Populacjocentryczna strategia zwalczania powstania a międzynarodowe prawo humanitarne

Marcinko, M.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Populacjocentryczna strategia zwalczania powstania a międzynarodowe prawo humanitarne

Autorzy

Marcinko M.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

https://kwartalnikbellona.com/

Identyfikatory

Warianty tytułu

Population-centric Counterinsurgency Strategy and International Humanitarian Law

Języki publikacji

Abstrakty

Obecność sił koalicyjnych w Iraku po obaleniu reżimu Saddama Husajna i związana z tym konieczność prowadzenia walk z różnorodnymi ugrupowaniami zbrojnymi, a także militarne zaangażowanie państw zachodnich w Afganistanie i wsparcie udzielane w ramach misji ISAF rządowi tego państwa w zaprowadzaniu pokoju i bezpieczeństwa, unaoczniły, że zbyt pochopnie wielu wojskowych i badaczy myśli wojskowej zrezygnowało z koncepcji zwalczania powstania (counterinsurgency). Okazała się ona niezbędna do skutecznego prowadzenia operacji wojskowych przeciw zbrojnym aktorom niepaństwowym próbującym podważyć autorytet legalnego rządu i przejąć władzę z użyciem przemocy. Przeżywająca swoisty renesans strategia zwalczania powstania, bazująca na doświadczeniach zdobytych w konfliktach po II wojnie światowej, w państwach zachodnich przyjęła postać modelu populacjocentrycznego (population-centric), w którym środkiem ciężkości jest ludność cywilna, a wszelkie działania sił przeciwpowstańczych są ukierunkowane na „zdobywanie serc i umysłów” społeczeństwa ogarniętego powstaniem. W urzeczywistnianiu tego modelu istotną rolę odgrywa międzynarodowe prawo humanitarne (MPH), przestrzeganie i stosowanie tego prawa jest bowiem jednym z gwarantów osiągnięcia sukcesu w operacjach COIN - zdobycia poparcia ludności, co pozwala na odcięcie powstańców od pomocy udzielanej przez tę ludność i ostateczne stłumienie powstania.

The presence of coalition forces in Iraq after overthrowing the regime of Saddam Husain and the related necessity to fight various armed groups, as well as military involvement of western states in Afghanistan and support offered to the government of this state within the ISAF mission, aimed at establishing peace and security, have all demonstrated that many military men and military thought analysts have too hastily given up the concept of counterinsurgency. It has proven to be essential to effectively conduct military operations against non-state armed actors trying to undermine the authority of legal government and violently seize power. In western states, the counterinsurgency strategy, experiencing sort of a renaissance, basing on experiences gained in conflicts after WWII, has taken the form of a population-centric model, where civilians are the center of gravity, and all activities of counterinsurgency forces are aimed at "winning hearts and minds" of the insurgency-torn society. International humanitarian law (IHL) plays a very significant role in implementing this model, since observing and using this law is one of the guarantees of success in COIN operations - winning people's support, which results in cutting off insurgents from help provided by those people and allows for ultimate suppression of the rebellion.

Słowa kluczowe

powstanie zwalczanie powstania populacjocentryczna strategia przeciwpowstańcza operacje przeciwpowstańcze międzynarodowe prawo humanitarne

uprising fighting the uprising population-centric counter-strategy counter-insurgency strategy international humanitarian law

Wydawca

Wojskowy Instytut Wydawniczy

Czasopismo

Kwartalnik Bellona

Rocznik

2017

Tom

Nr 1

Strony

34--46

Opis fizyczny

Bibliogr. 41 poz.

Twórcy

autor

Marcinko M.

Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

1.Tactical Directive, International Security Assistance Force, Kabul, Afghanistan [online], 6.07.2009, http://www.nato.int/isaf/docu/official_texts/Tactical_Directive_090706.pdf [dostęp: 12.07.2015].
2. G. Sitaraman, The Counterinsurgent’s Constitution: Law in the Age of Small Wars, Oxford 2013, s. 43.
3. British Army Field Manual, Volume 1 Part 10 - Countering Insurgency, Army Code 71876, October 2009 (dalej: AFM Countering Insurgency).
4. U.S. Army Field Manual (FM) 3-24/ Marine Corps Warfighting Publication (MCWP) 3-33.5 - Insurgencies and Countering Insurgencies, Headquarters Department of the Army, May 2014 (dalej: FM 3-24/MCWP 3-33.5).
5. AJP-3.4.4. Allied Joint Doctrine for Counterinsurgency (COIN), North Atlantic Treaty Organization, February 2011 (dalej: AJP-3.4.4).
6. V. Bernard, Editorial: Understanding armed groups and the law, „International Review of the Red Cross” 2011 vol.93, No. 882.
7. A. Casesse, The Status of Rebels Under the 1977 Geneva Protocol on Non-International Armed Conflicts, „International and Comparative Law Quarterly” 1981 vol. 30.
8. M. Cherif Bassiouni, The New Wars and the Crisis of Compliance with the Law of Armed Conflict by Non-State Actors, „Journal of Criminal Law and Criminology” 2007/2008 vol. 98.
9. A. Clapham, Human rights obligations of non-state actors in conflict situations, „International Review of the Red Cross” 2006 vol. 88, No. 863.
10. The Law of Non-International Armed Conflict: Protocol II to the 1949 Geneva Conventions, H. S. Levie (red.), Dordrecht 1987.
11. L. Moir, The Law of Internal Armed Conflict, Cambridge 2007
12. C. Ryngaert, Non-State Actors and International Humanitarian Law, „Institute for International Law”, K.U. Leuven, Working Paper, Leuven 2008.
13. B. Kruszyński, Udział sił zbrojnych USA w konfliktach w Iraku i Afganistanie - największych wojnach przełomu XX/XXI wieku, Poznań 2011.
14. P. Łubiński, Próba oceny wybranych aspektów polskiego zaangażowania w ramach misji ISAF w Afganistanie, w: Bezpieczeństwo w dobie globalizacji. Prawo i praktyka, M. Kun-Buczko, M. Przybysz (red.), Białystok 2011.
15. M. Madej, Czy w tym tunelu jest światło? Operacja ISAF na tle klasycznych koncepcji zwalczania partyzantki, w: Asymetria i hybrydowość – stare armie wobec nowych konfliktów, W. Sokała, B. Zapała (red.), Warszawa 2011.
16. M. Marszałek, Operacje reagowania kryzysowego NATO. Istota. Uwarunkowania. Planowanie, Warszawa 2013.
17. H. Schreiber, Świadomość międzykulturowa. Od militaryzacji antropologii do antropologizacji wojska, Warszawa 2013.
18. K. Trochowska, Operacjonalizacja kultury w przeciwdziałaniu zagrożeniom asymetrycznym, „Zeszyty Naukowe AON” 2013 nr 3 (92).
19. Działania przeciwrebelianckie w operacjach, W. Więcek (red.), Warszawa 2011.
20. http://sjp.pwn.pl/szukaj/rebelia.html [dostęp: 12.11.2015].
21. W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1983.
22. http://sjp.pwn.pl/doroszewski/rebeliant;5489073.html [dostęp: 12.11.2015].
23. http://sjp.pwn.pl/sjp/powstanie;2506785.html [dostęp: 12.11.2015].
24. http://sjp.pwn.pl/doroszewski/powstaniec;5479671.html [dostęp: 12.11.2015].
25. http://sjp.pwn.pl/szukaj/partyzantka.html [dostęp: 12.11.2015].
26. http://sjp.pwn.pl/doroszewski/partyzant;5470127.html [dostęp: 12.11.2015].
27. M. Marszałek, Ogólne założenia reagowania kryzysowego Sojuszu Północnoatlantyckiego poza obszarem traktatowym, w: Bezpieczeństwo w dobie globalizacji. Prawo i praktyka, M. Kun-Buczko, M. Przybysz (red.), Białystok 2011, s. 373-374.
28. Słownik terminów militarnych, Warszawa 2001.
29. US Army, Joint Publication 3-24 - Counterinsurgency, 22 November 2013 (dalej: JP 3-24).
30. AAP-6 - Słownik terminów i definicji NATO, 2005.
31. Larousse - Dictionnaires de français, http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/s%C3%A9dition/71811 [dostęp: 12.11.2015].
32. Ch. de Cock, Counter-Insurgency Operations in Afghanistan: What is the Applicable Law?, w: Konwencje Genewskie 60 lat później. Nowe wyzwania dla międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych, B. Janusz-Pawletta (red.), Warszawa 2010, s. 37.
33. P. Dixon, „Hearts and Minds”? British Counter-Insurgency from Malaya to Iraq, „The Journal of Strategic Studies” 2009 vol. 32, No. 3, s. 363
34. W. Więcek, Działania przeciwrebelianckie w operacjach - referat programowy, w: Działania przeciwrebelianckie w operacjach, W. Więcek (red.), Warszawa 2011, s. 10.
35. Krytycznie na temat populacjocentrycznego podejścia do operacji COIN: G.P. Gentile, A Strategy of Tactics: Population-centric COIN and the Army, „Parameters” 2009 vol. 39, issue 3, s.5-17.
36. M. Gołaszewski, Wpływ współpracy cywilno-wojskowej na działania przeciwrebelianckie, w: Działania przeciwrebelianckie w operacjach, W. Więcek (red.), Warszawa 2011, s. 155.
37. A. Alderson, O. Manea, Counterinsurgency as a Whole of Government Approach: Notes on the British Army Field Manual. An Interview with Colonel Alexander Alderson, „Small Wars Journal” [online], 24.01.2011, http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/657-manea.pdf [dostęp: 12.09.2015].
38 T. R. Mockaitis, The Phoenix of Counterinsurgency, „The Journal of Conflict Studies” 2007 vol. 27, No. 1, s. 12.
39. M. Usydus, Nieregularne działania wojenne (Irregular Warfare - IW) według poglądu USA - zarys wybranej problematyki, w: Działania przeciwrebelianckie w operacjach, W. Więcek (red.), Warszawa 2011, s. 95.
40. A. J. Joes, Guerrilla Warfare: A Historical, Biographical, and Bibliographical Sourcebook, Westport-London 1996, s. 190–191.
41. F. Pocar, Preface, w: Conduct of Hostilities: the Practice, the Law and the Future, E. Greppi, G. L. Beruto (red.), 37th Round Table on Current Issues of International Humanitarian Law (Sanremo, 4th-6th September 2014), International Institute of Humanitarian Law, Sanremo 2015, s. 11.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-7f5411c0-a32b-4ff7-89bc-f8aebe317d3d