Modelowanie rozwoju regionalnej sieci połączeń kolejowych z wykorzystaniem metody analitycznego procesu sieciowego

• Autorzy: Kaszubowski D.

Warianty tytułu

EN

Regional rail network modelling with the analytic network process (ANP) method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wielokryterialny model decyzyjny dla kategoryzacji linii kolejowych w województwie pomorskim z uwagi wymogi użyteczności publicznej. Punktem odniesienia dla analizy był Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w województwie pomorskim, w którym z uwagi na niezbędną elastyczność decyzyjną nie dokonano parametryzacji kryteriów decydujących o przypisaniu linii do segmentu użyteczności publicznej. Model opracowano z zastosowaniem metody analitycznego procesu sieciowego ANP. Wykorzystano w większości ilościowe kryteria decyzyjne pogrupowane w trzy kategorie: transportowe, ekonomiczne i społeczne. Wśród nich można wskazać min.: czas przejazdu, udział transportu zbiorowego w przewozach, stopień motoryzacji, poziom bezrobocia czy ilość podmiotów gospodarczych. Wszystkie kryteria dotyczyły powiatów przez które przechodzą analizowane linie kolejowe. Do analizy wybrano ograniczony zbiór siedmiu linii kolejowych, uwzględniając również ich potencjał w zakresie funkcjonowania węzłów integracyjnych oraz linii dowozowych. Wyniki analizy odpowiadają rekomendacjom Planu, wskazując na możliwość wykorzystania metody ANP do rozwiązywania złożonych problemów decyzyjnych w zakresie planowania transportu na poziomie regionalnym. Opracowany model wymaga dalszego uszczegółowienia i weryfikacji w celu nadania mu optymalnego poziomu dokładności.

EN

The article presents multicriteria decision model elaborated for categorisation of railway lines in the pomorskie region according to the public utility principle. The reference point was the Sustainable development plan for public transport in Pomorskie region. The Plan was based on expert decisions and did not included tangible criteria for rail lines evaluation in terms of their public utility potential. To address this issues the decision model was developed according to the analytic network process (ANP) method. Three categories of decision criteria were used to assess regional railways: transportation, economic and social. They include among others time of travel, public transport share in intra-district travels (NTS -5 level), motorisation level, unemployment level and quantity of enterprises per 1000 of inhabitants. All criteria were related to the districts where analysed lines were present. Seven lines were selected for analysis, also including their connecting lines potential. Results of the analysis are corresponding to Sustainable development plan recommendations, indicating potential of ANP method for strategic decision making on the regional level. However, the model requires further development and calibration to achieve optimal results.

Słowa kluczowe

PL

połączenie kolejowe; transport publiczny; proces sieciowy; planowanie strategiczne

EN

railway network; analytic network process; public transport

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 6
• Strony: 5269--5278
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab., pełny tekst na CD3

Twórcy

autor

Kaszubowski D.

• Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Inżynierii Drogowej; 80-233 Gdańsk; ul. Narutowicza 11/12. Tel. [phone]

Bibliografia

• 1. Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w województwie pomorskim. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, 2014 r.
• 2. Kaszubowski D., Evaluation of Urban Freight Transport Management Measures. LogForum 8 (3) 2012 ,217-229
• 3. Kaszubowski D., Determination of objectives for urban freight policy. LogForum 10 (4) 2014, 409-421
• 4. Bergel I., Usługi publiczne w transporcie pasażerskim. Przegląd Komunikacyjny 2008, nr 12.
• 5. Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym. Dz. U. z 2011, nr 5 poz. 13 ze zmianami
• 6. Birr K., Jamroz K., Identyfikacja obszarów o najsłabszym poziomie oferty publicznego transportu zbiorowego na przykładzie województwa pomorskiego. IV Ogólnopolska Konferencja Naukowo - Techniczna "Modelowanie podróży i prognozowanie ruchu" Kraków 2014
• 7. Bank Danych Lokalnych GUS
• 8. Jamroz K., Birr K., Grulkowski S., Kalkowski K., Budziszewski T., Analiza możliwości wzrostu udziału transportu zbiorowego w wojewódzkich przewozach pasażerskich na przykładzie województwa pomorskiego. Transport Miejski i Regionalny 2014, nr 8.