Modele eksperymentalne w badaniach zewnątrzkomórkowego transportu miedzi

• Autorzy: Bal Wojciech

Identyfikatory

DOI

10.53584/wiadchem.2022.5.10

Warianty tytułu

EN

Experimental models in studies of extracellular copper transport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The biological relevance of proteins and peptides for Cu(II) biology, including the extracellular transport of this element, is commonly estimated by studying stabilities and structures of their complexes. However, our experimental studies on the kinetics of formation of Cu(II) complexes of ATCUN/NTS and Xaa-His-R peptides, considered to be key actors in extracellular copper biology, revealed novel long-lived reaction intermediates. These intermediates, rather than the final reaction products fulfil the chemical criteria for actual biocomplexes derived from biological studies. Our research clearly demonstrated that understanding of the kinetic aspect of interactions is indispensable for realistic modeling of biological interactions of metal ions.

Słowa kluczowe

PL

miedź(II); peptyd; kompleksowanie; kinetyka reakcji; mechanizmy biologiczne

EN

copper(II); peptide; complexation; reaction kinetics; biological mechanisms

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Chemiczne
• Czasopismo: Wiadomości Chemiczne
• Rocznik: 2022
• Tom: [Z] 76, 5-6
• Strony: 456--466
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., rys.

Twórcy

autor

Bal Wojciech

• Instytut Biochemii i Biofizyki PAN

• https://orcid.org/0000-0003-3780-083X

Bibliografia

• [1] M.C. Linder, Biochemistry of Copper. Springer US, 1991.
• [2] L. M. Ruiz, A. Libedinsky, A. A. Elorza, Front. Mol. Biosci. 2021, 8, 771227.
• [3] J.P. Kehrer, Toxicology 2000, 149, 43.
• [4] P. Palumaa, FEBS Lett. 2013, 587, 1902.
• [5] V. Puchkova, M. Broggini, E.V. Polishchuk, E.Y. Ilyechova, R.S. Polishchuk, Nutrients 2019, 11, 1364.
• [6] M. Siotto, R. Squitti, Coord. Chem. Rev. 2018, 371, 86.
• [7] M.C. Linder, Metallomics, 2016, 8, 887.
• [8] R. Squitti, J. Trace Elem. Med. Biol., 2014, 28, 482.
• [9] J. Lowe, R. Taveira-da-Silva, E. Hilário-Souza, IUBMB Life, 2017, 69, 255.
• [10] A. G. Ranjbary, M. Mehrzad, H. Dehghani, A. Abdollahi, S. Hosseinkhani, Biol. Trace Elem. Res., 2020, 194, 66.
• [11] T. Kirsipuu, A. Zadorožnaja, J. Smirnova, M. Friedemann, T. Plitz, V. Tõugu, P. Palumaa, Sci. Rep., 2020, 10, 5686.
• [12] W. Bal, L.D. Pettit, B. Lammek, K. Rolka, H. Kozlowski, J. Inorg. Biochem. 1992, 45, 193.
• [13] I. Zawisza, M. Rózga, W. Bal, Coord. Chem. Rev. 2012, 256, 2297.
• [14] P. Gonzalez, K. Bossak, E. Stefaniak, C. Hureau, I. Raibaut, W. Bal, P. Faller, Chem. Eur. J. 2018, 24, 8029.
• [15] M. Rózga, M. Sokołowska, A. M. Protas, W. Bal, J. Biol. Inorg. Chem. 2007, 12, 913.
• [16] K. Bossak-Ahmad, T. Frączyk, W. Bal, S.C. Drew, ChemBioChem 2020, 21, 331.
• [17] K. Bossak, S. Drew, E. Stefaniak, D. Płonka, A. Bonna, W. Bal, J. Inorg. Biochem. 2018, 182, 230.
