Doświadczenia w identyfikacji tła krajobrazowego dla krajobrazów o charakterze rolniczym na obszarze podmiejskim Wrocławia

• Autorzy: Krajewski P. , Solecka I. , Mrozik K.

Warianty tytułu

EN

Experience in identification of landscape background for rural landscapes in the suburban area of Wrocław

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł porusza problem wyznaczania jednostek krajobrazowych o charakterze rolniczym. Obszar badawczy obejmuje 10 gmin podmiejskich Wrocławia silnie zagrożonych procesem suburbanizacji. Celem badań jest sprawdzenie przydatności narzędzi GIS do wyznaczenia tła krajobrazowego na obszarach o charakterze rolniczym. Korzystając z oprogramowania ArcGIS autorzy sprawdzają przydatność bazy danych Corine Land Cover (CLC) 2012 do określenia tła krajobrazowego na poziomie typu krajobrazu. Dalsza analiza jest prowadzona dla krajobrazu o charakterze rolniczym. Tło krajobrazowe charakterystyczne dla czterech zidentyfikowanych podtypów krajobrazu rolniczego jest wyznaczone przy pomocy modelu i wykorzystaniu narzędzia Model Builder programu ArcMap. Dla wyznaczenia tła krajobrazowego przyjęto kryterium kształtu i wielkości działek. Wyniki badań pokazują, że zarówno baza danych Corine Land Cover jak i wykorzystanie modelu mogą być przydatne do identyfikacji tła krajobrazowego typów i podtypów krajobrazu rolniczego. Artykuł rozpoczyna dyskusję o metodach wyznaczania jednostek krajobrazowych.

EN

The article addresses the problem of determining agricultural landscape units. The research area includes ten suburban municipalities of Wroclaw, which are heavily threatened with the process of suburbanization. The purpose of the research is to check the suitability of GIS tools for determining landscape backgrounds in agricultural areas. Using the ArcGIS software, authors examine the suitability of the Corine Land Cover 2012 database to determine landscape backgrounds at the level of landscape type. Further analysis is conducted for the agricultural landscape. The landscape background for the four identified agricultural landscape subtypes is modeled using the ArcMap Model Builder tool. For determining the landscape background, the criterion of shape and size of plots was adopted. The results show that both the Corine Land Cover database and model use can be useful for identifying landscape backgrounds of agricultural landscape types and subtypes. The article starts the discussion of how to designate landscape units.

Słowa kluczowe

PL

jednostki krajobrazowe; krajobraz rolniczy; krajobraz podmiejski; audyt krajobrazowy; tło krajobrazowe

EN

landscape units; rural landscape; suburban landscape; landscape audit; landscape background

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 37
• Strony: 117--125
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., ryc., tab.

Twórcy

autor

Krajewski P.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Wrocław, Polska

autor

Solecka I.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Wrocław, Polska

autor

Mrozik K.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Wydział Inżynierii Środowiska i Gospodarki Przestrzennej

Bibliografia

• Europejska Konwencja Krajobrazowa, sporządzona we Florencji dnia 20 października 2000 r., Dz.U. 2006 nr 14 poz. 98
• Dworniczak Ł., 2013: Ochrona i gospodarowanie krajobrazem Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego w świetle Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Wrocław
• Chmielewski T.J., Myga-Piątek U., Solon J., 2015: Typologia aktualnych krajobrazów Polski. Przegląd Geograficzny, 87(3): 377-408.
• Chmielewski T.J., & Kułak A., 2016: Ekotony w krajobrazie i krajobraz ekotonów: nowe wyzwania dla uznanej koncepcji. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 31/25-42.
• Kistowski M., 2007: Metoda delimitacji i oceny wartości wizualno-estetycznej jednostek krajobrazowych i jej zastosowanie dla obszaru województwa pomorskiego [w:] Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Kistowski M., Szydłowski J., 2015: Zastosowanie GIS w delimitacji regionów fizycznogeograficznych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Problemy Ekologii Krajobrazu, 40: 161-176.
• Krajewski P., 2016: Rola audytu krajobrazowego w kontekście zasad funkcjonowania wybranych obszarów chronionych. Problemy Ekologii Krajobrazu, vol. XLIII: 63-72.
• Kondracki, J., 2011: Geografia regionalna Polski. Warszawa. PWN. ISBN 83-01- 13897-1.
• Kuraś B., 2007: Wykorzystanie GIS jako kompleksowego narzędzia waloryzacji, środowiska przyrodniczego pod kątem planowania przestrzennego zagospodarowania terenu. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, 17: 425-435.
• Majchrowska A., 2008: Systematyzacja krajobrazów w wybranych krajach europejskich. Problemy Ekologii Krajobrazu, 20.
• Mrozik K., Przybyła Cz. 2013. Mała retencja w planowaniu przestrzennym. ProDruk, Poznań.
• Mücher C.A., Bunce R.G.H., Jongman R. H. G., Klijn J.A., Koomen A.J.M., Metzger M.J. & Wascher D.M., 2003: Identification and characterisation of environments and landscapes in Europe. No. 832. Alterra.
• Nita, J., Myga-Piątek, U., & Pukowiec-Kurda, K. (2016). Propozycja mikroregionalizacji województwa śląskiego–weryfikacja metody na wybranych mezoregionach. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 31: 43-56.
• Pukowiec-Kurda, K., & Myga-Piątek, U. 2017. Application of New Methods of Environment Analysis and Assessment in Landscape Audits–Case Studies of Urban Areas Like Częstochowa, Poland, Environmental Engineering: 1-8.
• Pyszny K., Przybyła Cz. 2016, Systemy informacji przestrzennej w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko. RDOŚ, Poznań.
• Solon J., Chmielewski T.J., Myga-Piątek U., & Kistowski M. i in., 2014: Identyfikacja i ocena krajobrazów–metodyka oraz główne założenia. Opracowanie szczegółowej instrukcji postępowania, prowadzącej wykonawcę audytu od rozpoczęcia prac do pełnego zakończenia, IGiPZ PAN–GDOŚ, Warszawa.
• Solon, J., Chmielewski, T. J., Myga-Piątek, U., & Kistowski, M. (2015). Identyfikacja i ocena krajobrazów Polski–etapy i metody postępowania w toku audytu krajobrazowego w województwach. Problemy Ekologii Krajobrazu, 40: 55-76.
• Tokarczyk-Dorociak K., Kazak J., & Szewrański S., 2017: Delimitacja jednostek krajobrazowych w celu wstępnej identyfikacji krajobrazów strefy podmiejskiej Wrocławia. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, (I/2): 371-384.
• Urbański J., 2012, GIS w badaniach przyrodniczych, Uniwersytet Gdański, Gdańsk
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. 2015 poz. 774)
• ŹRÓDŁA ELEKTRONICZNE
• CORINE Land Cover, Copernicus, http://land.copernicus.eu/pan-european/corineland-cover [data dostępu: 2017.09.01].
• Dane o charakterze katastralnym, Geoportal http://www.geoportal.gov.pl/web/guest/DOCHK [data dostępu: 2017.09.01].
• Ortofotomapa, Geoportal http://www.geoportal.gov.pl [data dostępu: 2017.09.01].

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).