Charakterystyka parametrów wybuchowych i palnych wybranych poeksploatacyjnych naturalnych sorbentów substancji ropopochodnych

• Autorzy: Celiński Maciej , Borucka Monika , Sałasińska Kamila , Gajek Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2019.3.22

Warianty tytułu

EN

Characterization of explosive and combustible parameters of selected after-exploitation natural sorbents of petroleum substances

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oznaczono parametry pożarowe czterech sorbentów naturalnych stosowanych do zbierania rozlewów substancji ropopochodnych. Parametry pożarowe wyznaczono stosując kalorymetr stożkowy i komorę dymową. Charakterystykę wybuchu oznaczono na podstawie badań przeprowadzonych z wykorzystaniem 20-L komory sferycznej i zmodyfikowanej rury Hartmana. Określono również substancje uwalniane w trakcie spalania sorbentów czystych oraz poeksploatacyjnych z zastosowaniem pieca rurowego oraz chromatografu gazowego ze spektrofotometrem mas. Termiczny rozkład sorbentów powodował emisję znacznych ilości tlenków węgla, 2-metoksyfenolu, maltolu, krezolu, 4-etylo-2-metoksyfenolu, furfuralu i 2-metoksy-4-winylofenolu. Podczas spalania poeksploatacyjnych sorbentów, w mieszaninach powstających gazów i dymów obecne były dodatkowo produkty rozkładu substancji ropopochodnych.

EN

Fire properties of 4 natural sorbents contg. bark and fibers of pine, modified lignin, bark of mixed tree and of cork tree were detd. The explosion characteristics were studied in a cone calorimeter and a smoke chamber. During thermal degrdn. of pure sorbents, the large amts. of C oxides and phenols were released. In addn., hydrocarbons and polycyclic arom. hydrocarbons were also contained in the thermal decompn. products of used sorbents.

Słowa kluczowe

PL

substancje ropopochodne; parametry wybuchu; parametry palności; sorbenty naturalne

EN

petroleum substances; explosion parameters; combustible parameters; natural sorbents

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 98, nr 3
• Strony: 472--477
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Celiński Maciej

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy instytut Badawczy, Warszawa

autor

Borucka Monika

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy instytut Badawczy, Warszawa

autor

Sałasińska Kamila

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy instytut Badawczy, Warszawa

autor

Gajek Agnieszka

• Zakład Zagrożeń Chemicznych i Pyłowych, Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

Bibliografia

• [1] Z. Makles, Bezp. Pracy 2004, nr 1, 15.
• [2] A. Gierak, Ochr. Środ. 1995, 57, 31.
• [3] J. Rakowska, K. Radwan, Z. Ślosorz, E. Pietraszek, M. Łudzik, P. Suchorab, Usuwanie substancji ropopochodnych z dróg i gruntów, Monografia, Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej, Józefów 2012.
• [4] K. Radwan, Z. Ślosorz, J. Rakowska, Bezp. Tech. Pożarnicza 2012, 27, nr 3, 107.
• [5] S. Wersocki, Zapobieganie i likwidacja skutków morskich katastrof ekologicznych. Sorbenty, Instrukcja do ćwiczeń, Politechnika Gdańska, Gdańsk 2003.
• [6] ISO 5660-1:2015, Reaction-to-fire tests. Heat release, smoke production and mass loss rate. Part 1. Heat release rate (cone calorimeter method) and smoke production rate (dynamic measurement).
• [7] ISO 5659-2:2017-08, Smoke generation. Part 2. Determination of optical density by a single-chamber test.
• [8] PN-EN 14034, Oznaczanie charakterystyk wybuchowości obłoków pyłu. Cz. 1. Oznaczanie maksymalnego ciśnienia wybuchu pmax obłoków pyłu.
• [9] PN-EN 13821, Przestrzenie zagrożone wybuchem. Zapobieganie wybuchowi i ochrona przed wybuchem. Oznaczanie minimalnej energii zapłonu mieszanin pyłowo-powietrznych.
• [10] ISO/TS 19700:2007, Controlled equivalence ratio method for the determination of hazardous components offire effluents.
• [11] A.A. Stec, T.R. Hull, K. Lebek, Polym. Degrad. Stabil. 2008, 93, 2058.
• [12] ISO 19706:2007, Guidelines for assessing the fire threat to people.
• [13] A.A. Stec, R. Hull, Energy Buildings 2011, 43, 498.
• [14] Baza Pubchem, https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/ 7144#section=Top dostęp 29 października 2018 r.
• [15] Human Metabolome Database (HMDB), http://www.hmdb.ca/metabolites/HMDB0030776 dostęp 29 października 2018 r.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

2. Publikację przygotowano w ramach IV etapu programu wieloletniego pn. „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy" finansowanego w latach 2017-2019 w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego/Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Koordynator Programu: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy.