Rola Unii Zachodnioeuropejskiej w kształtowaniu Europejskiej Tożsamości Bezpieczeństwa i Obrony

• Autorzy: Ciupiński A.

Warianty tytułu

EN

The Role of Western European Union in Shaping European Security and Defense Identity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Unia Zachodnioeuropejska powstała w 1954 roku, ale przez trzydzieści lat pozostawała w stanie uśpienia. Reaktywowana w 1984 roku, stanowiła wyraz dążeń do rozwoju europejskiej autonomii strategicznej. W latach 1991-1999 była utożsamiana z Europejską Tożsamością Bezpieczeństwa i Obrony. Zgodnie z zapisem traktatu z Maastricht ze zdolności wojskowych Unii Zachodnioeuropejskiej mogła korzystać Unia Europejska. Wówczas wizytówką europejskiej obrony był Eurokorpus. Został on podwójnie podporządkowany: w NATO był zobowiązany do działań obronnych na podstawie artykułu 5 traktatu waszyngtońskiego, a w ramach UZE przewidywano wykorzystanie go do prowadzenia misji humanitarnych oraz operacji utrzymania i przywracania pokoju. Państwa śródziemnomorskie powołały do życia wyspecjalizowane wojska lądowe (Eurofor) oraz siły morskie (Euromarfor). Bilans działań podejmowanych przez Unię Zachodnioeuropejską był nader skromny. 4 grudnia 1998 roku odbył się francusko-brytyjski szczyt w Saint Malo, podczas którego przywódcy Jacques Chirac i Tony Blair uzgodnili deklarację o obronie europejskiej. Oświadczyli w niej między innymi, że Unia Europejska przejmie zasoby i zdolności Unii Zachodnioeuropejskiej. Oficjalnie nastąpiło to w czasie konferencji w Marsylii w listopadzie 2000 roku. Mimo to zmodyfikowany traktat brukselski, który był podstawą działalności UZE, wygasł dopiero w czerwcu 2011 roku.

EN

The Western European Union (WEU) was established in 1954, but for thirty years it remained in dormancy. It was reactivated in 1984, and epitomized the drive for the growth of the European strategic economy. During 1991-1999, it was identified with the European Security and Defense Identity (ESDI). According to the Maastricht Treaty resolutions, the European Union could use military capabilities of WEU. At the time, the European defense was characterized by the Eurocorps, which was subordinate to NATO within defense activities based on Article 5 of the Treaty of Washington, and to WEU within the conduct of humanitarian and peace keeping missions. The Mediterranean states created specialized land (EUROFOR) and naval (EUROMARFOR) forces. The result of activities run by the Western European Union was quite modest. On December 4, 1998, there was the French-British summit in Saint Malo, where Jacques Chirac and Tony Blair agreed on declaration on European defense. They declared that the European Union would take over the WEU resources and capabilities. It was officially carried out at the conference in Marseille, France in November 2000. In spite of that, a modified Brussels Treaty, which was the basis for WEU’s activity, expired as late as in June 2011.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo; obrona; europejska autonomia strategiczna; Unia Zachodnioeuropejska; Unia Europejska

EN

security; defense; european strategic autonomy; Western European Union; European Union

• Wydawca: Wojskowy Instytut Wydawniczy
• Czasopismo: Kwartalnik Bellona
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 3
• Strony: 69--81
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Ciupiński A.

