Weryfikacja dawki w planie leczenia przez niezależne obliczenia w świetle polskiego prawa i międzynarodowych zaleceń – obowiązki fizyka medycznego w brachyterapii

• Autorzy: Zaleska Anna , Sobotka Oskar , Dymnicka Magdalena , Andrzejewska Liza , Rozwód Magdalena

Warianty tytułu

EN

Verification of the dose in the treatment plan by independent calculations in the eyes of polish law and international recommendations – duties of a medical physicist in brachyterapy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prawo krajowe oraz zalecenia międzynarodowe dotyczące realizacji procedur brachyterapii narzucają fizykom medycznym konieczność wykonania czynności zapewniających bezpieczeństwo w stosowaniu źródeł promieniotwórczych. Weryfikacja dawek promieniowania jonizującego, jakie otrzymuje pacjent w trakcie terapii, jest jednym z kluczowych zagadnień wysokiej jakości procesu planowania leczenia i realizacji brachyterapii. Przeprowadza się ją, wykonując pomiar dawki lub obliczenia niezależnym systemem. Ze względu na fizyczne trudności w pomiarze dawki, w obszarach dużych gradientów, charakterystycznych dla brachyterapii, szczególnie ważne jest opracowanie metody weryfikacji poprawności planów leczenia przy pomocy dodatkowych obliczeń. Dodatkowym argumentem, który przemawia za tym, żeby weryfikacja przebiegła szybko, jest fakt, że zabiegi brachyterapii niejednokrotnie przeprowadzane są w znieczuleniu. Praca przedstawia przegląd aktualnie obowiązujących w Polsce przepisów prawnych dotyczących weryfikacji planów leczenia, zaleceń międzynarodowych oraz stosowanych metod niezależnych obliczeń dawek w brachyterapii.

EN

National laws and international recommendations relating to the implementation of brachytherapy procedures require from medical physicists to perform activities to ensure the safety of using radioactive sources. Verification of the doses of ionizing radiation received by the patient during therapy is one of the most important in the high-quality process of treatment planning and delivery of brachytherapy. It is performed by measuring the dose or calculating it with an independent system. Due to physical difficulties in measuring dose in areas of high gradients typical in brachytherapy, it is particularly important to develop a method to verify the correctness of treatment plans using additional calculations. An additional argument for the verification to be quick is the fact that the brachytherapy procedures are often performed under anesthesia. The paper presents an overview of the currently law regulations in Poland relating to the verification of treatment plans, international recommendations and the methods used for independent dose calculations in brachytherapy.

Słowa kluczowe

PL

brachyterapia; weryfikacja dawki; niezależne obliczenia

EN

brachytherapy; dose verification; independent calculations

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 13, nr 4
• Strony: 359--361
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Zaleska Anna

• Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Ośrodek Radioterapii, Zakład Fizyki Medycznej, ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski

autor

Sobotka Oskar

• Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Ośrodek Radioterapii, Zakład Fizyki Medycznej, ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski

autor

Dymnicka Magdalena

• Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Ośrodek Radioterapii, Zakład Fizyki Medycznej, ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski

autor

Andrzejewska Liza

• Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Ośrodek Radioterapii, Zakład Fizyki Medycznej, ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski

autor

Rozwód Magdalena

• Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Ośrodek Radioterapii, Zakład Fizyki Medycznej, ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski

Bibliografia

• 1. R. Nath, L.L. Anderson, G. Luxton, K.A. Weaver, J.F. Williamson, A.S. Meigooni: Dosimetry of interstitial brachytherapy sources: Recommendations of the AAPM Radiation Therapy Committee Task Group No. 43, Med Phys, 22, 1995, 209-234.
• 2. L. Beaulieu, A.C. Tedgren, J.-F. Carrier, S.D. Davis, F. Mourtada, M.J. Rivard, R.M. Thomson, F. Verhaegen, T.A. Wareing, J.F. Williamson: Report of the Task Group 186 on model-based dose calculation methods in brachytherapy beyond the TG-43 formalism: Current status and recommendations for clinical implementation, Med Phys, 39(10), 2012, 6208-6236.
• 3. R. Nath, L.L. Anderson, J.A. Meli, A.J. Olch, J.A. Stitt, J.F. Williamso: Code of practice for brachytherapy physics: Report of the AAPM Radiation Therapy Committee Task Group No. 56, Med Phys, 25(10), 1997, 1557-1598.
• 4. H.D. Kubo, G.P. Glasgow, T.D. Pethel, B.R. Thomadsen, J.F. Williamson: High dose-rate brachytherapy treatment delivery: report of the AAPM Radiation Therapy Committee Task Group No. 59, Med Phys, 25(4), 1998, 375-403.
• 5. S.L. Richardson, W.S. Culberson, Ch.S. Melhus, S.J. Simiele, I.M. Buzurovic, C. Dempsey, R.A. Miller, Gil’ad N. Cohen, B. Libby, D.J. Scanderbeg: AAPM medical physics practice guideline 13.a: HDR brachytherapy, part A, J Appl Clin Med Phys, 2022, 1-18.
• 6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 stycznia 2023 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej (Dz.U. 2023 poz. 195).
• 7. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej (Dz.U. 2011 poz. 265).
• 8. X. Wang, P. Wang, C. Li, W. Zhangwen, G. Chengjun, J. Li, S Kang, Q. Hou: An automated dose verification software for brachytherapy, J Contemp Brachytherapy, 10(5), 2018, 478–482.
• 9. R. Kumar, S.D. Sharma, C. Vijaykumar, S. Deshpande, P.K. Sharma, S. Vandana, A. Philomena, R.H. Chilkulwar: A dose verification method for high-dose-rate brachytherapy treatment plans, J Cancer Res Ther, 4(4), 2008, 173-177.
• 10. M.E. Lachaine, J.C. Gorman, M.G. Palisca: A fast, independent dose check of HDR plans, J Appl Clin Med Phys, 4(2), 2003, 149-155.
• 11. N.A.M. Safian, N.H. Abdullah, R. Abdullah, C.S. Chiang: Verification of Oncentra brachytherapy planning using independent calculation, J Phys Conf Ser, 694, 2016, 1-5.
• 12. Gil’ad N. Cohen, H.I. Amols, M. Zaider: An independent dose-to-point calculation program for the verification of high-dose-rate brachytherapy treatment planning, Int J Radiat Oncol Biol Phys, 48(4), 2000, 1251-1258.
• 13. A.L. Damato, P.M. Devlin, M.S. Bhagwat, I. Buzurovic, S. Friesen, J.L. Hansen, L.J. Lee, Ch. Molodowitch, P.L. Nguyen, D.A. O’Farrell, A.N. Viswanathan, Ch.L. Williams, J.H. Killoran, R.A. Cormack: Independent brachytherapy plan verification software: Improving efficacy and efficiency, Radiother Oncol, 113(3), 2014, 420-424.