Assessment of the effect of environmental variables on health status of Tilia cordata Mill. in parks

• Autorzy: Świerk D. , Krzyżaniak M. , Walerzak M. T. , Urbański P.

Identyfikatory

DOI

10.2428/ecea.2015.22(3)29

Warianty tytułu

PL

Ocena wpływu zmiennych środowiskowych na stan zdrowotny lipy drobnolistnej w parkach

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Analyses concerned the effect of different environmental variables on the health status of little-leaf linden (Tilia cordata Mill.). The study comprised analyses and statistical models based on discriminatory analysis. These analyses indicated which variables may influence the health status of tress of the investigated species in the parks of Poznan. The model was based on the canonical variate analysis (CVA), ie Fisher’s canonical variant of linear discriminatory analysis (LDA). The greatest negative effect on the health status of trees of Tilia cordata Mill. in Poznan parks was found for the small distance of the parks from the city centre and the immediate vicinity of two arterial roads. It was also found that the vicinity of buildings heated with fossil fuels, primarily coal, may have had a negative effect on the health status of Tilia cordata Mill. trees in the Poznan parks. Moreover, it was shown that specimens of the investigated species aged 81–120 years were characterised by the worst health status, while the best health condition was found in trees of Tilia cordata Mill. in the Millennium Park.

PL

Badania dotyczyły wpływu różnych zmiennych środowiskowych na stan zdrowotny lipy drobnolistnej (Tilia cordata Mill.). W pracy wykorzystano analizy i modele statystyczne stworzone w oparciu o analizę dyskryminacyjną. Wynikiem przeprowadzonych analiz było wykazanie, które zmienne mogą wpływać na stan zdrowotny drzew badanego gatunku na terenie parków Poznania. Do skonstruowania modelu wykorzystano analizę CVA (canonical variate analysis) – kanoniczną odmianę liniowej analizy dyskryminacyjnej Fishera (LDA). Stwierdzono, że największy negatywny wpływ na stan zdrowotny drzew Tilia cordata Mill. w parkach Poznania miała niewielka odległość parków od centrum miasta oraz bezpośrednia bliskość dwóch arterii komunikacyjnych. Stwierdzono również, że bliskość zabudowań ogrzewanych paliwami kopalnymi, przede wszystkim węglem kamiennym, mogły wpływać negatywnie na stan zdrowotny drzew Tilia cordata Mill. na terenie parków Poznania. Wykazano również, że osobniki drzew badanego gatunku z przedziału wiekowego 81–120 lat charakteryzowały się najgorszym stanem zdrowotnym, a najlepszą zdrowotność drzew Tilia cordata Mill. stwierdzono w Parku Tysiąclecia Państwa Polskiego.

Słowa kluczowe

EN

urbanized areas; environmental changes; Poznań; statistical models

PL

tereny zurbanizowane; Poznań; zmienne środowiskowe; modele statystyczne

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Ecological Chemistry and Engineering. A
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 22, nr 3
• Strony: 351--361
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., tab., wykr., map.

Twórcy

autor

Świerk D.

• Department of Landscape Architecture, Poznan University of Life Sciences, ul. gen. J.H. Dąbrowskiego 159, 60–594 Poznań, Poland, phone [phone], fax [phone]

autor

Krzyżaniak M.

• Department of Landscape Architecture, Poznan University of Life Sciences, ul. gen. J.H. Dąbrowskiego 159, 60–594 Poznań, Poland, phone [phone], fax [phone]

autor

Walerzak M. T.

• Department of Landscape Architecture, Poznan University of Life Sciences, ul. gen. J.H. Dąbrowskiego 159, 60–594 Poznań, Poland, phone [phone], fax [phone]

autor

Urbański P.

• Department of Landscape Architecture, Poznan University of Life Sciences, ul. gen. J.H. Dąbrowskiego 159, 60–594 Poznań, Poland, phone [phone], fax [phone]

