Czy krajobraz może być „zrównoważony”? (kilka uwag teoretycznych)

• Autorzy: Szymski Adam M.

Warianty tytułu

EN

Can landscape be “sustainable”? (a few theoretical observations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono polemiczne stanowisko w kwestii możliwości powiązania problematyki architektury krajobrazu z ideą „zrównoważonego rozwoju” jako sposobu na zachowanie równowagi przyrodniczej w makro- i mikroskali. W kontekście tego dylematu autor stawia również pytanie o rolę architekta krajobrazu jako „kreatora przestrzeni” czy też „reżysera przeżyć wrażeń”, którego działalność w istocie staje się podporządkowana lub wręcz wyznaczona kryterium „równowagi środowiskowej” w odniesieniu do terytoriów ludzkiego zamieszkania i użytkowania. Zdefiniowane w zapisie planu zagospodarowania przestrzennego określone obszary pośredniej lub bezpośredniej ochrony istniejących zasobów przyrodniczych czynią w istocie rolę architekta krajobrazu jedynie do pozorowania działań kreacyjnych możliwych do postrzegania, jako wydzielonych (wyrazistych) kompozycji przestrzennych posiadających określoną filozofię stylistykę. Forsowanie idei „zrównoważonego rozwoju”, jako antidotum na aktualny stan „zachwiania” równowagi pomiędzy środowiskiem naturalnym a środowiskiem ludzkim, rozumianych tu jako środowisko „sztuczne” wydaje się być – w sensie praktycznym – czystą iluzją, chociaż sam postulat, by ludzie ograniczali działania, których wpływ na środowisko naturalne jest negatywny, do niezbędnego minimum, pozostaje w pełni zasadny w każdym czasie i w każdym miejscu działalności ludzkiej na kuli ziemskiej. Skoordynowanie tych przedsięwzięć z rolą architekta krajobrazu wydaje się – w świetle aktualnych przepisów prawa w Polsce – działaniem nie tylko nierealnym, ale wręcz pozostającym w sprzeczności z jego rolą i posiadanymi umiejętnościami.

EN

The article discusses the question of whether it is possible to link landscaping to the concept of “sustainable development” in order to preserve the nature’s balance at both macro and micro levels. In the context of this dilemma, the author challenges the role of the landscaper as “a space creator” or “a director of experiences”, whose input in the areas of human residence and use is in fact guided or even determined by the principle of keeping “the nature’s balance”. Direct and indirect protection measures of the existing natural resources outlined in the land management plan reduce the role of the landscaper to merely (?) simulating any visible creational work with individ-ual (distinct) spatial compositions of specified philosophy and style. It seems therefore purely illusory, in practical terms, to advocate that “sustainable development” might remedy the current “imbalance” between natural and human, meaning “artificial”(?), environments. However, encour-aging people to limit their adverse effects on the natural environment to the minimum necessary remains fully valid at all times, in every part of the world affected by human activity. In the light of all current Polish legislation, the attempts to coordinate these projects and the role of the land-scaper seem not only unrealistic, but even contradictory to their role and skills.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz zrównoważony; rozwój zrównoważony

EN

sustainable landscape; sustainable development

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 10, nr 4
• Strony: 35--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., fig., ryc.

Twórcy

autor

Szymski Adam M.

• Katedra Architektury Współczesnej, Teorii i Metodologii Projektowania Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• 1.Berdo J., 2006. Zrównoważony rozwój, Eart Conservation.
• 2.Europejska Konwencja Krajobrazowa (sporządzona we Florencji dnia 20 października 2000 r. (Dz.U. z dnia 29 stycznia 2006).
• 3.Łuczyńska-Bruzda M., 1999. Elementy naturalne środowiska, Wyd. ZG Polit. Krakowskiej.
• 4.Ostaszewska K., 2002. Geografia krajobrazu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• 5.Richling A., Solon J., 2002. Ekologia krajobrazu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• 6.Swanwick C., 2002. Landscape Character Assessment. Guidance for England and Scotland, The Countryside Agency, Scottish Natural Heritage.
• 7.Sztumski W., 2006. Idea zrównoważonego rozwoju a możliwości jej urzeczywistnienia. „Problemy Ekorozwoju”, vol. 1, nr 2, s.73–76.
• 8.Van Eetvelde V., Antrop M., 2009. Indicators for assessing changing landscape character of cultural landscape in Flanders (Belgium),[w:] Land Use Policy 26, s. 901–910.
• 9.Weizenegger S., Schenk W., 2006. Cultural Landscape management in Europe and Germany, [w:] The Conservation of Cultural Landscape, ed. by M. Agnoletti, University of Florence, Italy 2006, s. 183–197.
• 10.Zabłocki G., 2002. Rozwój zrównoważony – idee, efekty, kontrowersje, Wyd. Uniw. M. Kopernika, Toruń.
• 11.http://artykuly.ekologia.pl/27-Zasad-Zrownowazonego-Rozwoju,7035.html