Ryzyko niezamierzonego odpalenia zapalników elektrycznych przez urządzenia radiokomunikacyjne

• Autorzy: Miśkiewicz Kazimierz , Wojaczek Antoni

Warianty tytułu

EN

Risk of unintentional firing the electric blasting cap by radiocommunication devices

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W górnictwie podziemnym stosuje się systemy radiokomunikacyjne zarówno dla realizacji usług głosowych (radiotelefony), jak i dla lokalizacji maszyn i ludzi, transmisji danych z pojazdów, a także lokalnego sterowania maszyn. Ze względu na warunki propagacji fal elektromagnetycznych, systemy radiokomunikacyjne wykorzystują metalowe wyposażenie wyrobisk, przewód promieniujący, punkty dostępowe czy też czytniki identyfikatorów. Nadajniki ruchome i nieruchome systemów radiokomunikacyjnych, a także przewód promieniujący, emitują fale elektromagnetyczne, które oddziałują na obwody strzałowe oraz druty zapalników elektrycznych. Przewody zapalnika tworzą antenę o przypadkowych parametrach. Istotnym zagrożeniem, jakie może wywołać nadajnik dowolnego systemu radiokomunikacyjnego jest możliwość niezamierzonego odpalenia zapalnika elektrycznego obwodu strzałowego przygotowywanego do odpalenia. Występowanie takiego zagrożenia jest zależne od konfiguracji obwodu strzałowego, odległości obwodu strzałowego od nadajnika radiowego oraz od jego mocy. Artykuł przedstawia analizę oddziaływania sygnałów radiowych na przewody zapalników elektrycznych i obwody strzałowe, a także zalecenia dotyczące bezpiecznego prowadzenia robót strzałowych w pobliżu tych nadajników.

EN

In underground mining the radiocommunication systems are both applied for voice service (radio-telephones) and for localization of machines, employees, data transmission of vehicles, and local control of mining devices as well. Due to conditions of propagation of electromagnetic waves, the radiocommunication systems use metal outfit of workings, leaky feeder, access points or ID readers. Portable and stationary transmitters of radiocommunication systems as well as leaky feeder emit electromagnetic waves that affect the blasting circuits as well as conductors of electric blasting caps. Conductors of blasting cap compose an antenna of random parameters. The special hazard that a transmitter of any radiocommunication system may produce is an opportunity of unintentional firing the blasting cap of ready to use electric blasting circuit. Occurrence of such risk depends on configuration of blasting circuit, the distance of blasting circuit from radio transmitter and its power as well. The paper presents an analysis of radio signals effect on conductors of electric blasting caps and blasting circuits, and recommendations related to safe execution of blasting works in proximity of these transmitters.

Słowa kluczowe

PL

radiokomunikacja w kopalniach; zapalniki elektryczne

EN

radio communication in underground mines; electric blasting caps

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 76, nr 4
• Strony: 22--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Miśkiewicz Kazimierz

• Politechnika Śląska, Gliwice

autor

Wojaczek Antoni

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• [1] CENELEC 2004 - Technical Report CLC/TR 50426: Assessment of inadvertent initiation of bridge wire electro-explosive devices by radio-frequency radiation – Guide. Brussels.
• [2] GALUGA J., BRAY J. 2011 - Induced Currents on Electric Detonators for Improvised Explosive Device Pre-Detonation. Proceedings of IEEE International Symposium on Electromagnetic Compatibility. Rome.
• [3] GUIDE 2009 - A Guide to Radio Frequency Hazards With Electric Detonators. N.C. Department of Labor Occupational Safety and Health Division.
• [4] IME 2001 - Safety Guide for the Prevention of Radio Frequency Radiation Hazards in the Use of Commercial Electric Detonators Institute of Makers of Explosives (IME), Washington DC, Technical Report 20.
• [5] LAMBRECHT M. 2008 - Electromagnetic modeling of hot-wire detonators using analytical and numerical methods with comparison to experiment. P.H dissertation. University of New Mexico.
• [6] MAiC - Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego. Obwieszczenie Ministra Cyfryzacji z dnia 6 grudnia 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia. Dz. U. 2017 r. poz. 96.
• [7] MIŚKIEWICZ K., WOJACZEK A. 2010 - Systemy radiokomunikacji z kablem promieniującym w kopalniach podziemnych. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• [8] MIŚKIEWICZ K., WOJACZEK A. 2013 - Analiza możliwości odpalenia zapalników elektrycznych przez system radiokomunikacyjny z kablem promieniującym w kopalniach podziemnych. Przegląd Telekomunikacyjny, Wiadomości Telekomunikacyjne, nr 6.
• [9] MIŚKIEWICZ K., WOJACZEK A. 2018 - Telekomunikacja w górnictwie. Systemy łączności telefonicznej, alarmowej i głośnomówiącej. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• [10] MSHA. Approval No. 23-A120004-0. Mine Safety and Health Administration Approval and Certification Center, 765 Technology Drive. Triadelfia, West Wirginia.
• [11] NITROERG - Karty katalogowe firmy NITROERG SA. Zapalniki elektryczne (węglowe, metanowe, skalne, metanowe ERGODENT 0,2AN).
• [12] PGG - Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. z 2011 r. nr 163 poz. 981.
• [13] PT - Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 sierpnia 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy Dz.U. 2016 poz. 1489.
• [14] RME - Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych. Dz.U. 2017 poz. 1118.
• [15] RME MW - Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w ruchu zakładu górniczego. Dz.U. z 2017 r. poz. 321.
• [16] RRM - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30.04.2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobów do stosowania w zakładach górniczych. Dz.U. z 2004 r. nr 99 poz. 1003.
• [17] UMW - Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy. Dz.U z 2012 r. nr 0 poz. 1329.
• [18] VERGUNST J. 1999 - Premature Detonation of Explosives. Summary of critical accident. Ontario Ministry of Labor.
• [19] WOJACZEK A. 2014 - Wpływ środowiska technicznego kopalń podziemnych na transmisję sygnałów w dołowych sieciach telekomunikacyjnych. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• [20] WOJACZEK A., MIŚKIEWICZ K., KOŁODZIEJCZYK P. 2018 - Możliwości realizacji systemów radiowych w kopalniach podziemnych. Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji. Volume 7, issue 1.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).