Zmiany zasobów ciepła dwóch wybranych jezior polimiktycznych jako efekt zmian klimatycznych

• Autorzy: Wira J. , Ptak M.

Warianty tytułu

EN

The changes in heat retention of two chosen polymictic lakes as an effect of climate change

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono zmienność zasobów ciepła dwóch polimiktycznych jeziora: Łebsko i Gardno zlokalizowanych w północnej Polsce. W oparciu o średnie miesięczne i średnie roczne wartości temperatury powietrza oraz temperatury wód jeziornych w okresie 1961-2010, możliwe było określenia wielkości ciepła akumulowanego przez masy wodne obu jezior. Jak wykazała to przeprowadzona analiza temperatura wody jeziora Łebsko i Gardno cechowała się wzrostem o 0,28 °C•dec-1. Wzrost temperatury wody jako kluczowy czynnik, przyczynił się do wzrostu zasobów ciepła obu jezior. Średnie zasoby ciepła w analizowanym wieloleciu określono na 1,52 kcal • cm-2 w przypadku Łebska i 1,16 kcal • cm- 2 w przypadku Gardna.

EN

The work presents variability concerning heat retention of two polymictic lakes , Lake Łebsko and Lake Gardno, located in northern Poland. Basing on the average monthly and yearly air temperatures and the temperature of the lake water in the period between 1961 and 2010, it was possible to establish the volume of heat accumulated by the waters of both lakes. As the conducted analysis has shown the water temperature of Lake Łebsko and Lake Gardno has risen by 0.28°C•dec1.The rise of water temperature is the key factor in the growth of heat retention of both lakes. The average heat retention in the analysed period of time has been established to be 1.52 kcal • cm-2 in case of Lake Łebsko and 1.16 kcal • cm-2 in case of Lake Gardno.

Słowa kluczowe

PL

zmiany klimatyczne; temperatura; zasoby ciepła

EN

climate change; temperature; heat retention

• Wydawca: Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej "Euroexbud" ; Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej Zarząd Oddziału Ziemi Kaliskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 13
• Strony: 13--18
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Wira J.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

autor

Ptak M.

• Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• 1. Adrian R., O'Reilly C. M., Zagarese H., Baines S. B., Hessen D. O., Keller W., Livingstone D. M., Sommaruga R., Straile D., Van Donk E., Weyhenmeyer G.A., Winder M., 2009. Lakes as sentinels of climate change, Limnology andOceanography, 54, 6, 2: 2283-2297
• 2. Coats R., Perez-Losada J., Schladow G., Richards R., Goldman C., 2006. The warming of Lake Tahoe. Clim. Change, 76: 121–148.
• 3. Edmundson J.A., Mazumder A., 2002. Regional and hierarchical perspectives of thermal regimes in subarctic, Alaskan lakes, Freshwater Biology, 47, 1: 1-17
• 4. Gerten D., Adrian R., 2002. Effects of climate warming, North Atlantic Oscillation and El Niño-Southern Oscillation on thermal conditions and plankton dynamics in northern hemispheric lakes. (Review), The Scientific World Journal, 2: 586-606
• 5. Grześ M., 1978. Termika osadów dennych w badaniu jezior, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw. PAN
• 6. Jansen, W., Hesslein R.H., 2004. Potential Effects of Climate Warming on Fish Habitats in Temperate Zone Lakes with Special Reference to Lake 239 of the Experimental Lakes Area (ELA), North-Western Ontario, Environmental Biology of Fishes, 70, 1: 1-22
• 7. Livingstone, D.M., Dokulil, M.T., 2001. Eighty years of spatially coherent Austrian lake surface temperatures and their relationship to regional air temperature and the North Atlantic Oscillation, Limnology and Oceanography, 46, 5: 1220-1227
• 8. Novikmec M., Svitok M., Kočický D., Šporka F., Bitušík P., 2013. Surface water temperature and ice cover of Tatra Mountains Lakes depend on altitude, topographic shading, and bathymetry, Arctic, Antarctic, and Alpine Research, 45, 1: 77-87
• 9. Robertson D.M., Ragotzkie R.A., 1990. Changes in the thermal structure of moderate to large sized lakes in response to changes in air temperature, Aquatic Sciences, 52, 4:360-380
• 10. Straile D., Jöhnk K., Rossknecht H., 2003. Complex effects of winter warming on the physicochemical characteristics of a deep lake, Limnology and Oceanography, 48, 4: 1432-1438
• 11. Taranu Z.E., KösterD., Hall R.I., Charette T., Forrest F., Cwynar L.C., Gregory-Eaves I., 2009. Contrasting responses of dimictic and polymictic lakes to environmental change: A spatial and temporal study, Aquatic Sciences, 72, 1: 97-115
• 12. Verburg P., Hecky R.E., Kling H., 2003. Ecological Consequences of a Century of Warming in Lake Tanganyika, Science, 301: 505-507
• 13. Wilhelm S., Adrian R., 2008. Impact of summer warming on the thermal characteristics of a polymictic lake and consequences for oxygen, nutrients and phytoplankton, Freshwater Biology, 53: 226–237.
• 14. Thompson R., Kamenik C., Schmidt R., 2005. Ultra-sensitive Alpine lakes and climate change, Journal of Limnology, 64, 2: 139-152