Przydatność koncepcji organizacji fraktalnych dla funkcjonowania organizacji non profit – studium na przykładzie jednostki ochotniczej straży pożarnej

• Autorzy: Thiel W. , Moroz M.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.118.48

Warianty tytułu

EN

Usefulness of the concept fractal organizations for operation of the non-profit organizations – a study based on example of the volunteer fire brigade unit

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Koncepcja organizacji fraktalnych wywodzi się z nauk matematycznych. Była ona eksplorowana w stosunku do przedsiębiorstw (organizacji komercyjnych nastawionych na zysk). W literaturze przedmiotu brakuje badań odnoszących się do przydatności koncepcji organizacji fraktalnych do opisu funkcjonowania organizacji non profit. W artykule przedstawiono specyfikę funkcjonowania jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP), a na tym tle, opisano cechy, które wskazują, że analizowana organizacja non profit wyczerpuje w dużym stopniu znamiona organizacji fraktalnej. Stanowi to przesłankę do dalszych badań, podejmujących problematykę operacjonalizacji teorii fraktali w stosunku do organizacji niebędących przedsiębiorstwami (organizacji non-profit, organów administracji lub ich związków). Celem pracy jest ukazanie teorii fraktali, jako inspirującej poznawczo koncepcji doskonalenia zarządzania w jednostkach Ochotniczej Straży Pożarnej.

EN

The concept of fractal organizations is derived from mathematical sciences. It was explored in relation to enterprises (commercial organizations focused on profit). The literature on subject lacks research relating to usefulness of the concept of fractal organizations to describe functioning of the non-profit organizations. The article presents specificity of operation of the Volunteer Fire Brigade unit (VFB), and on this background, features have been described that indicate the analysed non-profit organization is largely exhausting the features of the fractal organization. This is a prerequisite for further research, addressing problems of operationalization of the fractal theory in relation to non-enterprises (non-profit organizations, administrations or their associations). The aim of work is to present the theory of fractals as a cognitively inspirational concept of management improvement in the Volunteer Fire Brigade units.

Słowa kluczowe

PL

ochotnicza straż pożarna; organizacja fraktalna; zarządzanie organizacją; organizacja non profit

EN

volunteer fire brigade; fractal organization; organization management; non profit organization

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 118
• Strony: 625--636
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Thiel W.

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Moroz M.

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• 1. Adamiak, P. (2013). Ochotnicze Straże Pożarne w Polsce (raport z badania 2012). Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• 2. Binsztok, A. (2003). Modele organizacji fraktalnej. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
• 3. Binsztok, A. (2004). Koncepcja organizacji wirtualnej oraz organizacji fraktalnej, jako odpowiedź na turbulencję otoczenia gospodarczego. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 1044, 309-319.
• 4. Barnsley, M.F., and Hawley, R. (1993). Fractals Everywhere. Boston: Academic Press Professional.
• 5. Crozier, M., and Friedberg, E. (1982). Człowiek i system. Ograniczenia działania zespołowego. Warszawa: PWE.
• 6. Falconer, K. (2003). Fractal Geometry: Mathematical Foundations and Applications. West Sussex: John Wiley & Sons, Ltd.
• 7. Heinrich, J., and Heinrich, N. (2007). Why Humans Cooperate. A Cultural an Evolutionary Explanation. New York: Oxford University Press.
• 8. Hopej, M. (2001). Struktura organizacyjna fraktalnego przedsiębiorstwa. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw, 3, 7-12.
• 9. Kudrewicz, J. (2017). Fraktale i chaos. Warszawa: WNT.
• 10. Lewandowski, M. (2010). Przedsiębiorstwo fraktalne. Zarządzanie. Teoria i Praktyka, 1, 79-89.
• 11. Majewska, M. (2013). Organizacja fraktalna jako strategia rozwoju współczesnego przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, 747, 28, 165-174.
• 12. Mandelbrot, B. (1982). The Fractal Geometry of Nature. New York: W.H. Freeman and Co.
• 13. Martan, J., and Lehkunów, L. (2006). Organizacja fraktalna – społeczeństwo w skali mikro, czyli znana niewiadoma. Prace Naukowe Instytutu Organizacji i Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały, 79, 21, 83-87.
• 14. Mikuła, B. (2006). Organizacje oparte na wiedzy. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
• 15. Parszowski, S., and Serafin, T. (2011). Zarządzanie i dowodzenie Ochotniczą Strażą Pożarną. Wiedza, nowoczesność i tradycja Bezpieczeństwo społeczności lokalnych. Programy prewencyjne w systemie bezpieczeństwa. Warszawa: Difin.
• 16. Sienicki, Ł. (2017.06.16). Ochotnicze Straże Pożarne w liczbach. Retrived from https://remiza.com.pl/ochotnicze-straze-pozarne-w-liczbach/.
• 17. Perechuda, K. (2000). Organizacja fraktalna. W K. Perechuda (Eds.), Zarządzanie przedsiębiorstwem przyszłości. Koncepcje, modele, metody. Formy i narzędzia skutecznego zarządzania przedsiębiorstwem (pp. 25-35). Warszawa: Placet.
• 18. Sobieska-Karpińska, J., and Kotwica, A. (2007). Organizacja fraktalna dla małych i średnich przedsiębiorstw. Wrocław: Akademia Ekonomiczna.
• 19. Stabryła, A. (Eds.) (2009). Doskonalenie struktur organizacyjnych przedsiębiorstw w gospodarce opartej na wiedzy. Warszawa: C.H. Beck.
• 20. Szymonik, A. (2011). Organizacja i funkcjonowanie systemów bezpieczeństwa. Warszawa: Difin.
• 21. Warnecke, H.J. (1999). Rewolucja kultury przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo fraktalne. Warszawa: PWN.
• 22. Wieczorek-Szymańska, A. (2015). Organizacja fraktalna w gospodarce sieciowej. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 39, 91-100. doi: 10.18276/ sip.2015.39/1-08.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).