PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Środowiskowe uwarunkowania skutków odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego na Pojezierzu Gnieźnieńskim

Autorzy
Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
EN
Environmental conditions of the effects of opencast brown coal exploitation in the Gniezno Lakeland
Języki publikacji
PL
Abstrakty
EN
The paper focuses on the problem of water draining from brown coal pits, which has occurred since the 1950s in the Gniezno Lakeland in the western part of central Poland. Threats to hydrogeological systems and related lake systems under conditions of mining-induced drainage near the lakes located in the Powidz Landscape Park (PLP) are indicated. The lowering of water level in the PLP lakes exceeds 5 m, as compared to the pre-mining-induced drainage state. Such a rapid change may cause ecological disaster for these deep-water, healthy lake ecosystems with abundant submerged macrophyte (Charophyte) habitats (Natura 2000 protected area). Considering the regional context, the causes of hydrodynamic pressure leading to degradation of Lake Wilczyńskie and neighbouring, hydrologically connected lakes, are presented. The proposed mitigation actions for improving the ecological state of these lakes are presented in the contexts of (1) water balance assessment, (2) hydrotechnical issues related to the redistribution of water from the Slesiňski Canal (the Warta River - Lake Goplo) through water pipeline transmission, and (3) the accelerating groundwater reclamation of the Jóźwin IIB open mine pit area.
Rocznik
Strony
645--654
Opis fizyczny
Bibliogr. 40 poz., rys., wykr.
Twórcy
  • Instytut Geologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Bogumiła Krygowskiego 12, 61-680 Poznań
Bibliografia
  • 1. BLECHACZ J., KARPAZ. 1969 - Odwodnienie kopalń węgla brunatnego w rejonie Konina. Przewodnik XLI Pol. Tow. Geol., Wyd. Geol., Warszawa: 59-63.
  • 2. DĄBROWSKI S. 1990 - Hydrogeologia i warunki ochrony wód podziemnych Wielkopolskiej Doliny Kopalnej. Wyd. SGGW-AR, Warszawa.
  • 3. DĄBROWSKI S., STRABURZYŃSKA-JANISZEWSKA R., RYNARZEWSKI W., ZACHAŚ J., MATUSIAK M., JANISZEWSKA B., PAWLAK A. 2008 - Model warunków hydrogeologicznych w zasięgu leja depresji KWB Konin dla potrzeb ich modelowania programem Visual Modflow. Hydroconsult Sp. z o.o., Poznań. Arch. RDOŚ Poznań.
  • 4. DYREKTYWA 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (tzw. Ramowa Dyrektywa Wodna - RDW). Dz.U. WE L 327/1.
  • 5. FISZER J. 2013 - Model numeryczny warunków hydrogeologicznych dla projektowanej odkrywki Ościsłowo. HYDROS Biuro Usług Hydrogeologicznych i Kompleksowych Analiz Środowiska, Oborniki Śląskie. Arch. RDOŚ Poznań. Niepubl.
  • 6. FISZER J., DĄBROWSKI S., DERKOWSKA-SITARZ M. 2009 - Numeryczny model hydrogeologiczny dla KWB Konin w zasięgu oddziaływania systemu odwadniania wraz z bilansem wodnogospodarczym. Inst. Górn. PWr., Wrocław.
  • 7. FISZER J., DERKOWSKA-SITARZ M. 2010 - Prognoza rozwoju leja depresji i dopływów do Kopalni Węgla Brunatnego Konin z uwzględnieniem projektowanych odkrywek Tomisławice i Ościsłowo. Biul. Państ. Inst. Geol., 442: 37-42.
  • 8. FISZER J., SAWICKI J. 2003 - Złoża i kopalnie rejonu Konina. [W:] Wilk Z. (red.), Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa. Tom 1: 504-535.
  • 9. GĄBKA M., BURCHARDT L. 2006 - Ramienice zbiorników wodnych Powidzkiego Parku Krajobrazowego (Wielkopolska). Fragm. Flor. Geobot. Polonica, 13 (2): 387-398.
  • 10. GEZELLA I. 2006 - Warunki hydrogeologiczne w zlewni rynny jeziornej Powidz-Ostrowo wraz z analizą czynników wpływających na stany wód podziemnych i powierzchniowych. Pr. mag., niepubl., Inst. Geol. UAM, Poznań.
  • 11. http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/transmisje_arch.xsp?unid=44AEDA6100-AEDA4CC12584F900268581
  • 12. ILNICKI P. 1996 - Wpływ drenażu odkrywek węgla brunatnego na walory rekreacyjne Pojezierza Gnieźnieńskiego. Aura, 11: 10-12.
  • 13. ILNICKI P. 2008 - Ratowanie jezior Powidzkiego Parku Krajobrazowego. Biul. Park. Krajobraz. Wielkopol., 14 (16): 47-65.
  • 14. ILNICKI P., ORŁOWSKI W. 2006a - Ocena oddziaływania odwodnienia odkrywek w rejonie Kleczewa prowadzonych przez kopalnię węgla brunatnego „Konin” w Kleczewie, na poziomy wody w jeziorach położonych na wododziale rzeki Noteci i Warty. Ekspertyza. Polskie Towarzystwo Rybackie. Zarząd Krajowy Poznań.
  • 15. ILNICKI P., ORŁOWSKI W. 2006b - Klęska ekologiczna w Powidzkim Parku Krajobrazowym. Aura, 10: 11-14.
  • 16. ILNICKI P., ORŁOWSKI W. 2007 - Problemy gospodarowania wodą w otoczeniu Kopalni Węgla Brunatnego Konin. Gosp. Wod.,9: 383-386.
