Rozkład stężenia zanieczyszczeń azotu ogólnego i fosforu ogólnego w profilu poprzecznym rzeki Słupi

Wilk, P.; Orlińska-Woźniak, P.; Grabarczyk, A.; Gębala, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Rozkład stężenia zanieczyszczeń azotu ogólnego i fosforu ogólnego w profilu poprzecznym rzeki Słupi

Autorzy

Wilk P. , Orlińska-Woźniak P. , Grabarczyk A. , Gębala J.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Distribution of total nitrogen and total phosphorus pollution in the Słupia River transverse profile

Języki publikacji

Abstrakty

Jednym z problemów analiz ilości związków biogennych w wodach powierzchniowych w Polsce jest niewielka ilość danych monitoringowych pochodzących głównie z Państwowego Monitoringu Środowiska, w którym częstotliwość wykonywania badań jest ciągle zbyt mała, aby można było uchwycić zmienność stężenia tych pierwiastków na przestrzeni czasu, a tym samym określić reprezentatywną ilość azotu ogólnego i fosforu ogólnego w wybranym profilu. W artykule przedstawiono wyniki eksperymentu, jaki przeprowadzono w 2014 r. w jednym z profili poprzecznych rzeki Słupi - pobierano na nim próby wody w stałych odstępach czasu przez trzy doby, a następnie oznaczono w nich stężenia azotu ogólnego i fosforu ogólnego. Eksperyment ten miał na celu analizę czasową i przestrzenną rozkładu stężeń biogenów w profilu poprzecznym rzeki i tym samym odpowiedź na pytanie czy dotychczasowe dane dotyczące stężenia biogenów mogą być użyteczne do kalibracji środowiskowych modeli matematycznych i jaki ewentualny błąd wyników modelowania wynikający z rozrzutu wyników należy założyć.

One of the problems encountered during analyses of biogenic compounds in surface waters in Poland is scarce amount of monitoring data, originating mainly from the State Environmental Monitoring, where the frequency of research is still too Iow in order to grasp the variability of concentration of those elements in time and thus determine the representative quantity of total nitrogen and phosphorus in a selected profile. The artide presents the results of an experiment carried out in 2014 in one of the Słupia River transversal profiles- it consisted in collecting samples of water in fixed time intervals for three days and then determine the concentration of total nitrogen and total phosphorus. The goal of the experiment was to analyse the time and spatial distribution of biogenes in the river transversal profile and thus answer the question whether the hitherto data on concentration of biogenes may be useful in calibration of environmental mathematical models and what possible error in the modelling results, resulting from the results spread, should be assumed.

Słowa kluczowe

Słupia rzeka zanieczyszczenia biogenne wody powierzchniowe monitoring zanieczyszczeń

Słupia River biogenic compounds surface water

Wydawca

Wydawnictwo SIGMA-NOT

Czasopismo

Gospodarka Wodna

Rocznik

2018

Tom

Nr 3

Strony

87--93

Opis fizyczny

Bibliogr. 33 poz., rys.

Twórcy

autor

Wilk P.

Sekcja Modelowania Jakości Wód Powierzchniowych IMGW-PIB

autor

Orlińska-Woźniak P.

Sekcja Modelowania Jakości Wód Powierzchniowych IMGW-PIB

autor

Grabarczyk A.

Sekcja Modelowania Jakości Wód Powierzchniowych IMGW-PIB

autor

Gębala J.

