Porównanie stresu żołnierzy zawodowych wykonujących zadania w kraju i poza jego granicami

• Autorzy: Rychcińska K. , Jeżewski P. , Rychciński J.

Warianty tytułu

EN

Comparison of stress level between professional soldiers serving in their country and on missions abroad

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Żołnierze pełniący służbę zawodową, ze względu na specyfikę wykonywanej pracy, narażeni są na doświadczanie wielu sytuacji stresowych. Przyczyny stresu, a w konsekwencji niejednokrotnie wynikające z niego zaburzenia, mogą znacząco różnić się w zależności od tego, czy występuje on w warunkach służby na terenie kraju, czy poza jego granicami. Niniejsze opracowanie oparte jest o badania własne, celem ukazania różnic pomiędzy źródłami i natężeniem stresu pojawiającego się w warunkach służby na terenie Rzeczpospolitej a tymi, które występują u żołnierzy wyjeżdżających na misje stabilizacyjne czy pokojowe. Badanymi są uczestnicy Polskiego Kontyngentu Wojskowego, mający możliwość służyć w tych dwóch środowiskach, którzy wzięli udział w misjach w Czadzie, Libanie, Iraku czy Afganistanie. Pod uwagę wzięte zostały takie uniwersalne aspekty, jak: ogólne warunki służby, opieka zdrowotna, warunki środowiska, wynagrodzenie i poczucie bezpieczeństwa. Ponadto dla wskazania stresujących czynników, które pojawiają się głównie w warunkach służby poza granicami kraju przyjęto kryteria, takie jak: obawy związane z pogorszeniem relacji z rodziną, ocena dostępu do infrastruktury sanitarnej, ocena jakości i organizacji żywienia, niedogodności pogodowe, obawy związane z zagrożeniem ze strony lokalnej ludności, możliwość zagrożenia ze strony otaczającego środowiska oraz lęk przed zagrożeniami w służbie poza granicami Państwa.

EN

Due to the special line of work, active duty soldiers are exposed to plenty of stressful experiences. The causes of stress and its consequences resulting in various disorders may vary. It de-pends whether soldiers serve in their country or abroad. The following study is the research conducted in order to present the differences between the sources and intensity of stress occur-ring among soldiers working in their country and abroad. The research was carried out among the participants of Polish Military Contingents serving in both environments, including the missions in Chad, Lebanon, Iraq and Afghanistan. The study considered universal aspects, such as general conditions, health care, environmental conditions, a salary and a sense of security. Moreover, to indicate the stress factor present in military service abroad, additional criteria were considered: a fear of worsening the relationship with a family, access to a sanitation evaluation, food quality and management evaluation, weather inconveniences, a fear of local com-munity, the likelihood of threat of the surroundings and the anxiety related to the dangers of military service abroad.

Słowa kluczowe

PL

stres; żołnierz służby zawodowej; działania wojsk poza granicami państwa; służba wojskowa zawodowa

EN

stress; professional soldiers; military operations abroad; professional military service

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 3
• Strony: 30--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Rychcińska K.

• Katedra Nauk Humanistycznych i Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

autor

Jeżewski P.

• Ministerstwo Obrony Narodowej

autor

Rychciński J.

• Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. generała Tadeusza Kościuszki

Bibliografia

• 1. Biegańska J., Czynniki sprzyjające wystąpieniu wzrostu potraumatycznego u polskich żołnierzy uczestniczących w misjach pokojowych. [w:] Zdrowotne i psychospołeczne aspekty służb mundurowych, pod red. Kaiser A., Mrozowiak M., Warszawa 2013, s. 291-302.
• 2. Darmetko J., Stres pola walki, [w:] „Zeszyty Naukowe WSOWL”, nr 2/2008, Wrocław 2008, s. 143-155.
• 3. Fiegly C., Stresory wojny, [w:] Stres bojowy. Teoria badania profilaktyka i terapia, pod red. Fiegly Ch., Nasch W., Wydawnictwo Naukowe PWN, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa 2010, s. 15-38.
• 4. Florkowski A., Gruszczyński B., Gruszczyński W., Kontrowersje w sprawie rozpoznawania ostrego zaburzenia stresowego (ASD) i zespołu stresu pourazowego (PTSD) u żołnierzy pełniących misję pokojową w Iraku, [w:] Służba żołnierzy i funkcjonariuszy służb państwowych wykonujących zadania w warunkach ekstremalnych. Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej, Warszawa 2004, s. 41-48.
• 5. Golinowska D., Florkowski A., Juszczak D., Analiza przyczyn i uwarunkowań reakcji na ciężki stres oraz zaburzeń adaptacyjnych u pacjentów poradni zdrowia psychicznego, [w:] „Polski Merkuriusz Lekarski”, t. XXVIII, Supl.167, Warszawa 2010, s. 387-394.
• 6. Grinker R., Spiegel J., Men under stress, McGraw-Hill, New York 1945.
• 7. Gruszczyński W. i wsp., Klasyfikacja zaburzeń psychicznych u żołnierzy w czasie misji pokojowych i działaniach wojennych, [w:] Polski Merkuriusz Lekarski, t. XXV, Supl. 1, 2008, s. 55-58.
• 8. Heszen-Niejodek I., Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie, [w:] Psychologia, podręcznik akademicki, Tom III, pod red. Strelau J., Gdańsk 2005, s. 465-492.
• 9. Korzeniewski K., Zaburzenia psychiczne na współczesnym polu walki, [w:] „Polski Merkuriusz Lekarski”, t. XXIV, Sup1. 44, Warszawa 2008, s. 572-575.
• 10. Lazarus R., Folkman S., Stress, appraisal, and coping. Springer Publishing Co. New York 1984.
• 11. Piotrowski A., Psychospołeczne konsekwencje stresu operacyjno-bojowego, [w:] „Zeszyty Naukowe WSOWL”, nr 2/2012, Wrocław 2012, s. 129-143.
• 12. Rychcińska K., Rychciński J., Golonka A., Redukcja skutków traumy oraz PTSD, związanych ze służbą wojskową, za pomocą różnorodnych technik terapeutycznych ze szczególnym uwzględnieniem techniki TRE - trauma releasing excercise, [w:] Zdrowotne i psychospołeczne aspekty służb mundurowych, pod red. Kaiser A., Mrozowiak M., Warszawa 2013, s. 303-311.
• 13. Selye H., Stres okiełznany, Plus minus nieskończoność, wyd. 1, PIW, Warszawa 1977.
• 14. Truszczyńki O., Wybrane aspekty uodparniania na stres żołnierzy Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych, [w:] Metody treningu psychofizycznego w formacjach obronnych, pod red. Klukowski K., Kalina R., Supiński J., Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej – Sekcja Kultury Fizycznej w Wojsku, t. IV, Warszawa 1998, s.172-179.
• 15. Ustawa o weteranach działań poza granicami państwa z dnia 19 sierpnia 2011 r.
• 16. Waszkowska M., Merecz D., Drabek M., Programy prewencji stresu zawodowego – strategie, techniki, ocena skuteczności. Część I. Narodowe i międzynarodowe działania na rzecz przeciwdziałania stresowi w miejscu pracy, [w:] „Medycyna Pracy”, nr 6/2009, s. 523-529.