Kontrola prędkości powietrza w wyrobiskach kopalni w systemach nadzoru dyspozytorskiego

• Autorzy: Wasilewski St.

Warianty tytułu

EN

Control of air velocity in mine workings in the dispatcher’s supervisory system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pomiary prędkości i wyznaczania strumienia objętości powietrza w wyrobiskach stanowią istotny czynnik bieżącej kontroli stanu wentylacji kopalni. Badania prędkości powietrza w wyrobiskach kopalni oraz praktyka górnicza pokazują, znaczne wahania wartości chwilowych rejestrowanych przez czujniki, co jest wynikiem turbulencji i fluktuacji znamiennych dla przepływów burzliwych. Obecnie kopalnie wykorzystują dane z czujników prędkości powietrza w układach zabezpieczeń metanometrycznych, tj. wyłączania energii elektrycznej w przypadku zmniejszenia prędkości powietrza poniżej wartości krytycznej. Znaczne wahania wartości chwilowych prędkości powietrza powodują, że bezpośrednie zastosowanie anemometru jako elementu wyłączającego energię elektryczną utrudnia ciągłość prowadzenia eksploatacji w przodkach wydobywczych przez nieuzasadnione wyłączenia energii i zatrzymania pracy maszyn. W artykule zaproponowano, aby w systemach monitorowania parametrów środowiska kopalni i kontroli wentylacji, wykorzystywać dane wygładzone, a zakłócenia wywołane turbulencjami powietrza eliminować jako nieistotne z punktu widzenia stanu bezpieczeństwa czy trwałych zmian stanu wentylacji kopalni.

EN

Measurements of velocity and determination of air volume in mine workings are essential factors for the running monitoring of mine ventilation state. Studies on air velocity in mine workings as well as mining practice show the presence of significant fluctuations of instantaneous values recorded by sensors, which results from significant turbulence and fluctuations typical for turbulent flows. Currently, the mines are using data from air velocity sensors in the methanometric protection systems, i.e. by switching off electric power supply in case of air velocity reduction below the critical value. Significant fluctuations in the value of instantaneous air velocity result in a situation where the direct use of an anemometer, as an element breaking the flow of electric power, hinders the continuity of extraction works at active faces due to an unjustified shutdown of energy and stoppage of machines operation. This paper may suggest the application of smoothed data in the systems of mine environment parameters monitoring and control of mine ventilation while disturbances caused by air turbulence should be eliminated as they may be irrelevant from the point of view of safety conditions or long lasting changes in mine ventilation.

Słowa kluczowe

PL

aerologia górnicza; gazometria automatyczna; monitorowanie prędkości powietrza w wyrobiskach

EN

mining aerology; automatic gasometry; monitoring of air velocity in workings

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 69, nr 7
• Strony: 1--13
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Wasilewski St.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN

Bibliografia

• 1. Dziurzyński W.: Optymalna lokalizacja w przekroju wyrobiska stacjonarnego anemometru systemu monitoringu sieci wentylacyjnej kopalni, Archives of Mining Sciences, Vol. 41., Issue.3., 1996.
• 2. Dziurzyński W., Kruczkowski J., Wasilewski S.: Nowoczesna metoda badania przepływu powietrza i metanu w wyrobisku kopalni, Nowe spojrzenie na wybrane zagrożenia naturalne w kopalniach, Wydawnictwo GIG, Katowice, str. 38÷50, 2012.
• 3. Krawczyk J., Kruczkowski J.: Pomiary niestacjonarnych przepływów w wyrobiskach kopalnianych. Materiały 3 Szkoły Aerologii Górniczej. Katowice, 2004.
• 4. Otnes R. K., Enochson L.: Analiza numeryczna szeregów czasowych, WNT Warszawa 1978.
• 5. Orzechowski Z., Prywer J., Zarzycki R.: Mechanika płynów w inżynierii środowiska. PWN Warszawa, 1997.
• 6. Szywacz J., Wasilewski S.: Analiza parametrów powietrza kopalnianego. Rozprawy i Monografie, Wydawnictwo EMAG, str. 5÷65, 2003.
• 7. Trutwin W., Wasilewski S.: Digital filters in ventilation monitoring and control systems, Archives of Mining Sciences Vol. 39, Issue 2. pp. 133÷144, 1994.
• 8. Wasilewski S.: Analiza niektórych parametrów procesu wentylacji kopalni. Prace Naukowo–Badawcze EMAG - zeszyt 31, Katowice, 1986. Praca doktorska, IMG PAN Kraków 1984.
• 9. Wasilewski S.: Badania przepływu powietrza w kopalni Archives of Mining Sciences, Vol. 41, Issue 4., 1996.
• 10. Wasilewski S., Bojarski P., Kurpas M.: Badania eksperymentalne stanów nieustalonych parametrów powietrza w ścianie w czasie urabiania kombajnem Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa Nr 6/437, Katowice, str. 12÷22, 2007.
• 11. Raport Komisji powołanej przez Prezesa WUG do zbadania przyczyn i okoliczności zapalenia i wybuchu metanu oraz wypadku zbiorowego, zaistniałych dnia 4 czerwca 2008r. w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A., Kopalni Węgla Kamiennego „Borynia” w Jastrzębiu Zdroju. Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach, 2009 [niepublik.].
• 12. Raport Komisji dla zbadania przyczyn i okoliczności zapalenia i wybuchu metanu oraz wypadku zbiorowego w dniu 18 września 2009 roku w rejonie ściany 5 /409 na poziomie 1050m w K.H.W. S.A. KWK Wujek, Ruch Śląsk w Rudzie Śląskiej, Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach, 2010, [niepublik.].
• 13. Raport Komisji powołanej przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego dla zbadania przyczyn i okoliczności zapalenia metanu oraz wypadku zbiorowego, zaistniałego w dniu 5 maja 2011r. w JSW S.A.KWK „Krupiński” w ścianie N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2. Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach, 2010 [niepublik.].