• Wydział Bezpieczeństwa Narodowego AON

Bibliografia

• 1. A. Ciupiński, Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej. Geneza. Rozwój. Funkcjonowanie, Warszawa 2013, s. 21-29.
• 2. I. Boyer, A French perspective on Western European Union’s Role. Western European Union 1953-1997. Defence, Security, Integration, Oxford–Paris 1997, s. 63-64.
• 3. Council of Ministers, Rome Declaration, WUE.int. [online], 27.10.1984, dostępny w Internecie: http://www.weu.int/documents/841024en.pdf [17.11.2012].
• 4. R. Zięba, Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony, Warszawa 2005, s. 16-17.
• 5. J. Kiwerska, Bezpieczeństwo europejskie w polityce Stanów Zjednoczonych pod koniec XX wieku, Poznań 2000, s. 120.
• 6. P. Natkański, Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Europejskiego Tożsamości Bezpieczeństwa i Obrony, Toruń 2007, s. 17-18.
• 7. R. Zięba, Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego. Koncepcja - struktury - funkcjonowanie, Warszawa 2001, s. 173-174.
• 8. Roma Declaration on Peace and Cooperation, NATO Ministerial Communiqus [online], 8.11.1991, zaktualizowany: 27.10.2000, http://www.nato.int/ docu/com.html [dostęp: 15.03.2013].
• 9. S. Parzymies, ESDI - Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony. Mit czy rzeczywistość? Portal MSZ [online], http://www.msz.gov.pl [dostęp: 15.03.2013].
• 10. NATO. Handbook, Brussels 2001, s. 98-99.
• 11. The Role of The Western European Union and its relations with the European Union and with Atlantic Alliance, Maastricht, 10.12.1991, WUE.int. [online], http://www.weu.int/documents/911210en.pdf [dostęp: 17.11.2012].
• 12. R. Kuźniar, Polityka i siła. Studia Strategiczne. Zarys problematyki, Warszawa 2005, s. 226; R. Zięba, Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony, Warszawa 2000, s. 56-59.
• 13. R. Kuźniar, Europejska strategia bezpieczeństwa, „Polska w Europie” 2004 nr 2(46), s. 12. R. Kupiecki, Od Londynu do Waszyngtonu. NATO w latach dziewięćdziesiątych, Warszawa 1998, s. 92.
• 14. R. Zięba, Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony: geneza i założenia, „Przegląd Europejski” 2003 nr 1, s. 23.
• 15. Communiqué final, Meeting of the North Atlantic Council in Defence Ministers’ Session, NATO Press ReleaseM-NAC-D-1(97)71 [online], 12.06.1997, http://www.nato.int/docu/pr/1997/p97-071f.htm [dostęp: 17.11.2012].
• 16. M. Sośnicka, Eurokorpus oraz jego stosunki z NATO, Unią Zachodnieuropejską i Unią Europejską, „Sprawy Międzynarodowe” 2000 nr 4, s. 118-131.
• 17. Rapport d’information sur le corps européen, Assemblée Nationale, 15 décembre 1993, Imprimerie nationale, Paris 1994.
• 18. History of HQ EUROCORPS, [online], http://www.eurocorps.org [dostęp: 25.06.2015].
• 19. Ministère de la Défense [online], http://www.defense.gouv.fr [dostęp: 15.03.2013].
• 20. History of WEU, WEU–UEO [online], http://www.weu.int/History.htm [dostęp: 9.11.2008].
• 21. R. Zięba, Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony. Koncepcja - struktura - funkcjonowanie, Warszawa 2000, s. 150–151.
• 22. F. Pagani, L’administration de Mostar par l’Union européenne, Paris 1996, s. 235-249.
• 23. B. Irondelle, De la PESC à la PESD, w: Politiques européennes, R. Delahousse (red.), Paris 2009, s. 305-330.
• 24. NATO/WEU Operation Sharp Guard, IFOR, Operation Joint Endeavour [online], 2.10.1996, http://www.nato.int/IFOR/general/shrp-grd.htm [dostęp: 15.01.2014].
• 25. S. Pfister, Aux origines de la gestion civile des crises par l’Union européenne: Administration de l’UE et la Mission depolice de l’UEO à Mostar (1994–1996), Geneve 2008, s. 147.
• 26. Déclaration ministérielle, Paris, 13.051997.
• 27. E. Csatlós, L’Union Europeenne et la gestion civile des crises: L’ UE doit/est capable d’agir? Partie II. La gestion civile des crises en action, „Jogelméleti Szemle” 2011 nr 1, http://jesz.ajk.elte.hu/csatlos45.html [dostęp: 25.06.2014].
• 28. Dokumenty europejskie, t. II, A. Przyborowska-Klimczak, E. Skrzydło-Tefelska (opr.), Lublin 1999, s. 220–224.
• 29. D. Liszczyk, Rozwiązanie Unii Zachodnioeuropejskiej, ,,Biuletyn PISM” 2010 nr 76 (684).
• 30. M. Bernatowicz, Deklaracja Marsylska przyjęta przez Radę Ministrów Unii Zachodnioeuropejskiej, Marsylia, 13 listopada 2000 r., „Zbiór Dokumentów” (Akademia Dyplomatyczna Ministerstwa Spraw Zagranicznych) 2000 nr 4, s. 105-111.
• 31. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie wdrażania europejskiej strategii bezpieczeństwa oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, 2009/2198 (INI).