Bibliografia

• [1] Kanakidou M, Mihalopoulos N, Kindap T, Vrekoussis UImM, Gerasopoulos E, Dermitzaki E, et al. Megacities as hot spots of air pollution in the East Mediterranean. Atmos Environ. 2011;45:1223-1235. DOI: 10.1016/j.atmosenv.2010.11.048.
• [2] Ozolincius R, Stakenas V, Serafinaviciute B. Meteorological factors and air pollution in Lithuanian forests: Possible effects on tree condition. Environ Pollut. 2005;137:587-595. DOI:10.1016/j.envpol.2005.01.044.
• [3] Bittner S, Talkner U, Krämer I, Beese F, Hölscher D, Priesack E. Modeling stand water budgets of mixed temperate broad-leaved forest stands by considering variations in species specific drought response. Agr Forest Meteorol. 2010;150:1347-1357. DOI:10.1016/j.agrformet. 2010.06.006.
• [4] Calder IR. Forests and water – Ensuring forest benefits outweigh water costs. For Ecol Manage. 2007;251:110–120. DOI:10.1016/j.foreco.2007.06.015.
• [5] González IG, Eckstein D. Climatic signal of earlywood vessels of oak on a maritime site. Tree Physiol. 2003;23:497-504. DOI:10.1093/treephys/23.7.497.
• [6] Millward AA, Sabir S. Benefits of a forested urban park: What is the value of Allan Gardens to the city of Toronto, Canada? Landscape Urban Plan. 2011;100:177-188. DOI:10.1016/j.landurbplan.2010.11.013.
• [7] van der Werf GW, Sass-Klaassen UGW, Mohren GMJ. The impact of the 2003 summer drought on the intra-annual growth pattern of beech (Fagus sylvatica L.) and oak (Quercus robur L.) on a dry site in the Netherlands. Dendrochronologia. 2007;25:103-112. DOI:10.1016/j.dendro.2007.03. 004.
• [8] van Dijk AIJM, Keenan RJ. Planted forests and water in perspective. For Ecol Manage. 2007;251:1-9. DOI:10.1016/j.foreco.2007.06.010.
• [9] Baumgardner D, Varela S, Escobedo FJ, Chacalo A, Ochoa C. The role of a peri-urban forest on air quality improvement in the Mexico City megalopolis. Environ Pollut. 2012;163:174-183. DOI:10.1016/j.envpol.2011.12.016.
• [10] Gerosa G, Marzuoli R, Desotgiu R, Bussotti F, Ballarin-Denti A. Visible leaf injury in young trees of Fagus sylvatica L. and Quercus robur L. in relation to ozone uptake and ozone exposure. An Open-Top Chambers experiment in South Alpine environmental conditions. Environ Pollut. 2008;152:274-284. DOI:10.1016/j.envpol.2007.06.045.
• [11] McDonald AG, Bealey WJ, Fowler D, Dragosits U, Skiba U, Smith RI, Donovan RG, Brett HE, Hewitt CN, Nemitz E. Quantifying the effect of urban tree planting on concentrations and depositions of PM10 in two UK conurbations. Atmos Environ. 2007;41:8455-8467. DOI:10.1016/j.atmosenv.2007.07.025.
• [12] Nowak DJ, Crane DE, Stevens JC. Air pollution removal by urban trees and shrubs in the United States. Urban Urban Gree. 2006;4:115-123. DOI:10.1016/j.ufug.2006.01.007.
• [13] Paoletti E, Bardelli T, Giovannini G, Pecchioli L. Air quality impact of an urban park over time. Procedia Environ Sci. 2011;4:10-16. DOI:10.1016/j.proenv.2011.03.002.
• [14] Schnell I, Potchter O, Yaakov Y, Epstein Y, Brener S, Hermesh H. Urban daily life routines and human exposure to environmental discomfort. Environ Monit Assess. 2012;184:4575-4590. DOI:10.1007/s10661-011-2286-1.
• [15] Trowbridge PJ, Bassuk NL. Trees in the Urban Landscape: Site Assessment, Design, and Installation. New Jersey: John Wiley Sons; 2004.
• [16] Bassuk N, Deanna FC, Marranca BZ, Barb N. Recommended urban trees: site assessment and tree selection for stress tolerance. Ithaca, New York: Urban Horticulture Institute. Cornell University; 2009.
• [17] Roloff A, Korn S, Gillner S. The Climate-Species-Matrix to select tree species for urban habitats considering climate change. Urban Urban Gree. 2009;8:295-308. DOI:10.1016/j.ufug.2009.08.002.
• [18] Sjöman H, Busse NA. Selecting trees for urban paved sites in Scandinavia – A review of information on stress tolerance and its relation to the requirements of tree planners. Urban Urban Gree. 2010;9:281-293. DOI:10.1016/j.ufug.2010.04.001.
• [19] Hovmand MF, Nielsen SP, Johnsen I. Root uptake of lead by Norway spruce grown on 210Pb spiked soils. Environ Pollut. 2009;157:404-409. DOI:10.1016/j.envpol.2008.09.038.
• [20] Cekstere G, Nikodemus O, Osvalde A. Toxic impact of the de-icing material to street greenery in Riga, Latvia. Urban Urban Gree. 2008;7:207–217. DOI:10.1016/j.ufug.2008.02.004.
• [21] Cekstere G, Osvalde A. A study of chemical characteristics of soil in relation to street trees status in Riga (Latvia). Urban Urban Gree. 2013;12:69-78. DOI:10.1016/j.ufug.2012.09.004.
• [22] Krems P, Rajfur M, Wacławek M, Kłos A. The use of water plants in biomonitoring and phytoremediation of waters polluted with heavy metals. Ecol Chem Eng S. 2013;20:353-370. DOI:10.2478/eces-2013-0026.
• [23] Aničić M, Spasić T, Tomašević M, Rajšić S, Tasić M. Trace elements accumulation and temporal trends in leaves of urban deciduous trees (Aesculus hippocastanum and Tilia spp.). Ecol Indic. 2011;11:824-830. DOI:10.1016/j.ecolind.2010.10.009.
• [24] Novak K, Skelly JM, Schaub M, Kräuchi N, Hug C, Landolt W, Bleuler P. Ozone air pollution and foliar injury development on native plants of Switzerland. Environ Pollut. 2003;125:41-52. DOI:10.1016/S0269-7491(03)00085-X.
• [25] Kosmala M. Metoda oceny kondycji drzew z uwzględnieniem bezpieczeństwa i uszkodzeń mechanicznych (A Method of Assessment of the Condition of Trees Including Safety and Mechanical Damage). Warszawa: Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa; 2009.
• [26] Lepš J, Šmilauer P. Multivariate Analysis of Ecological Data using CANOCO. Cambridge Univeristy Press; 2003.