Sekcja Modelowania Jakości Wód Powierzchniowych IMGW-PIB

Bibliografia

1. Bickel P.J., S. Holm, B. Rosén, E. Spjøtvoll, S. Lauritzen, S. Johansen, O. Barndorff-Nielsen. 1976. Another look at robustness: a review of reviews and some new developments [with discussion and reply], Scandinavian Journal of Statistics, 145-168.
2. Boukamp B.A. 1986. A package for impedance/ /admittance data analysis. Solid State lonics, 18, 136-140.
3. Carpenter S.R., N.F. Caraco, D.L. Correll, R.W. Howarth, A.N. Sharpley, V.H. Smith. 1998. Nonpoint pollution of surface waters with phosphorus and nitrogen. Ecological applications, 8 (3), 559-568.
4. Corine Land Cover, GIOŚ, 2012.
5. Fagerbakke K.M., M. Heldal, S. Norland. 1996. Content of carbon, nitrogen, oxygen, sulfur and phosphorus in native aquatic and cultured bacteria. Aquatic Microbial Ecology, 10 (1), 15-27.
6. Florek E., W. Florek. 1989. Cechy hydrologiczne Słupi a osady budujące koryto. Zeszyty Naukowe Akademii Górniczo-Hutniczej, Geologia, 15 (1-2), 15-33.
7. Florek W. 1991. Postglacjalny rozwój dolin rzek środkowej części północnego skłonu Pomorza. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Słupsku.
8. Florek W. 2008. Czy renaturyzacja koryt rzek przymorskich może stanowić remedium na skutki ich XIX-i XX-wiecznej regulacji? (Can Pomeranian river channels restoration be a remedyforthe consequences of their 19th and 20th century regulation?). Stupskie Prace Geograficzne, 5, 75-91.
9. Gębala J. 2015. Metoda oceny wpływu antropopresji rolniczej na jakość wód powierzchniowych, Rozprawa doktorska (promotor: dr hab. inż. Mieczysław S. Ostojski).
10. Gromiec M., A. Sadurski, M. Zalewski, P. Rowiński. 2014. Zagrożenia związane z jakością wody. Nauka, 7, 99-122.
11. Hampel F.R., E.M. Ronchetti, P.J. Rousseeuw, W.A. Stahel. 2011. Robust statistics: the approach based on influence functions (Vol. 114). John Wiley & Sons.
12. Huber P.J., M.R. Elvezzio. 2004. Robust Statistics, Wiley.
13. Jasiewicz C., A. Baran. 2006. Rolnicze źródła zanieczyszczenia wód-biogeny. Journal of Elementology, 11 (3).
14. Jurecková J., P.K. Sen. 1996. Robust statistical procedures: asymptotics and interrelations (Vol. 311). John Wiley & Sons.
15. Kondracki J. 2000. Geografia regionalna Polski. Wydawn. Naukowe PWN.
16. Lemunyon J., R.G. Gilbert. 1993. The concept and need for a phosphorus assessment tool. Journal of production agriculture, 6 (4), 483-486.
17. Miakoto J. 2005. Badanie współczynników dyspersji poprzecznej w korycie małej rzeki z roślinnością wodną, publikacja z konferencji Regionalne problemy gospodarki wodnej i hydrotechniki, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie.
18. Mokhtar bin A. 1990. On a robust correlation coefficient, The Statistican nr 39, 455-460.
19. Ostojski M.S. 2012. Modelowanie procesów odprowadzania do Bałtyku związków biogennych: na przykładzie azotu i fosforu ogólnego. Wydawnictwo Naukowe PWN.
20. Ostojski M., P. Wilk, J. Gębala, P. Orlińska-Woźniak. 2015. Godzinowa zmienność stężeń fosforu ogólnego na przykładzie zlewni rzeki Słupi. Polish Journal of Agronomy, 22.
21. Ostojski M.S., J. Gębala, P. Orlińska-Woźniak, P. Wilk. 2016. Implementation of robust statistics in the calibration, verification and validation step of model evaluation to better reflect processes concerning total phosphorus load occurring in the catchment. Ecological Modelling, 332, 83-93.
22. Palmer-Felgate E.J., R.J. Mortimer, M.D. Krom, H.P. Jarvie. 2010. Impact of point-source pollution on phosphorus and nitrogen cycling in streambed sediments. Environmental science & techhology, 44 (3), 908-914.
23. Parry R. 1998. Agricultural phosphorus and water quality: A US Environmental Protection Agency perspective. Journal of Environmental Quality, 27 (2), 258-261.
24. Parsaie A., A.H. Haghiabi. 2015. Computational modeling of pollution transmission in rivers. Applied Water Science, 1-10.
25. Paszczyk L. 1975. Rola wód podziemnych w odpływie rzecznym i w bilansie wodnym Polski, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
26. Praca zbiorowa IMGW w Gdyni, I O M. 2003. Wyznaczenie granic bezpośredniego zagrożenia powodzią w celu uzasadnionego odtworzenia terenów zalewowych.
27. Pytka A., K. Jóźwiakowski, M. Marzec, M. Gizińska, B. Sosnowska. 2013. Ocena wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych na jakość wód rzeki Bochotniczanki. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, (3/11).
28. Ruzgiene I., T. Ruzgas. 2014. Mathematical Modeling of Water Quality Change in Eastern European River.
29. Sobala K. 2015. Methodology of stream hydrochemical analysis in spatiotemporal terms. Czasopismo Techniczne, 2014 (Środowisko Zeszyt 1-Ś (20) 2014), 45-52.
30. Stolarska M., S. Szklarek, G. Łukasiewicz, K. Sowińska. 2014. Identyfikacja substancji priorytetowych i określenie stref mieszania w zlewni rzeki pilotażowej - rzeka Silnica, Eco Gem.
31. Wilcox R.R. 2012. Introduction to robust estimation and hypothesis testing. Academic Press.
32. Wilk P. 2005. Metoda obliczania chłonności rzeki jako narzędzie do oceny stanu fizykochemicznego powierzchniowych wód płynących, Rozprawa doktorska (promotor: dr hab. inż. Mieczysław S. Ostojski).
33. Zaleski J. 2004. Modele stochastyczne i symulacja komputerowa. Zastosowanie do systemów zaopatrzenia w wodę. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-7a81c580-23f5-4fcf-a3ce-a34e00118bd9