The modernization of the energy sector in Poland vs. Poland’s energy security

• Autorzy: Frączek P. , Kaliski M. , Siemek P

Warianty tytułu

PL

Modernizacja sektora energii w Polsce a bezpieczeństwo energetyczne Polski

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper discusses the essence of Poland’s energy security, decisive factors for its attainment and the structure of primary energy sources of the country. It describes the main problem areas in functioning of the energy sector in Poland, as well as the conditions for its modernization. The issues of increasing the natural gas share in the country’s structure of primary energy sources and a construction of the first nuclear power plant in Poland have been particularly emphasised. The paper stresses that without modernizing actions it will be impossible for Poland to fulfil international obligations concerning changes in the functioning of the energy sector. The study, analysing the conditions for increasing the role of natural gas in Poland, points at the necessity to expand the gas infrastructure, to increase a scale of gas production from domestic deposits and to complete liberalization of the energy industry. It also emphasises that a potential delay in the construction of the country’s first nuclear power plant may limit competitiveness of the economy.

PL

W artykule omówiono istotę bezpieczeństwa energetycznego Polski, czynniki decydujące o jego osiągnięciu oraz strukturę źródeł energii pierwotnej w kraju. Przedstawiono główne problemy funkcjonowania sektora energii w Polsce oraz uwarunkowania jego modernizacji. Szczególny nacisk położono na kwestie zwiększenia udziału gazu ziemnego w krajowej strukturze źródeł energii pierwotnej oraz budowy pierwszej elektrowni atomowej w Polsce. Podkreślono, że bez podjęcia działań modernizacyjnych niemożliwe będzie wypełnienie zobowiązań międzynarodowych Polski dotyczących zmian w sposobie funkcjonowania sektora energii. Analizując uwarunkowania zwiększenia znaczenia gazu ziemnego w Polsce, wskazano na konieczność rozbudowy infrastruktury gazowniczej, zwiększenia skali wydobycia gazu ziemnego z krajowych złóż oraz na kwestię dokończenia liberalizacji branży. Podkreślono, że dla zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju konieczne jest także konsekwentne prowadzenie dalszych działań na rzecz rozwoju alternatywnych technologii energetycznych, co pozwoli na skorzystanie z ewentualnych pojawiających się szans dotyczących różnych opcji. Szczególne miejsce w tych działaniach powinna mieć budowa w Polsce pierwszej elektrowni atomowej. Realizacja tej inwestycji pozwoli na pozyskanie taniej i czystej ekologicznie energii elektrycznej. Istotne jest także odnotowywane znaczące poparcie społeczne dla realizacji tej inwestycji. Podkreślono, że ewentualna zwłoka w pracach służących budowie pierwszej elektrowni atomowej w kraju może przyczynić się do ograniczenia konkurencyjności gospodarki. Ponadto wskazano, że konieczne będą także działania o charakterze edukacyjnym, które uświadomią społeczeństwu skalę wyzwań, jakie stoją przed krajowym sektorem energii, oraz wskażą wpływ upowszechniania konkurencyjnych cenowo źródeł energii na sytuację krajowej gospodarki oraz na utrzymanie i tworzenie miejsc pracy. Działania te przyczynią się do uzyskania poparcia wszystkich uczestników rynku energii dla podejmowania działań na rzecz takiego kształtowania struktury źródeł energii pierwotnej, aby możliwe było uzyskiwanie jak najniższych kosztów wytwarzania energii elektrycznej oraz jednoczesne minimalizowanie konsekwencji ekologicznych prowadzenia gospodarki energetycznej.

Słowa kluczowe

EN

modernization; energy market; liberalization; nuclear energy; natural gas

PL

modernizacja; rynek energii; liberalizacja; energia atomowa; gaz ziemny

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Archives of Mining Sciences
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 58, no. 2
• Strony: 301--316
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Frączek P.

• Rzeszów University, Rzeszów, Poland

autor

Kaliski M.

• AGH University of Science and Technology, Drilling & Oil-Gas Faculty, Al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Krakow, Poland

