Określenie zasięgu oddziaływania ciśnienia eksploatacyjnego przed frontem ściany metodą profilowania sejsmicznego

• Autorzy: Wojtecki Ł.

Warianty tytułu

EN

Determination of the influence range of exploitation pressure ahead of longwall face by the seismic profiling method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wydrążonej w pokładzie 510 pochylni odstawczej zostały przeprowadzone cykliczne badania sejsmiczne metodą profilowania w trakcie zbliżania się do niej frontu zawałowej ściany 506 w tym samym pokładzie. Przeprowadzone badania umożliwiły określenie zmian prędkości oraz współczynnika tłumienia podłużnej fali sejsmicznej w pokładzie w miarę zmniejszającej się odległości pomiędzy frontem ściany a pochylnią. W oparciu o zmierzone prędkości podłużnej fali sejsmicznej określono zmiany poziomu naprężeń w pokładzie 510. Wyznaczono odległość, przy której stwierdzono wzrost naprężeń w pokładzie 510 w rejonie pochylni odstawczej związany z oddziaływaniem ciśnienia eksploatacyjnego ściany 506. Uzyskane wyniki mogą okazać się użyteczne przy wyznaczaniu stref szczególnego zagrożenia tąpaniami w podobnych warunkach geologiczno-górniczych.

EN

Cyclic seismic investigations have been performed in the haulage inclined drift drilled in coal seam no. 510, during approaching of face of the longwall with caving no. 506 in the same coal seam. Performed investigations enabled determination the changes of velocity and attenuation coefficient of seismic P-wave in coal seam with the shortening distance between the longwall face and the inclined drift. With the use of the measured velocities of seismic P-wave, the changes of stress level in coal seam no. 510 were determined. The distance between the longwall face and the inclined drift, with the observed increase of stress level in coal seam no. 510 in the area of inclined drift due to the influence of exploitation pressure coming from longwall no. 506, has been determined. The study results should be useful to design the zones of the enhanced rockburst hazard in similar geological and mining conditions.

Słowa kluczowe

PL

ciśnienie eksploatacyjne; profilowanie sejsmiczne; zagrożenie tąpaniami

EN

exploitation pressure; seismic profiling; rockburst hazard

• Wydawca: STE GROUP
• Czasopismo: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 1 (13)
• Strony: 443--456
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Wojtecki Ł.

• Kompania Węglowa S.A., Oddział KWK „Bielszowice” ul. Halembska 160, 41-711 Ruda Śląska, Polska

Bibliografia

• 1. M. Chudek, Geomechanika z podstawami ochrony środowiska górniczego i powierzchni terenu. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2002.
• 2. M. Chudek, Mechanika górotworu z podstawami zarządzania ochroną środowiska w obszarach górniczych. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2010.
• 3. J. Dubiński, Metody sejsmiki górniczej, w: Poradnik Geofizyka Górniczego. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Kraków, t. 3, 1996, s. 13-126.
• 4. J. Dubiński, Sejsmiczna metoda wyprzedzającej oceny zagrożenia wstrząsami górniczymi w kopalniach węgla kamiennego. Prace Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice, 1989, s. 32-37.
• 5. J. Dubiński, W. Konopko, Tąpania. Ocena, prognozowanie, zwalczanie. Główny Instytut Górnictwa, Katowice, 2000, s. 198-266.
• 6. T. Majcherczyk, A. Szaszenko, E. Sdwiżkowa, Podstawy geomechaniki. Wydawnictwa AGH, Kraków, 2006, s. 203-218.
• 7. K. Oset, S. Chmielarz, A. Augustyniak, Nowe rozwiązania w dziedzinie mobilnej aparatury sejsmicznej – PASAT M. Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa, 8/2010, s. 18-29.
• 8. Z. Pilecki, J. Kłosiński, Profilowanie tłumienia fali sejsmicznej w pokładzie węgla. Materiały Warsztatów z cyklu „Zagrożenia naturalne w górnictwie”, 2007, s. 381-393.
• 9. Z. Pilecki, Z. Szreder, Możliwość wykorzystania współczynnika tłumienia do oceny stanu naprężenia i deformacji za pomocą profilowań sejsmicznych w warunkach dużych głębokości. Prace Naukowe GIG, Katowice, 2007, s. 197-203.
• 10. Poradnik górnika, tom 2. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 162-182,
• 11. A. Sałustowicz, Zarys mechaniki górotworu. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, 1968, s. 105-111.
• 12. Z. Szreder, Z. Pilecki, J. Kłosiński, Efektywność rozpoznania oddziaływania krawędzi eksploatacyjnych metodami profilowania tłumienia oraz prędkości fali sejsmicznej. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 24, zeszyt 2/3, 2008, s. 215-226.
• 13. Ł. Wojtecki, G. Dzik, Profilowanie sejsmiczne ociosów chodników węglowych w wersji kinematycznej i tłumieniowej. Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa, 4/2012, s. 29-37.
• 14. Ł. Wojtecki, G. Dzik, A. Mirek, Zmiany dynamicznych modułów sprężystości pokładu węgla przed frontem ściany. Przegląd Górniczy, 1/2016, s. 57-62.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.