284-296.
• [7] Brammer E.S. i Wetzel R.G.: Uptake and released of K+, Na+ and Ca2+ by the water soldier Stratiotes aloides L. Aquat. Botany, 1984, 19, 119-130.
• [8] Obolewski K.T, Skorbiłowicz E., Skorbiłowicz M. i Strzelczak A.: Influence of heavy metals contained in reed Phragmites australis (CAV.) TRIN. EX STEUD. inhabiting the Vistula lagoon on periphyton density. Fresenius Environ. Bull. (w druku).
• [9] Burhard L. (red.): Ekosystemy wodne Słowińskiego Parku Narodowego. UWM, Poznań 2004.
• [10] Podbielkowski Z. i Tomaszewicz H.: Zarys hydrobotaniki. WN PWN, Warszawa 1996.
• [11] Gerrish N. i Bristow J.M.: Microintervebrate association with aquatic macrophytes and artificial substrates. J. Great Lakes Res. Int. Assoc. Great Lake Res., 1979, 5, 69-72.
• [12] Samecka-Cymerman A. i Kempers A.J.: Heavy metals in aquatic macrophytes from two small rivers polluted by urban agricultural and textile industry sewages SW Poland. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 2007, 53, 198-206.