  • 17. ILNICKI P., ORŁOWSKI W. 2011 - Rezygnacja z retencjonowania wody na wododziale Noteci i Warty sprzeczna z zasadą zrównoważonego rozwoju. Gosp. Wod., 8: 322-328.
  • 18. JAMORSKA I. 2013 - Dynamika stanów wód podziemnych w zlewni kanału Ostrowo-Gopło w latach 1961-1981. Biul. Państw. Inst. Geol., 456: 211-218.
  • 19. KANIECKI A. 1991 - Zmiany stosunków wodnych w rejonie Konina związane z działalnością kopalnictwa odkrywkowego. [W:] Stankowski W. (red.), Przemiany środowiska geograficznego obszaru Konin-Turek. Wyd. Nauk. UAM, Poznań: 137-151.
  • 20. KAMIŃSKI W. 2009 - Modernizacja Kanału Slesińskiego ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Funduszu Operacyjnego na lata 20072013. Gosp. Wod., 6: 225-229.
  • 21. KĘDZIORA A. 2008 - Bilans wodny krajobrazu konińskich kopalni odkrywkowych w zmieniających się warunkach klimatycznych. Rocz. Glebozn., 59 (2): 104-118.
  • 22. KĘDZIORA A. 2011 - Warunki klimatyczne i bilans wodny Pojezierza Kujawskiego. Rocz. Glebozn., 62 (2): 189-203.
  • 23. KONDRACKI J. 2002 - Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
  • 24. KRYGOWSKI B. 1961 - Geografia fizyczna Niziny Wielkopolskiej. Cz. 1. Geomorfologia. Wydz. Mat. -Przyr. Pozn. Tow. Przyj. Nauk, Poznań.
  • 25. MARSZELEWSKI W., PTAK M., SKOWRON R. 2011 - Antropogeniczne i naturalne uwarunkowania zaniku jezior na Pojezierzu Wielkopolsko-Kujawskim. Rocz. Glebozn., 62 (2): 283-294.
  • 26. NOWAK B. 2018 - Rola jezior w drenażu i zasilaniu wód podziemnych na Pojezierzu Gnieźnieńskim w warunkach naturalnych i antropopresji hydrodynamicznej. Rozpr. doktor., Inst. Geol. UAM, Poznań: 1-178.
  • 27. NOWAK B. 2020 - Znikające jeziora. Gazeta Obserwatora IMGW, 22-25.
  • 28. NOWAK B., PRZYBYŁEK J. 2020 - Recharge and drainage of lakes in the Powidzki Landscape Park in conditions of increased antrophogenic an environmental pressure (central-western Poland). Geol. Quart., 64 (1): 205-219; doi: 10.7306/gq.1524
  • 29. PASŁAWSKI Z. 1968 - Zmiany stosunków wodnych w zlewni szczytowego stanowiska kanału żeglugi Warta-Gopło. Prz. Geofiz., 13 (4): 345-363.
  • 30. PROXIMA S.A. - PRACA ZBIOROWA, 2006 - Dokumentacja geologiczna złoża węgla brunatnego Ościsłowo w kategorii B, C1 i C2. Wrocław. Niepubl.
  • 31. PRZYBYŁEK J. 2011 - Warunki hydrogeologiczne i problemy odwadniania odkrywek węgla brunatnego we wschodniej Wielkopolsce. Rocz. Glebozn., 62 (2): 341-356.
  • 32. PRZYBYŁEK J. 2018 - Aktualne problemy odwadniania złóż węgla brunatnego w Wielkopolsce. Górn. Odkrywk., 2: 5-14.
  • 33. PRZYBYŁEK J., NOWAK B. 2011 - Wpływ niżówek hydrogeologicznych i odwodnień górniczych na systemy wodonośne Pojezierza Gnieźnieńskiego. Biul. Państw. Inst. Geol., 445; s. Hydrogeologia, 12/2: 513-527.
  • 34. ROTNICKA J. 1991 - Zmiany w zakresie bilansu wód powierzchniowych i podziemnych w obszarach eksploatacji węgla brunatnego regionu Konina (odkrywki Pątnów, Jóźwin, Kazimierz). [W:] Stankowski W. (red.), Przemiany środowiska geograficznego obszaru Konin-Turek. Wyd. Nauk. UAM., Poznań: 153-163.
  • 35. SAJNA B., GIERSZEWSKI P. 2016 - Charakterystyka i znaczenie gospodarcze Kanału Slesińskiego. Geography and Tourism, 4 (1): 69-78.
  • 36. SAWICKI J. 2000 - Zmiany naturalnej infiltracji opadów do warstw wodonośnych pod wpływem głębokiego, górniczego drenażu. Oficyna Wyd. PWr., Wrocław.
  • 37. STANKOWSKI W., WIDERA M., WILKOSZ P., DANEL W., PIELACH M. 2013 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000, ark. Kleczew (476). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
  • 38. SZCZEPIŃSKI J. 2013 - Modelowanie numeryczne przepływu wód podziemnych dla oceny wpływu kopalń odkrywkowych na środowisko w badaniach hydrogeologicznych. Wydz. Geoinż., Górn. i Geol. PWr., Wrocław: 200.
  • 39. WACHOWIAK G. 2003 - Aktualny bilans wodny zlewni Strugi Biskupiej jako efekt zmian wywołanych eksploatacja odkrywkową w Kopalni Węgla Brunatnego „Konin”. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Ser. A - Geografia Fizyczna, 54: 131-150.
  • 40. WACHOWIAK G. 2004 - Wpływ kopalni węgla brunatnego „Konin” na stosunki wodne w zlewni Strugi Biskupiej. Gazeta Obserwatora IMGW, 2: 11-14.
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-811ca586-d4ab-40bb-858d-82692e5d1257
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.