Krajobraz w przestrzeni czy przestrzeń w krajobrazie

• Autorzy: Plit F.

Warianty tytułu

EN

Landscape in the space or the space in the landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Terminy przestrzeń i krajobraz pojawiają się w wielu znaczeniach w języku potocznym, a także w wielu innych w poszczególnych dyscyplinach nauki. Rzutuje to na niejednoznaczność relacji między tymi terminami. W geografii krajobraz można traktować materialnie i analitycznie, jako zbiór elementów wypełniających (częściowo) przestrzeń fizyczną, można też mówić o przestrzeniach między poszczególnymi jego elementami. Gdy ujmujemy go syntetycznie, ale wciąż materialnie, wycinek przestrzeni fizycznej staje się częścią składową krajobrazu. W semiotycznym nurcie badań krajobrazy kulturowe mają wiele cech wspólnych z przestrzenią społeczną i jej światem znaczeń. Można też, w badaniach analitycznych różnych nurtów, zwłaszcza dla potrzeb klasyfikacji, traktować krajobraz, jako n-wymiarowe przestrzenie matematyczne. Wszystko to zmusza, w celu uniknięcia nieporozumień, do starannego definiowania obu terminów w pracach naukowych.

EN

Space, when conceived in a mathematical sense, may be treated as “that, in which objects are located”, and then, the materially treated landscape, as built up of objects, constitutes a category, which is subordinated to space. On the other hand, the everyday, narrow understanding of the notion of space, implying “that, which stretches between the objects”, subordinates it to the landscape. In the semiotic stream of the studies on landscape the differences between landscape and the social space become hard to grasp – landscape may be seen as a reflection (not necessarily material) of the social space. Besides, in the analytical studies, especially those aiming at classification, landscape can be treated as an n-dimensional mathematical space. The ambiguity of the terms used makes it necessary to define them very carefully in the scientific investigations.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz; przestrzeń; znaczenie potoczne; znaczenie w nauce

EN

landscape; space; denotation of the terms

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 24
• Strony: 19--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., ryc.

Twórcy

autor

Plit F.

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytut Geografii, Kielce, Polska

Bibliografia

• Armand D.L., 1980: Nauka o krajobrazie. Podstawy teorii i metody logiczno-matematyczne, PWN, Warszawa.
• Cosgrove D.E., Cosgrove D., Daniels S., 1988: The iconography of landscape, Cambridge University Press, Cambridge.
• Degórski M., 2005: Krajobraz, jako obiektywna wizualizacja zjawisk i procesów zachodzących w megasystemie środowiska. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 4: 13-25.
• Europejska Konwencja Krajobrazowa sporządzona we Florencji dnia 20 października 2000 r., 2006, Dziennik Ustaw z dnia 29 stycznia 2006 r., Warszawa.
• Hartshorne R., 1939: The nature of geography. A critical survey of current thought in the light of the past, Annals of the Association of American Geographers, XX-IX, No 3-4, Lancaster.
• Jackowski A., 2003: Święta przestrzeń Świata, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, http://krajobraz.kulturowy.us.edu.pl/krajobraz.php (dostęp 28.10.2013).
• Lisowski A., 2003: Koncepcje przestrzeni w geografii człowieka, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa.
• Lisowski A., 2014: Typy przestrzeni, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG
• Mioduszewski J., 2004, Przestrzeń [w:] Wielka Encyklopedia PWN, t. 22: 452-453, PWN, Warszawa.
• Myga-Piątek U., 2012: Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice.
• Myga-Piątek U., 2013: Krajobrazy księżycowe – próba spojrzenia interdyscyplinarnego, wykład habilitacyjny przed Radą Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, 22.02.2013, wykład inauguracyjny na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego 3.10.2013, Sosnowiec.
• Ostaszewska K., 2002: Geografia krajobrazu. Wybrane zagadnienia metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Plit F., 2011: Krajobraz kulturowy – czym jest?, Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa.
• Richling A., Solon J., 2011: Ekologia krajobrazu, wyd. V, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Słownik języka polskiego, 2007: Wydawnictwo Naukowe PWN – Biblioteka Gazety Wyborczej, Warszawa.
• J. Solon, 2013: Kompleksowe założenia polityki krajobrazowej w Polsce – propozycja do dyskusji, ochronaprzyrody.gdos.gov.pl…Krajobraz), dostęp 28.10.2013.
• Wilczyński W., 2007, Leksykon wiedzy geograficznej, Jedność, Kielce.