Identyfikacja okresów suszy hydrogeologicznej na podstawie obserwacji źródeł w Pienińskim Parku Narodowym (pieniński pas skałkowy) – wyniki wstępne

• Autorzy: Humnicki W.

Warianty tytułu

EN

The identification of hydrogeological droughts based on observations of springs located in the Pieniny National Park (Pieniny Klippen Belt) - preliminary results

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper discusses the results of stationary limnimetric observations conducted since 2003 for three springs located in Pieniny Czorsztyńskie within the Pieniny National Park. Current knowledge on the hydrogeological regime of the examined springs, and especially their response to precipitation, meltwater supply and type of discharge recession during periods with no water supply indicated that all the springs drained small local groundwater reservoirs characterized by rapid water exchange. One of the springs was ofperiodic nature. Relatively short (14 years) observational series on spring discharge were used to identify the periods of low flow and hydrogeological drought. In order to achieve this goal, total precipitation and snow cover thickness were analyzed in individual hydrological years. Low flow periods were defined as those when the spring discharge dropped below an average value calculated on the minimum annual spring discharge for the observation period. Identification of the hydrological drought was based on the interpretation of moving average values, which allowed for the elimination of changes in spring discharge due to seasonal fluctuations and random deviations. The basis for the determination of hydrogeological droughts were the deviations ofmoving average values from the mean value over the entire observation period. The methodology was similar to the ways of determining hydrogeological drought described by other authors in mountainous areas of Poland. Periods of the most severe hydrogeological drought in the Pieniny occurred in the 2003-2004, at the turn of 2005 and 2006, in 2012, and in the 2015-2016. Specific dates of drought occurrence for different springs were variable and depended on the morphological location of the spring and local hydrogeological conditions.

Słowa kluczowe

PL

monitoring źródeł; susza hydrogeologiczna; Pieniński Park Narodowy; pieniński pas skałkowy

EN

spring monitoring; hydrogeological drought; Pieniny National Park; Pieniny Klippen Belt

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 65, nr 11/2
• Strony: 1264--1269
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Humnicki W.

• 1 Wydział Geologii, Instytut Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

Bibliografia

• 1. BIRKENMAJER K., GEDL P. 2007 - Age of some deep-water marine Jurassic strata at Mt Hulina, Małe Pieniny Range (Grajcarek Unit, Pieniny Klippen Belt, West Carpathians, Poland), as based on dinocysts. Stud. Geol. Pol., 127: 51-70.
• 2. CHOWANIEC J., WITEK K. 1997 - Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1 : 50 000. Arkusz Szczawnica - Krościenko (1050). PIG, Warszawa.
• 3. GURWIN J. 2015 - Możliwości identyfikacji suszy hydrogeologicznej na podstawie monitoringu i modelowania GIS na przykładzie regionu Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego. Prz. Geol., 63 (10/1): 738-742.
• 4. HUMNICKI W. 2006 - Reżim źródeł pienińskich w świetle obserwacji limnimetrycznych. Pieniny - Przyroda i Człowiek, 9: 29-39.
• 5. HUMNICKI W. 2007 - Hydrogeologia Pienin. Disertationes WUW, 476.
• 6. HUMNICKI W. 2012 - Analiza recesji wydatku źródeł pienińskich w świetle obserwacji limnimetrycznych. Pieniny - Przyroda i Człowiek, 12: 13-31.
• 7. HUMNICKI W. 2013 - Reakcja wybranych źródeł pienińskich na zasilanie roztopowe. Biul. Państw. Inst. Geol., 456: 205-210.
• 8. HUMNICKI W. 2015 - Zmiany wydajności monitorowanych źródeł w Pienińskim Parku Narodowym w latach 2003-2014 (pieniński pas skałkowy). Prz. Geol., 63 (10/1): 750-755.
• 9. KAZIMIERSKI B. (red.), 2007 - Kwartalny Biuletyn Informacyjny Państwowej Służby Hydrogeologicznej. PIG, Warszawa.
• 10. KOWALCZYK A. 2016 - Niżówka hydrogeologiczna - przyczyny i skutki. Technol. Wody, 5: 4-10.
• 11. MAŁECKA D. 1982 - Mapa hydrogeologiczna Podhala i obszarów przyległych w skali 1 : 100 000. Wydaw. Geol., Warszawa.
• 12. MAŁECKA D., LIPNIACKA T. 1990 - Sieć hydrogeologicznych obserwacji stacjonarnych na Podhalu - założenia i wstępna interpretacja wyników. Prz. Geol., 11: 484-491.
• 13. MAŁECKA D., HUMNICKI W. 2002 - Problemy hydrogeologii i ochrony wód Pienińskiego Parku Narodowego. Pieniny - Przyroda i Człowiek, 7: 49-70.
• 14. STAŚKO S., OLICHWER T., TARKA R. 2008 - Susza hydrogeologiczna w Sudetach. [W:] Zarządzanie zasobami wodnymi w dorzeczu Odry. RZGW Wrocław: 37-46.
• 15. TARKA R., STAŚKO S. 2010 - Wahania zwierciadła wód podziemnych jako odzwierciedlenie ekstremalnych sytuacji pogodowych. [W:] Migoń P (red.), Wyjątkowe zdarzenia przyrodnicze na Dolnym Śląsku i ich skutki. Rozpr. Nauk. IGiRR UWr., 14: 241-255.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).