• [18] E. Stefaniak, D. Płonka, S.C. Drew, K. Bossak-Ahmad, K.L. Haas, M.J. Pushie, P. Faller, N.E. Wezynfeld, W. Bal, Metallomics, 2018, 10, 1723.
• [19] K. Bossak-Ahmad, M. D. Wiśniewska, W. Bal, S.C. Drew, T. Frączyk, Int. J. Mol. Sci. 2020, 21, 6190.
• [20] K. Bossak, M. Mital, J. Poznański, A. Bonna, S. Drew, W. Bal, Inorg. Chem. 2016, 55, 7829.
• [21] R. Kotuniak, T. Frączyk, P. Skrobecki, D. Płonka, W. Bal, Inorg. Chem. 2018, 57, 15507.
• [22] N. E. Wezynfeld, A. Tobolska, M. Mital, U.E. Wawrzyniak, M. Z. Wiloch, D. Płonka, K. Bossak-Ahmad, W. Wróblewski, W. Bal, Inorg. Chem. 2020, 59, 14000.
• [23] A. Tobolska, N.E. Wezynfeld, U. E. Wawrzyniak, W. Bal, W. Wróblewski, Dalton Trans. 2021, 50, 2726.
• [24] K. Bossak-Ahmad, W. Bal, T. Frączyk, S.C. Drew, Inorg. Chem. 2021, 60, 16927.
• [25] I. Ufnalska, S. C. Drew, I. Zhukov, K. Szutkowski, U. E. Wawrzyniak, W. Wróblewski, T. Frączyk, W. Bal, Inorg. Chem. 2021, 60, 18048.
• [26] A. Krężel, J. Wójcik, M. Maciejczyk, W. Bal, Chem. Comm. 2003, 704.
• [27] D. Płonka, W. Bal, Inorg. Chim. Acta 2018, 472, 76.
• [28] L. Pickart, J.M. Vasquez-Soltero, A. Margolina, Oxid. Med. Cell. Longevity, 2012, 2012, 324832.
• [29] C.N. Beuning, L.J. Zocchi, K.P. Malikidogo, C. Esmieu, P. Dorlet, D.C. Crans, C. Hureau, Inorg. Chem. 2021, 60, 7650.
• [30] E.B. Maryon, S.A. Molloy, K. Ivy, H. Yu, J.H. Kaplan, J. Biol. Chem. 2013, 288, 18035.
• [31] A. Santoro, G. Walke, B. Vileno, P. P. Kulkarni, L. Raibaut, P. Faller, Chem. Commun. 2018, 54, 11945.
• [32] M. Mital, N.E. Wezynfeld, T. Frączyk, M.Z. Wiloch, U.E. Wawrzyniak, A. Bonna, C. Tumpach, C.L. Haigh, K.J. Barnham, W. Bal, S.C. Drew, Angew. Chem. Int. Ed. 2015, 54, 10460.
• [33] U.E. Wawrzyniak, M.Z. Wiloch, I. Ufnalska, A. Bonna, W. Bal, W. Wróblewski. J. Electrochem. Soc. 2017, 164, G77.
• [34] J.T. Pedersen, K. Teilum N.H.H. Heegaard, J. Østergaard, H.-W. Adolph, L. Hemmingsen, Angew. Chem., Int. Ed. 2011, 50, 2532.
• [35] J.T. Pedersen C.B. Borg T.C.T. Michaels, T.P.J. Knowles, P. Faller, K. Teilum, L. Hemmingsen, ChemBioChem. 2015, 16, 1293.
• [36] T. Branch, P. Girvan, M. Barahona, L. Ying, Angew. Chem., Int. Ed. 2015, 54, 1227.
• [37] P. Girvan, T. Miyake, X. Teng, T. Branch, L. Ying, ChemBioChem, 2016, 17, 1732.
• [38] T. Branch, M. Barahona, C. A. Dodson, L. Ying, ACS Chem. Neurosci. 2017, 8, 1970.
• [39] B. Alies, E. Renaglia, M. Rózga, W. Bal, P. Faller, C. Hureau. Anal. Chem. 2013, 85, 1501.
• [40] R. Kotuniak, M.J.F. Strampraad, K. Bossak-Ahmad, I. Ufnalska, U. Wawrzyniak, P.-L. Hagedoorn, W. Bal, Angew. Chem. Int. Ed. 2020, 59, 11234.
• [41] S. Carlotto, A. Bonna, K. Bossak-Ahmad, W. Bal, M. Porchia, M. Casarin, F. Tisato, Metallomics 2019, 11, 1800.
• [42] X. Teng, E. Stefaniak, P. Girvan, R. Kotuniak, D. Płonka, W. Bal, L. Ying. Metallomics 2020, 12, 470.
• [43] R. Kotuniak, Rozprawa doktorska, IBB PAN, Warszawa 2022.
• [44] R. Kotuniak, W. Bal, Dalton Trans. 2022, 51, 14.
• [45] D. Płonka, R. Kotuniak, K. Dąbrowska, W. Bal, J. Am. Soc. Mass Spectr. 2021, 32, 2766.