Badania odporności na zużycie ścierne potencjalnych materiałów narzędziowych

• Autorzy: Wyżga P. , Laszkiewicz-Łukasik J. , Jaworska L.

Identyfikatory

DOI

http://dx.doi.org/10.17814/mechanik.2016.2.12

Warianty tytułu

EN

Wear behaviour of prospective tool materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki wysokotemperaturowych badań odporności na zużycie ścierne przeprowadzonych metodą ball-on-disc. Kompozyty o składzie 70% masowych TiN i 30% masowych TiB2 otrzymano metodą spiekania iskrą elektryczną SPS (spark plasma sintering). Proces spiekania nanoproszków prowadzono w temperaturze 2100 °C, a mikroproszków – w temperaturze 1600 °C. W obu przypadkach czas spiekania wynosił 5 min. Zmierzono wybrane właściwości fizyczne i mechaniczne. Średni współczynnik tarcia w temperaturze 700 °C kompozytu TiN–TiB2 uzyskanego z nanoproszków wyniósł 0,52, a kompozytu wytworzonego z mikroproszków – 0,74. Badania składu fazowego powierzchni po testach tribologicznych potwierdziły występowanie w tych kompozytach nie tylko TiN i TiB2, lecz także faz hBN i TiO2.

EN

This paper presents results of the high temperature tribological research work using ball-on-disc method. The 70wt% TiN and 30%wt TiB2 composite samples were obtained by spark plasma sintering (SPS) method from nano- and micropowders. Sintering parameters were 2100 °C and 1600 °C respectively for nano- and micropowders, sintering duration was 5 minutes. Selected physical and mechanical properties were measured. Average friction coefficient values of the TiN/TiB2 composite material were 0.52 and 0.74 for the nanopowders and for the micropowders samples respectively. XRD surface phase tests performed after tribological tests revealed not only TiN and TiB2 content, but also hBN and TiO2 phases in samples obtained from both nano- and micropowders.

Słowa kluczowe

PL

azotek tytanu; dwuborek tytanu; test tribologiczny; kompozyt ceramiczny

EN

titanium nitride; titanium diboride; tribological test; ceramic composite

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Mechanik
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 89, nr 2
• Strony: 109--112
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Wyżga P.

• Centrum Inżynierii Materiałowej i Technik Spiekania, Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania

autor

Laszkiewicz-Łukasik J.

• Centrum Inżynierii Materiałowej i Technik Spiekania, Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania

autor

Jaworska L.

• Centrum Inżynierii Materiałowej i Technik Spiekania, Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania

Bibliografia

• 1. Laszkiewicz-Łukasik J., Jaworska L., Putyra P., Cygan S., Cyboroń J. „Badania właściwości tribologicznych ceramiki borkowej w temperaturach do 800 °C”. Mechanik. Nr 2 (2015): s. 213÷222.
• 2. Stolarz S. „Wysokotopliwe związki i fazy”. Katowice: Wyd. Śląsk, 1974.
• 3. Klimczyk P. „Badania tribologiczne ceramiki narzędziowej metodą Ball-on-Disc”. Mechanik. R. 85, nr 11: s. 953÷956.
• 4. Grabis J., Šteins I., Rašmane D. “Preparation and Spark Plasma Sintering of Nanoparticles in Ti-B-N System”. Euro PM2012 – Hardmetals: Cermets & Ceramics. (2012): s. 95÷99.
• 5. Wyżga P. „Wpływ warunków procesu spiekania na wybrane właściwości kompozytu TiN–TiB2”. Praca doktorska. 2015.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).