Transportery opancerzone i bojowe wozy piechoty Ludowego Wojska Polskiego 1943-1989

• Autorzy: Zakrzewski B.

Warianty tytułu

EN

Armored personnel carriers and infantry combat vehicles of the Polish People's Army 1943-1989

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W II połowie XX wieku broń pancerna na całym świecie dynamicznie się rozwijała. Jednym z jej elementów były transportery opancerzone i bojowe wozy piechoty. W artykule zdefiniowano, a następnie opisano kołowe, półgąsienicowe i gąsienicowe transportery opancerzone oraz bojowe wozy piechoty, które znalazły się na wyposażeniu Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1989. Większość scharakteryzowanych w artykule transporterów opancerzonych i bojowych wozów piechoty (w tym te z pomocy Lend and Lease) były przekazywane Ludowemu Wojsku Polskiemu przez naszego „wielkiego brata” - Związek Radziecki. Pozostałe (SKOT, TOPAS, BPzV) były pozyskane lub produkowane we współpracy z bratnią Czechosłowacją. Część z zaprezentowanych pojazdów, na licencji, była produkowana w Polsce i doczekała się wielu polskich przeróbek i modernizacji. Stanowią one zatem ważny element rozwoju polskiej myśli technicznej, w tym zwłaszcza techniki wojskowej. Obecnie egzemplarze tych pojazdów znajdują się na wystawach w polskich muzeach prezentujących militaria i dzieje polskiej powojennej motoryzacji. Inne trafiły w ręce prywatnych kolekcjonerów i biorą udział w wielu zlotach i zjazdach miłośników wojskowości.

EN

In the second half of the twentieth century armoured weapon developed rapidly all over the world. One of its elements were armored personnel carriers and infantry combat vehicles. The article defines and describes the wheel, half-track and tracked armored personnel carriers and infantry combat vehicles with which Polish People's Army was equipped in the years 1943-1989. Most characterized in the article, armored personnel carriers and infantry combat vehicles (including those from Lend &Lease) were transferred to the People's Army of Poland by our “big brother" - the Soviet Union. Other (SKOT, TOPAS, BPzV) were obtained or produced in cooperation with the fraternal Czechoslovakia. Some of them were manufactured under license in Poland and had incorporated many Polish alterations and modernizations. They are therefore an important part of the development of the Polish technical thinking, especially military technology. Currently, some of these vehicles are on show in the Polish museums presenting military equipments and the history of post-war Polish automotive industry. Others found their way into the hands of private collectors and take part in many rallies and gatherings of military enthusiasts.

Słowa kluczowe

PL

transporter opancerzony; bojowy wóz piechoty; historia motoryzacji; militaria

EN

armoured personnel carrier; infantry fighting vehicle; automotive history; military

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 3
• Strony: 6921--6942
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., fot., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Zakrzewski B.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Sekcja Informacji Naukowej i Wydawnictw

Bibliografia

• 1. Bojowy Wóz Piechoty - Eksploatacja sprzętu, Wyd. MON, Warszawa 1978
• 2. Instrukcja techniczna wojsk pancernych. Transporter opancerzony „Topas”: opis i użytkowanie, Wyd. MON, Warszawa1965
• 3. Kajetanowicz J. Bojowe wozy piechoty, Bellona, Warszawa 1995;
• 4. Kamiński A.A., Szczerbicki T., Samochody pancerne i transportery opancerzone Wojska Polskiego 1918-1950, Wyd. almapress, Warszawa 2012,
• 5. Kołowy transporter opancerzony BTR-40 - Opis i obsługiwanie. Wyd. MON, Warszawa 1957
• 6. Kołowy transporter opancerzony BTR-152 - Opis i obsługiwanie. Wyd. MON, Warszawa 1957
• 7. Lekki wielozadaniowy transporter -ciągnik gąsienicowy MT-LB. Obsługiwanie techniczne, Wyd. MON, Warszawa 1981
• 8. Lekki gąsienicowy transporter-ciągnik MT-LB. Opis techniczny, Wyd. MON, Warszawa 1981
• 9. Ludowe Wojsko Polskie 1943-1973. pr. zb., Wyd. MON, Warszawa 1974
• 10. Magnuski J., Transporter opancerzony TOPAS. Wyd. MON, Warszawa 1978
• 11. Magnuski J., Wozy bojowe, Wyd. MON, Warszawa1959;
• 12. Magnuski J., Wozy bojowe 1914-1964, Wyd. MON, Warszawa 1964;
• 13. Magnuski J., Wozy bojowe LWP 1943-1983. Wyd. MON, Warszawa 1985
• 14. Obsługiwanie transportera opancerzonego TOPAS, Wyd. MON , Warszawa 1969
• 15. Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej. Ludowe Wojsko Polskie 1943-1945, pr. zb., Wyd. MON, Warszawa 1973
• 16. Suworow S., BMP (BWP-1) vol 1., Wyd. Militaria, Warszawa 2009
• 17. Suworow S., BMP (BWP-2), Wyd. Militaria, Warszawa 2009
• 18. Transporter opancerzony SKOT-2A i jego odmiany. Opis i użytkowanie. Wyd. MON, Warszawa 1970
• 19. Ustrojstwo i ekspłoatacija bronietransportierow BTR-60PB, BTR-70 i awtomobiłej ZIŁ-130, ZIŁ-131, Moskwa 1984
• 20. Warunki techniczne na weryfikację i odbiór po remoncie zespołów transportera opancerzonego SKOT. Wyd. MON, Warszawa 1989
• 21. Wóz dowódczo-sztabowy SKOT R-2 - Opis techniczny i eksploatacja, Wyd. MON, Warszawa 1972
• 22. Wóz dowódczo-sztabowy SKOT R-3 - Opis techniczny i eksploatacja. Wyd. MON, Warszawa 1973
• 23. Wóz dowódczo-sztabowy SKOT R-3 - Opis techniczny i eksploatacja. Załączniki, Wyd. MON, Warszawa 1972
• 24. Wóz dowódczo-sztabowy SKOT R-3Z - Opis techniczny i eksploatacja. Załączniki. Wyd. MON, Warszawa 1975
• 25. Wóz dowódczo-sztabowy SKOT R-6 - Opis techniczny i eksploatacja. Załączniki. Wyd. MON, Warszawa 1973
• 26. Zakrzewski B., Działa samobieżne Ludowego Wojska Polskiego, Autobusy: Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, Instytut Naukowo-Wydawniczy „SPATIUM” sp. z o.o., Nr 3/2013, ss. 801-817
• 27. Zakrzewski B., Samochody pancerne Ludowego Wojska Polskiego 1943-1990. Technika Transportu Szynowego, Instytut Naukowo-Wydawniczy „TTS” Sp. z o.o, nr 10/2013, ss. 135-149
• 28. Zientarzewski M., BMP-1, Wyd. Kagero, Lublin 2007
• 29. Zbiory fotograficzne Centralnej Biblioteki Wojskowej w Warszawie
• 30. Zbiory fotograficzne i graficzne B. Zakrzewskiego

Uwagi

PL

Artykuł został opracowany w ramach pracy badawczej nr 6038/ITS pt. „Modyfikacja strony Wirtualnego Muzeum Motoryzacji Instytutu Transportu Samochodowego”