Potencjał geotermalny zbiorników mezozoicznych Niżu Polskiego do produkcji energii elektrycznej

• Autorzy: Sowiżdżał A.

Warianty tytułu

EN

The geothermal potential of Mesozoic aquifers in the Polish Lowlands for the production of the electricity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Produkcja energii elektrycznej przy wykorzystaniu niskotemperaturowych zasobów geotermalnych jest technicznie możliwa dzięki zastosowaniu technologii binarnych. W rejonie Niżu Polskiego niskotemperaturowe zasoby geotermalne związane są przede wszystkim z mezozoicznymi zbiornikami geotermalnymi. Największy potencjał hydrogeotermalny związany jest z piaskowcowymi utworami jury dolnej, występującymi w rejonie niecki mogileńsko-łódzkiej oraz niecki szczecińskiej, gdzie temperatury w obrębie zbiornika przekraczają 90°C, a potencjalna wydajność otworów wiertniczych jest odpowiednio wysoka (powyżej 50 m³/h). Znaczny potencjał geotermalny związany jest ze zbiornikiem dolnotriasowym centralnej części Niżu Polskiego, jednak ze względu na niskie parametry petrofizyczne skał zbiornikowych perspektywy produkcji energii elektrycznej należy wiązać w przyszłości przede wszystkim z potencjałem gorących suchych skał dolnego triasu, a nie z zasobami hydrogeotermalnymi.

EN

Electricity production using low-temperature geothermal resources is technically possible by binary technology. The major geothermal resources in the Polish Lowlands are associated with Mesozoic aquifers. The greatest hydrogeothermal potential is connected with the Lower Jurassic sandstone in the Mogilno-Łodz Trough and Szczecin Trough, where the temperature inside the reservoir exceeds 90°C and potential discharge of wells is above 50 m³/h. Significant geothermal resources are associated with the Lower Triassic reservoir in the central part of the Polish Lowlands, however, due to the low petrophysical parameters of reservoir rocks, electricity production should be connecting with the petrogeothermal potential.

Słowa kluczowe

PL

potencjał geotermalny; system binarny; Niż Polski; jura dolna; trias dolny

EN

geothermal potential; binary cycle; Polish Lowlands; Lower Jurassic; Lower Triassic

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 55, nr 2
• Strony: 105--115
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., mapy

Twórcy

autor

Sowiżdżał A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. Katedra Surowców Energetycznych, Kraków e

Bibliografia

• 1. BUJAKOWSKI W., BARBACKI A., MIECZNIK M., PAJĄK L., SKRZYPCZAK R., SOWIŻ-DŻAŁ A., 2015 — Modelling geothermal and operating parameters of EGS installations in the Lower Trassic sedimentary formations of the central Poland area Renewable Energy; ISSN 0960-1481, vol. 80, s. 441–453.
• 2. BUJAKOWSKI W., TOMASZEWSKA B. (red.), 2014 — Atlas wykorzystania wód termalnych do skojarzonej produkcji energii elektrycznej i cieplnej przy zastosowaniu układów binarnych w Polsce.
• 3. GÓRECKI W. (red.) i in., 1990 — Atlas wód geotermalnych Niżu Polskiego. ISE AGH, Kraków.
• 4. GÓRECKI W. (red.) i in., 1995 — Atlas zasobów energii geotermalnej na Niżu Polskim. ZSE AGH, Towarzystwo Geosynoptyków „GEOS”, Kraków.
• 5. GÓRECKI W. (red.), HAJTO i in., 2006 — Atlas zasobów geotermalnych formacji mezozoicznej na Niżu Polskim, Wyd. AGH, Kraków.
• 6. GÓRECKI W., SOWIŻDŻAŁ, A., HAJTO M., WACHOWICZ-PYZIK A., 2015 — Atlases of geothermal waters and energy resources in Poland / Environmental Earth Sciences; ISSN 1866-6280, Vol. 74, iss. 12.
• 7. MIECZNIK M., SOWIŻDŻAŁ A., TOMASZEWSKA B., PAJĄK L., 2015 — Modelling geothermal conditions in part of the Szczecin Trough – the Chociwel area. Geologos 21, 187–196.
• 8. NEY R., SOKOŁOWSKI J., 1987 — Wody geotermalne Polski i możliwości ich wykorzystania. Nauka Polska Nr 6.
• 9. SOKOŁOWSKI J., 1987 — Możliwości wykorzystania wód geotermalnych dla uzupełnienia bilansu energetycznego Polski. Mat. Konf. Wołomin.
• 10. SOWIŻDŻAŁ A., 2009 — Zasoby geotermalne warstw wodonośnych dolnej jury w niecce szczecińskiej; Geologia: kwartalnik Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie t. 35 z. 2/1 s. 213–221.
• 11. SOWIŻDŻAŁ A., 2010 — Perspektywy wykorzystania zasobów wód termalnych jury dolnej z regionu niecki szczecińskiej (północno-zachodnia Polska) w ciepłownictwie, balneologii i rekreacji; Przegląd Geologiczny t. 58, nr 7, Geotermia w Polsce s. 613–621.
• 12. SOWIŻDŻAŁ A., 2012 — Potencjał geotermalny niecki szczecińskiej; AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kraków: GEOS, 119 s.
• 13. SOWIŻDŻAŁ A., KACZMARCZYK M., 2013 — Charakterystyka parametrów termicznych skał osadowych budujących zbiorniki petrogeotermalne w centralnej części Niżu Polskiego. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój; ISSN 0304-520X, R. 52 z. 2, s. 141–154, Bibliogr. s. 153, Streszcz., Abstr.
• 14. SOWIŻDŻAŁ A., KACZMARCZYK M., 2016 — Analysis of thermal parameters of Triassic, Permian and Carboniferous sedimentary rocks in central Poland, Geological Journal 51, 65–76.
• 15. SOWIŻDŻAŁ A., PAPIERNIK B., MACHOWSKI G., HAJTO M., 2013 — Characterization of petrophysical parameters of the Lower Triassic deposits in prospective location for Enhanced Geothermal System (central Poland). Geological Quarterly 57, 729–744.
• 16. SZCZEPAŃSKI A., HAŁADUS A., HAJTO M., 2006 — Metodyka analizy podstawowych parametrów zbiorników wód geotermalnych na Niżu Polskim. [W:] Górecki W. (red), Atlas zasobów geotermalnych formacji mezozoicznej na Niżu Polskim. Ministerstwo Środowiska. AGH, Kraków.
• 17. WÓJCICKI A., SOWIŻDŻAŁ A., BUJAKOWSKI W. (red.), 2013 — Ocena potencjału, bilansu cieplnego i perspektywicznych struktur geologicznych dla potrzeb zamkniętych systemów geotermicznych (Hot Dry Rocks) w Polsce. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 246 (in Polish).