Prognozowanie strat finansowych od wstrząsów górniczych z uwzględnieniem niepewnej charakterystyki obiektu

• Autorzy: Kornowski J. , Kołodziejczyk P. , Plewa F. , Konsek S.

Warianty tytułu

EN

Prediction of financial loss caused by mining tremors given the uncertain characteristics of the facility

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Publikacja ta stanowi część 2 dwuczęściowego cyklu. Część pierwszą stanowił artykuł Kołodziejczyka i in. [5]. Cykl dotyczy oceny strat od wstrząsów górniczych w warunkach niepewności. W części 1 przedstawiono (m.in.) sposób oceny strat i sposób kwantyfikacji niepewności tej oceny. W niniejszej pracy przedstawiamy (m.in.) zagadnienia związane z niepewnością funkcji przejścia (zwanej tu charakterystyką) obiektu, czyli funkcji wiążącej odpowiedź obiektu (tzn. finansową stratę) z wymuszeniem (np. a/max). Nowością jest (m.in.) wprowadzenie charakterystyki w postaci ciągłej, parametrycznej funkcji z parametrami możliwymi do optymalizacji w procesie, który nazywamy kalibracją charakterystyki. Charakterystykę interpretować można jako warunkowe prawdopodobieństwo straty (pod warunkiem wystąpienia danego wymuszenia), skąd wynika, że po wstrząsie (gdy wymuszenie jest „znane”) prawdopodobieństwo danej straty otrzymuje się wprost z charakterystyki. Zatem cały proces probabilistycznej oceny strat staje się niezbyt złożonym „zadaniem z rachunku prawdopodobieństwa”, prowadząc do rozwiązania matematycznie poprawnego (choć o jakości w praktyce zależnej od jakości danych). Działanie tej metody ilustrujemy (bardzo uproszczonych) przykładami opartymi na informacjach z kopalni „Rydułtowy-Anna”.

EN

This paper is the second part of a two-part cycle. The first part was presented by Kolodziejczyk et al [5]. The whole cycle was created to assess the losses caused by mining tremors in the uncertain conditions of the structures. The first part describes, among others, a method of loss assessment and quantification of the related uncertainty. Alternatively, this paper presents mainly the issues connected with the uncertainty of the passing function (called characteristics) of the facility, meaning a function binding the object’s response (financial loss) with the force (i.e. amax). This is the first time when the characteristics are introduced in a constant form, a parametric function with parameters optimizable during the process called calibration of characteristics. The term ‘characteristics’ may be understood as conditional probability of loss (provided that a particular force occurs) so after the tremor (when the force is ‘known’) the probability of a loss comes directly from the characteristics. Hence, the whole process of probabilistic assessment of losses appears not to be a very complicated ‘task of the theory of probability’ and leads to a mathematically correct result (however, of quality in practice depending on the quality of data). In this paper, we illustrate this method with an example (however very simplified) of data from Rydultowy-Anna mine.

Słowa kluczowe

PL

wstrząsy górnicze; prognozowanie strat; charakterystyka budynku

EN

mining tremors; loss prediction; characteristics of facility

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 69, nr 8
• Strony: 79--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kornowski J.

• Politechnika Śląska, Instytut Eksploatacji Złóż

autor

Kołodziejczyk P.

• Politechnika Śląska, Instytut Eksploatacji Złóż

autor

Plewa F.

• Politechnika Śląska, Instytut Eksploatacji Złóż

autor

Konsek S.

• Kompania Węglowa S.A. Oddział KWK „Jankowice”

Bibliografia

• 1. Draper N.R., Smith H.: Analiza regresji stosowana. PWN 1973.
• 2. Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement. ISO, Switzerland 1995.
• 3. Hosmer D.W., Lemeshow S.: Applied Logistic Regression. J.Wiley 1989.
• 4. Kirkup L., Frankel B.: An Introduction to Uncertainty in Measurement. Cambridge Univ. Press. 2006.
• 5. Kołodziejczyk P., Kornowski J., Plewa F., Konsek S.: Prognozowanie strat finansowych powodowanych wstrząsami górniczymi w przypadku niepewnej prognozy amax. 2013 [W druku].
• 6. Kornowski J.: Wprowadzenie do zagadnienie sekwencyjnej prognozy ryzyka finansowego w czasie akcji ratowniczej po tąpnięciu. Prace Naukowe GIG – Górnictwo i Środowisko, 2004, Nr 4, str. 81÷98.
• 7. Szydłowski H.: Międzynarodowe normy oceny niepewności pomiarowych. Postępy Fizyki, 2000, No. 51, z. 2, str. 92÷97.
• 8. Zeliaś A.: Statystyczne metody oceny ryzyka w działalności gospodarczej. Wyd. Akademii Ekonomicznej, Wrocław, 2008.