Adaptive reuse of a heritage building: the new life of Bourse de Commerce in Paris

• Autorzy: Jasińska Anna , Jasiński Artur

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2024.152188

Warianty tytułu

PL

Adaptacja funkcjonalna zabytkowego budynku: nowe życie Bourse de Commerce w Paryżu

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The Parisian Pinault Collection was established in the thoroughly renovated building of the Bourse de Commerce, which formerly housed a commodity exchange. The building had been remodelled several times due to the conflicting interests of its subsequent stakeholders. Various transformations were required as functional needs were changing. In the 16th century, a palace for Catherine de Medici was built there, which survived until 1748. In 1776, a warehouse and a grain exchange (Halle au Blé) were built on the site of the former palace. The structure from the 18th century underwent extensive reconstruction works at the end of the 19th century to adapt it for use as a commodity exchange (the Bourse de Commerce). Another transformation took place fairly recently. The building was leased from the municipal authorities and adapted to house a contemporary art museum. A concrete cylinder was placed inside to serve as the main exhibition and circulation space. The renovation project was entrusted to Japanese architect Tadao Andō. The former commodity exchange building has, thus, become, at least for the next fifty years, a contemporary art museum - an original, controversial work of contemporary architecture and an example of a skilful adaptive reuse of a heritage building. This paper analyses, from the perspective of an art historian and architect, the project in question in comparison to other projects of adaptive reuse of heritage buildings into galleries of contemporary art carried out by Tadao Andō for François Pinault, focusing on the design strategies adopted and the results achieved.

PL

Paryska galeria François Pinaulta powstała w pieczołowicie odnowionym budynku Bourse de Commerce, w którym uprzednio mieściła się siedziba giełdy towarowej. Budynek ten był wcześniej wielokrotnie przebudowywany, jego historia jest przykładem ścierania się sprzecznych interesów i różnych sposobów przekształceń, podyktowanych zmieniającymi się potrzebami funkcjonalnymi. W XVI wieku wzniesiono tu pałac Katarzyny Medycejskiej z charakterystyczną kolumną, który przetrwał do 1748 roku.. W 1776 roku, w miejscu wyburzonego pałacu zbudowano magazyny i giełdę zbożową (Halle au Blé). Pod koniec XIX wieku została ona gruntownie przebudowana na potrzeby giełdy towarowej (Bourse de Commerce). Kolejna transformacja nastąpiła współcześnie: wydzierżawiony od władz miejskich obiekt został zaadaptowany na galerię sztuki współczesnej, a w jego wnętrzu ustawiony został betonowy cylinder, tworzący główną przestrzeń ekspozycyjną i komunikacyjną. Autorem projektu adaptacji jest japoński architekt Tadao Andō. Wydzierżawiony na 50 lat budynek byłej giełdy stał się oryginalnym muzeum sztuki współczesnej - budzącym kontrowersje, radykalnym dziełem współczesnej architektury, przykładem zręcznie przeprowadzonej adaptacji funkcjonalnej zabytkowego budynku. W artykule dokonano analizy tego projektu na tle innych projektów adaptacji zabytkowych budynków na galerie sztuki współczesnej wykonanych przez Tadao Andō na rzecz François Pinaulta, przyjętych w nich strategii projektowych, osiągniętych rezultatów, analizowanych z perspektywy historyka sztuki i architekta.

Słowa kluczowe

EN

museum architecture; collections; Andō Tadao; Pinault François

PL

architektura muzeów; kolekcjonerstwo; Andō Tadao; Pinault François

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 52
• Strony: 129--151
• Opis fizyczny: Bibliogr. 55 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Jasińska Anna

• ANNA JASIŃSKA PhD Jagiellonian University Jagiellonian University Museum

• https://orcid.org/0000-0002-4769-4340

autor

Jasiński Artur

• Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University Faculty of Architecture and Fine Arts

• https://orcid.org/0000-0002-5285-8143

Bibliografia

• ACE 2018, Leeuwarden Declaration: Adaptive Re-use of the Built Heritage: Preserving and Enhancing the Values of Our Built Heritage for Future Generations. Available at: https://www.ace-cae.eu/uploads/tx_jidocumentsview/LEEUWARDEN_STATEMENT_FINAL_EN-NEW.pdf (accessed: 11.4.2023).
• Andō, T. (2002), ‘The Grand Tour with Andō’, [interview] Casa Brutus, 30.
• Andō, T. (2021), Process and Idea, second expanded and revised edition, Tokyo: Toto Publishing.
• Architourism: Authentic, Escapist, Exotic, Spectacular (2005), Ockman, J., Fausto S. (ed.)., Munich-London-New York: Prestel.
• Białkiewicz, A. (2016), O zmianach użytkowania obiektów sakralnych / Adaptive reuse of sacred buildings (transl. Krasodomska, E.), Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej.
• Bonenberg W., (2014), Moda, marka, architektura, Poznań, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
• Brooker, G., Stone, S. (2004), Re-readings. Interior architecture and the design principles of remodeling existing buildings, London: RIBA Enterprizses.
• Bullen, P.A. (2007), ‘Adaptive reuse and sustainability of commercial buildings’, Facilities, 25. Available at: http://dx.doi.org/10.1108/02632770710716911l (accessed: 31.12.2023).
• Bullen, P.A., Love, P.E.D. (2010), ‘The rhetoric of adaptive reuse or reality of demolition: Views from the field’, Cities, 27(4), pp. 215–224. Available at: http://dx.doi:10.1016/j.cities.2009.12.005 (accessed: 31.12.2023).
• Bullen, P.A., Love, P.E.D. (2011), ‘Adaptive reuse of heritage buildings’, Structural Survey, 29(5), pp. 411–421. Available at: https://doi.org/10.1108/02630801111182439 (accessed: 31.12.2023).
• Cantacuzino, S. (1975), New uses for old buildings, London: Architectural Press.
• Codignola, F., Mariani, P. (2022), ‘Investigating preferences in art collecting: the case of the François Pinault Collection’, Italian Journal of Marketing 2022(3), pp. 107–133. Available at: http://dx.doi.org/10.1007/s43039-021-00040-x (accessed: 31.12.2023).
• Codignola, F., Rancati, E. (2016), ‘The Blending of Luxury Fashion Brands and Contemporary Art: A Global Strategy for Value Creation’ [in:] Handbook of Research on Global Fashion Management and Merchandising, Vecchi, A., Buckley, Ch. (eds.), Hershey, PA, USA: IGI Global, pp. 50–76. Available at: http://dx.doi.org/10.4018/978-1-5225-0110-7.ch003 (accessed: 31.12.2023).
• Co, F. (2021), ‘Interview with Tadao Andō’ [in:] La Bourse de Commerce: The Museum of the Pinault Collection in Paris, Othman Ch. (ed.), Paris: Éditions Dilecta.
• Cramer, J., Breitling, S. (2007), Architecture in existing fabric, Basel: Birkhäuser.
• Gatier, P.A. (2021), ‘The Heritage of the Bourse de Commerce Restored’ [in:] La Bourse de Commerce: The Museum of the Pinault Collection in Paris, Othman Ch. (ed.), Paris: Éditions Dilecta.
• Gentelman, A. (2004), ‘Saatchi of the Seine’, The Guardian, 11.10.2004. Available at: https://www.theguardian.com/artanddesign/2004/oct/11/architecture (accessed: 27.09.2022).
• Higonnet, A. (2009), A Museum of One’s Own. Private Collecting, Public Gift, Pittsburg-New York: Periscope Publishing.
• Hugron, J.P. (2021), ‘Daylight robbery: Bourse de Commerce in Paris, France by Tadao Andō Architects & Associates’, The Architectural Review, 8.09.2021. Available at: https://www.architectural-review.com/buildings/museum/daylight-robbery-bourse-de-commerce-in-paris-france-by-tadao-Andō-architect-associates (accessed: 4.04.2023).
• Imhof, D. (2018), ‘Introduction’ [in:] The Private Museum of the Future, Bechtler, C., Imhof, D. (eds.), Zurich: JRP/Ringier.
• Jasińska, A., Jasiński, A. (2020), Stare kolekcje, nowa architektura. O problemach modernizacji kolekcjonerskich muzeów sztuki, Warszawa: Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
• Jasiński, A. (2022), ‘Nowe muzea domów mody: architektura jako narzędzie wzmacniania wizerunku i siły marki’, Journal of Urban Ethnology, 20, pp. 137–149. Available at: https://doi.org/10.23858/JUE20.2022.008 (available: 31.12.2023).
• Jencks, Ch. (2005), Iconic Building. The Power of Enigma, London: The Frances Lincoln.
• Jodidio, P. (1999), Tadao Andō, Köln-Lisboa-London-New York -Paris-Tokyo: Taschen.
• Jodidio, P. (1999), Tadao Andō Venice. The Pinault Collection at the Palazzo Grassi and the Punta della Dogana, New York: Skira Rizzoli.
• Kadłuczka, A. (2000), Ochrona zabytków architektury. Rozwój doktryn i teorii, Tom I, Kraków: Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków.
• Kadłuczka, A. (2002), ‘Karta Krakowska 2000 - w poszukiwaniu uniwersalnych pryncypiów ochrony kulturowego dziedzictwa architektury i urbanistyki’, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału PAN w Krakowie, XXXIV, pp. 183–193.
• Kluczewska-Wójcik, A. (2019), ‘To Protect Heritage, To Inspire Emotions. Private Museums in France’ / ‘Chronić dziedzictwo, budzić emocje. Muzea prywatne we Francji’, Muzealnictwo, 60, pp. 143–153. Available at: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.2973 (accessed: 31.12.2023).
• Lanz, F., Pendlebury, J. (2022), ‘Adaptive reuse: a critical review’, The Journal of Architecture, 27(2-3), pp. 441–462. Available at: https://doi.org/10.1080/13602365.2022.2105381 (accessed: 31.12.2023).
• Latham, D. (2000), Creative Re-Use of Buildings, Shaftesbury: Donhead Publishing Ltd.
• Le Corbusier (1966), Le Voyage d’Orient, Paris: Parenthéses.
• Nechvatal, J. (2021), ‘Ouverture: The Pinault Collection at La Bourse de Commerce’, Whitehot Magazine of Contemporary Art. Available at: https://whitehotmagazine.com/articles/la-bourse-de-commerce-2021/4997 (accessed: 27.09.2022).
• New European Bauhaus (2020). Available at: https://new-european-bauhaus.europa.eu/index_en (accessed: 31.12.2023)
• Newhouse, V. (2005), Art and the Power of Placement, New York: The Monacelli Press.
• Niney, L., Marca, T. (2021), ‘Build With, Build Together’ [in:] La Bourse de Commerce: The Museum of the Pinault Collection in Paris, Othman Ch. (ed.), Paris: Éditions Dilecta.
• Old & New: Design Manual for Revitalizing Existing Buildings (2010), Jäger, F. (ed.), Basel: Birkhäuser.
• Pevsner, N. (1970), A History of Building Types, Washington: Princeton University Press.
• Plevotes, B., Van Cleempoel, K. (2011), Adaptive Reuse as a Strategy towards Conservation of Cultural Heritage: a Literature Review, Conference: Proceedings Structural Studies, Repairs and Maintenance of Heritage Architecture XII. Available at: http://dx.doi.org/10.2495/STR110131 (accessed: 31.12.2023).
• Plevotes, B., Van Cleempoel, K. (2013), ‘Adaptive Reuse as an Emerging Discipline: An Historic Survey’ [in:] Reinventing architecture and interiors: a socio-political view on building adaptation, Cairns G. (ed.), pp. 13–32, London: Libri Publishers.
• Plevotes, B., Van Cleempoel, K. (2019), Adaptive Reuse of the Built Heritage. Concepts and Cases of an Emerging Discipline, London: Routledge.
• Powell, K. (1999), Architecture reborn. Converting old buildings for new uses, New York: Rizzoli.
• Purchla, J. (2005), Dziedzictwo a transformacja, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
• Robert, P. (1989), Adaptations. New Usesfor Old Buildings, Paris: Editions du Moniteur.
• Ruskin, J. (1849), The Seven Lamps of Architecture, London: Smith, Elder and Company.
• Serafin, A. (2021), ‘Tadao Andō and François Pinault win Best Double Act Wallpaper Design Awards 2021’, The Wallpaper, 21.01.2021. Available at: https://www.wallpaper.com/architecture/wallpaper-design-awards-2021-tadao-Andō-francois-pinault (accessed: 12.06.2022).
• Stach, R. (2021), ‘Modernizacja Bourse de Commerce według projektu Tadao Andō’, Architektura-Murator, 29.06.2021.
• Strouton, J. (2007), Great Collectors of Our Time. Art Collecting since 1945, New York: Scala Arts & Heritage.
• Szmygin, B. (2008), ‘Problem aktualności Karty Weneckiej’, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału PAN w Krakowie, XL, pp. 209–215.
• The Venice Charter (1964). Available at: https://www.icomos.org/en/participer/179-articles-en-francais/ressources/charters-and-standards/157-thevenice-charter (accessed: 11.4.2023).
• Thomas, D. (2021), ‘Architect Tadao Andō Transformed Paris’ Bourse de Commerce’, Architecture Digest, 18.02.2021. Available at: https://www.architecturaldigest.com/story/architect-tadao-Andō-transformed-paris-bourse-de-commerce (accessed: 9.06.2022).
• Valdés, C.O. (2021), ‘François Pinault: the enduring legacy of a French collector in Paris’ heart’, Art Collection, 1.08.2021. Available at: https://artcollection.io/blog/francois-pinault-collector-profile (accessed: 5.07.2022).
• Viollet-le-Duc, E.E. (1990 [1858]), The Foundations of Architecture. Selections from the Dictionnaire Raisoneé, Kenneth D. Whitehead (transl.), New York: George Braziller Inc.
• Willsher, K. (2021), ‘Billionaire François Pinault fulfils Paris art gallery dream’, The Guardian, 17.05.2021. Available at: https://www.theguardian.com/world/2021/may/17/billionaire-francois-pinault-fulfils-paris-art-gallery-dream (accessed: 27.09.2022).
• Wong, L. (2016), Adaptive Reuse: Extending the Lives of Buildings, Basel: Birkhäuser.
• Wong, I. (2023), Adaptive Reuse in Architecture. A Typological Index, Basel: Birkhäuser.