Competitiveness of the respective districts of the Małopolska province in the social, economic, and environmental dimension

• Autorzy: Gorzelany J. , Prus B. , Salata T.

Identyfikatory

DOI

10.15576/GLL/2018.1.19

Warianty tytułu

PL

Konkurencyjność powiatów woj. małopolskiego w wymiarze społecznym, gospodarczym i środowiskowym

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the article was to present and examine the level of competitiveness of the districts (poviats) of Małopolska province, and compare them with each other in this respect. The analysis included three dimensions: social, economic, and environmental. This subdivision results from the direction of implementing the principles of sustainable development. In each dimension, typical variables have been selected, which facilitated the determination of respective competitive positions of each district. The study was based on a multivariate space of variables, using one of the methods of taxonomic classification – Ward’s agglomeration, and combinatorial operative method of enabling separation of homogeneous clusters in respect to the studied phenomenon. In order to determine similarities between individual units (districts called poviats, or counties), matrix of Euclidean distances was used. Analyses have shown that towns with district rights tend to enjoy high competitive positions, as well as those districts located in the southern part of the Małopolska province.

PL

Celem artykułu było przedstawienie oraz zbadanie poziomu konkurencyjności powiatów woj. małopolskiego i porównanie ich względem siebie. Analiza obejmowała trzy wymiary: społeczny, gospodarczy i środowiskowy. Wynikają one z kierunków wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju. W każdym wymiarze wytypowane zostały zmienne, które pozwoliły na określenie pozycji konkurencyjnej powiatu. Badania przeprowadzono w oparciu o wielocechową przestrzeń zmiennych, stosując jedną z taksonomicznych metod klasyfikacji – aglomeracyjną metodę kombinatoryczną Warda umożliwiającą wydzielenie skupień homogenicznych pod kątem badanego zjawiska. Do określenia podobieństwa pomiędzy poszczególnymi jednostkami (powiatami) posłużono się macierzą odległości euklidesowych. Analizy wykazują że wysoką konkurencyjnością cechują się miasta na prawach powiatu, a także powiaty zlokalizowane w południowej części woj. małopolskiego.

Słowa kluczowe

EN

competitiveness comparison; governance; sustainable development; Ward’s classification; determining similarities

PL

porównanie konkurencyjności; zarządzanie; rozwój zrównoważony; klasyfikacja Warda; określenie podobieństwa

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
• Czasopismo: Geomatics, Landmanagement and Landscape
• Rocznik: 2018
• Tom: no. 1
• Strony: 19--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gorzelany J.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu 30-149 Kraków, ul. Balicka 253 c

autor

Prus B.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu 30-149 Kraków, ul. Balicka 253 c

autor

Salata T.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu 30-149 Kraków, ul. Balicka 253 c

Bibliografia

• Baker M.J., Hart S.J. 1992. Marketing and Competitiveness Success. Phillip Allan. New York.
• Cierpiał-Wolan M., Wojnar E. 2001. Analiza poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego województw. Wiad. Stat., 76.
• Firlej K.A. 2013. Innowacyjność jako instrument podnoszenia konkurencyjności regionów. Rocz. Ekonom. Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 6, 211−221.
• Firlej K. Firlej K.A. 2015. Potencjał i możliwości innowacyjne polskich regionów. [In:] J. Polcyn. P. Głowski (ed.). Rozwój regionalny i jego determinanty. T. II. PWSZ, Piła, 203−220.
• Frankowski Z. 1991. Zastosowanie metod taksonomicznych w badaniach przestrzennych. Agencja Wydawnicza Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
• Gorzelany-Dziadkowiec M. 2014. Analiza konkurencyjności organizacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Kraków.
• Gorzelany-Plesińska J. 2012. Analiza konkurencyjności regionu na przykładzie wybranych gmin powiatu krakowskiego. [In:] S. Ciok, A Raczyk (ed.). Wyzwania polityki regionalnej i lokalnej. Rozpr. Nauk. Inst. Geogr. Rozw. Reg. Uniw. Wroc. 27, Wrocław.
• Górski P., Lazarek M. 2009. Czynniki kształtujące konkurencyjność regionów. Zesz. Nauk. SGGW. Polityki Europejskie. Finans. Market., 1(50).
• Hamel G., Prahalad. C.K. 1993. Strategy as Stretch and Leverage. HBR, 4, 75.
• Hellwig Z. 1981. Wielowymiarowa analiza porównawcza i jej zastosowanie w badaniach wielocechowych obiektów gospodarczych. [In:] Metody i modele ekonomiczno-matematyczne w doskonaleniu zarządzania gospodarką socjalistyczną. W. Welfe (ed.). PWE, Warszawa, 46−68.
• Hydzik P. 2012. Zastosowanie metod taksonomicznych do oceny poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego powiatów województwa podkarpackiego. Zesz. Nauk. Politech. Rzesz., 286.
• Jelonek D. 2003. Przewaga konkurencyjna e-przedsiębiorstwa. EiOP, 3, 32.
• Kolenda M. 2006. Taksonomia numeryczna. Klasyfikacja, porządkowanie i analiza obiektów wielocechowych. AE we Wrocławiu, Wrocław.
• Machaczka J. 1999. Podstawy zarządzania. AE w Krakowie, Kraków, 69−70.
• Malina A., Malina P. 2005. Determinanty rozwoju regionalnego Polski. Wiad. Statyst., 10.
• Matwiejczuk W., Pawluczuk E. 2002. Konkurencyjność przedsiębiorstwa budowlanego. EiOP, 12, 34.
• Mickiewicz P., Nowak M.J. 2016. Instrumenty planowania przestrzennego w kształtowaniu konkurencyjności regionów. Marketing i Rynek, 10, 294−298.
• Misala J. 2002. Mierniki konkurencyjności gospodarki: aspekty teoretyczne i wnioski dla Polski. Zesz. Nauk. Kol. Gosp. Świat., 12
• Nowak E. 1990. Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. PWE, Warszawa.
• Nowak E. 2000. Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. PWE, Warszawa.
• Pociecha J. 2008. Rozwój metod taksonomicznych i ich zastosowań w badaniach społeczno-ekonomicznych. [In:] Statystyka społeczna. Dokonania – szanse – perspektywy. Konferencja naukowa inaugurująca obchody jubileuszu 90-lecia GUS, Kraków.
• Rousseeuw P.J. 1987. Silhouettes. A Graphical Aid to the Interpretation and Validation of Cluster Analysis. J. Computat. Appl. Mathem., 20.
• Sekuła A. 2008. Budowa przewagi konkurencyjnej regionu na przykładzie regionalnej strategii innowacji dla województwa pomorskiego. [In:] R. Brol (ed.). Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce. Prace Nauk. Uniw. Ekonom. Wroc., 3 (1203).
• Szymla Z. 2000. Determinanty rozwoju regionalnego. Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Śleszyński P. 2012. Klasyfikacja gmin województwa mazowieckiego. [In:] Przegl. Geogr. 84(4).
• Wysocki F. 2010. Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• Ziemiańczyk U. 2010. Ocena poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin wiejskich i miejsko-wiejskich w województwie małopolskim. Infr. Ekol. Ter. Wiej., 14, 31−40
• Zimny A. 2011. Na skraju województwa – regres, stagnacja czy postęp? [In:] Prawno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju lokalnego i regionalnego Cz. Nowak. M. Szczerbińska-Byrska (eds) Wyd. PWSZ w Tarnowie, Tarnów.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).