Oczyszczanie wód kopalnianych zawierających rad za pomocą sorbentów

• Autorzy: Jabłońska B. , Sobik-Szołtysek J.

Warianty tytułu

EN

Radium-carrying mine waters treatment with use of sorbents

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Radonośne wody odprowadzane z kopalń węgla kamiennego oraz powstające z nich promieniotwórcze osady są źródłem skażeń środowiska przyrodniczego na Górnym Śląsku. W rejonie zrzutu słonych wód kopalnianych obserwuje się zwiększone stężenia pierwiastków promieniotwórczych w ciekach wodnych, gruncie oraz roślinach. Stężenie izotopu 226Ra w wodach dopływających do wyrobisk podziemnych możc sięgać nawet 390 kBq/m3, natomiast w wodach odprowadzanych na powierzchnię - do 20 kBq/m3 Zróżnicowanie pod względem chemicznym wód kopalnianych zawierających rad wymaga stosowania przez kopalnie różnych metod oczyszczania wód radowych typu A i B. W artykule omówiono rozwiązania używane do oczyszczania wód radowych typu B. w których stosuje się sorbent RA1, stanowiący rodzaj barytu, bądź sorbent RA2. będący odpadem z przemysłu hutniczego, zawierającym głównie chlorek baru.

EN

Radium-carrying waters that are drained from coal mines, and radioactive deposits produced by them are sources of pollution of natural environment in Upper Silesia. Increased concentrations of radioactive elements are observed in watercourses, soil and plants in the regions where salt mine waters are discharged. Radioactivity of 126Ra isotope in waters inflowing to underground excavations reaches 390 kBq/m3 even, and 20 kBq/m3 in the waters drained onto the ground surface. Chemical diversity of mine waters containing radium makes the mines use a variety of treatment methods for A and B type radium waters. This paper discusses solutions practiced in B type radium water treatment. They use either RA1 sorbent, being a special kind of barite, or RA2 sorbent, being a kind of metallurgical waste consisting mainly of barium chloride.

Słowa kluczowe

PL

wody kopalniane; rad; sorbent RA1; sorbent RA2

EN

mine waters; radium; RA1 sorbent; RA2 sorbent

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 1, No. 1/2
• Strony: 141--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Jabłońska B.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60A, 42-400 Częstochowa

autor

Sobik-Szołtysek J.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60A, 42-400 Częstochowa

Bibliografia

• [1] Smoliński A.: Gospodarka zasolonymi wodami kopalnianymi. Pr. Nauk. GIG, Górnictwo i Środowisko, 2006, (1), 5-15.
• [2] Wysocka M. i Chałupnik S.: Promieniotwórczość naturalna w wodach kopalnianych na Górnym Śląsku - Wpływ na wody rzeczne. Materiały VIII Konferencji Problemy Geologii w Ekologii i Górnictwie. Pr. Nauk. GIG, 2000, 35, 215-221.
• [3] Lebecka J., Chałupnik S., Skubacz K. i Skowronek J.: Skażenia promieniotwórcze na Gómym Śląsku powodowane przez wody kopalniane i wytrącające się z nich osady. Wiad. Górn., 1991, 1, 149-153.
• [4] Tomza I.: Anomalia radiohydrogeologiczna GZW i jej wpływ na promieniotwórcze skażenie środowiska. Materiały III Konferencji Naukowo-Technicznej Zastosowanie metod geofizycznych w górnictwie kopalin stałych, Jaworze, t. II, Kraków, 159-169.
• [5] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych DzU Nr 94, poz. 841.
• [6] Prawo atomowe z 29 listopada 2000 r. DzU Nr 3. poz. 18.
• [7] Chałupnik S., Michalik B., Skubacz K., Lebecka J. i Mielników A.: Proces powstawania osadów w polskich kopalniach węgla oraz w środowisku naturalnym. Materiały Konferencji Górnictwo promieniotwórcze. Ustroń 1998, 151-167.
• [8] Chałupnik S.: Transfer izotopów radu z wodami kopalnianymi. Pr. Nauk. GIG, Górnictwo i Środowisko, 2004, (2), 65-77.
• [9] Baurski J.: Promieniotwórcze skażenie wód kopalnianych. Raport BSE, Warszawa 1992.
• [10] Lebecka J.: Radoczynność wód odprowadzanych przez kopalnie - stan aktualny, metody przeciwdziałania. Wiad. Górn., 1994, 9, 360-362.
• [11] Rogoż M.: Hydrologia kopalniana z. podstawami hydrogeologii ogólnej. Wyd. Główny Instytut Górnictwa, Katowice 2004.
• [12] Dokumentacja wewnętrzna kopalni Ziemowit. GIG, Katowice 2006.