autor

Siemek P

• Grupa Lotos S.A., Gdańsk, Poland

Bibliografia

• Bisconti Research, Inc., 2008. U.S. Public Support for Nuclear Energy Soars to Record High.
• Bołtromiuk A., Burger T., 2008. Polacy w zwierciadle ekologicznym. Raport z badań nad świadomością ekologicznąPolaków w 2008 r. Instytut na Rzecz Ekorozwoju, Warszawa. BP, 2012.
• BP Statistical Review of World Energy 2012.
• Carbon Capture & Storage: Assessing the Economics, 2008, McKinsey & Company.
• Chalvatzis J.K., 2009. Electricity generation development of Eastern Europe: A carbon technology management casestudy for Poland. Renewable and Sustainable Energy Reviews, pp. 1606-1612.
• DECC, 2011. Parsons Brinckerhoff for Department for Energy and Climate Change, Electricity Generation Cost Model- 2011 Update Revision 1. http://www.decc.gov.uk.
• EIU, 2011. The future of nuclear energy. One step back, two steps forward. A special report from the Economist Intelligence Unit, June.
• EU, 2012. EU energy and transport in figures. Statistical pocketbook. 2012, Directorate-General for Energy and Transport, Office for Official Publications of the European Communities.
• Eurogas, 2010. Eurogas annual report 2008-2009. Przywołane z www.eurogas.org
• Eurogas, 2012. Statistical report - 2012. Przywołane z www.eurogas.org
• European energy & transport. Trends to 2030 - update 2007. Przywołane z www.europa.eu.int/comm/dgs/energy_transport.
• Frączek P., Kaliski M., 2009. The deregulation of natural gas markets and its consequences for gas recipients in the EU.Arch. Min. Sci., vol. 54, no. 4, p. 739-752.
• Hinc. A., 2011. Jak skutecznie wdrożyć CCS w Polsce? Polska Strategia CCS. demosEUROPA - Centrum Strategii Europejskiej, Warszawa.
• Hrynkiewicz A., 2001. Co dalej z energia jądrowa w Polsce? Materiały XXXVI zjazdu fizyków polskich - TORUN - wykłady sekcyjne.
• IEA, 2009. Projected Costs of Generating Electricity. Przywołane z http://www.iea.org/Textbase/npsum/ElecCostSUM.pdf
• IEA, 2011b. World Energy Outlook 2011.
• Johnson C., Boersma T., 2013. Energy (in)security in Poland the case of shale gas. Energy Policy, no 53, pp. 389-399.
• Kaliski M, Frączek P., 2012. Rozwój energetyki jądrowej a bezpieczeństwo energetyczne. Rynek Energii, nr 2, s. 15-23.
• Kaliski M., Frączek P., Szurlej A., 2010. Liberalizacja rynku gazu ziemnego a rozwój podziemnych magazynów gazuw Polsce. Polityka Energetyczna, tom 13, zeszyt 2.
• Kaliski M., Nagy S., Sikora A., Krupa M., 2012. Analiza procesów liberalizacyjnych rynku gazu ziemnego w Czechach, Danii, Niemczech i Słowacji a liberalizacja polskiego rynku gazu w odniesieniu do wymogów dyrektyw i PolitykiKomisji Europejskiej w: Borowiecki R., Dziura M. (red.), Globalne i regionalne wyzwania restrukturyzacji przedsiębiorstwi gospodarek, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Kaproń H., Wasilewski A., 2012. Gaz ziemny paliwem XXI wieku. Wydawnictwo KAPRINT, Lublin.
• Kudełko M., 2006. Internalisation of external costs in the Polish power generation sector: A partial equilibrium model. no. 34, pp. 3409-3422.
• Łakoma A., 2009. Rachunek za pakiet klimatyczny: 100 mld euro. Rzeczpospolita, 20.04.2009 r.
• Latek S., 2005. Energetyka jądrowa: większość - za! Energetyka, październik.
• Łucki Z., 2005. Cała prawda o energii. przywołane z www.cire.pl
• Łucki Z., Misiak W., 2010. Energetyka a społeczeństwo. Aspekty socjologiczne. PWN, Warszawa.
• Malko J., 2012. Narodowe polityki nuklearne po Fukushimie. Energetyka, styczeń.
• MG, 2010. Program Polskiej Energetyki Jądrowej. Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, 16.08.2010 r.
• MG, 2012. Polacy przekonują się do atomu. Przywołane z www.mg.gov.pl
• Nagy S., Siemek J., 2011. Shale gas in Europe: the state of the technology - challenges and opportunities. Arch. Min. Sci., Vol. 56, No 4, p. 727-760.
• PGNiG S.A., 2012. Raport roczny PGNiG 2011.
• Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, 2009. Ministerstwo Gospodarki.
• URE, 2013. Mapa drogowa uwolnienia cen gazu ziemnego, Warszawa. Przywołane z www.ure.gov.pl
• Prognoza zapotrzebowania na paliwo i energię do 2030 roku - skrót, 2009, Załącznik nr 1 do Polityka energetycznaPolski do 2030 roku. Ministerstwo Gospodarki.
• Rotmans J., Kemp R., van Asselt M., 2001. More evolution than revolution: transition management in public policy.Foresight, Vol. 3, No. 1.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 6 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi.
• Siemek J., Kaliski M., Rychlicki S., Sikora S., Janusz P., Szurlej A., 2011. Znaczenie technologii LNG w zagospodarowywaniuświatowych złóż gazu ziemnego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, vol. 27.
• Siemek J., Nagy S., 2012. Energy Cariers Use in the World: Natural Gas - Conventional and Unconventional GasResources. Arch. Min. Sci., Vol. 57, No 2, p. 283-312.
• Siemek J., Rychlicki S., Kaliski M., Szurlej A., Janusz P., 2010. Rola sektora gazowego w zapewnieniu bezpieczeństwaenergetycznego Polski na tle wybranych państw Unii Europejskiej. Rynek Energii, pp. 8-13.
• Staśko D., Kaliski M., 2006. An evaluation model of energy safety in Poland in view of energy forecasts for 2005-2020. Arch. Min. Sci., Vol. 51, No. 3, s. 311-346.
• The cost of generating electricity. A study carried out by PB Power for The Royal Academy of Engineering. 2004. The Royal Academy of Engineering. Przywołane z www.raeng.org.uk .
• Uliasz-Bochenczyk A., Mokrzycki E., 2007. Emissions from the Polish power industry. Energy, no 32, pp. 2370-2375.
• Urge-Vorsatz D., Miladinova G., Paizs L., 2006. Energy in transition: From the iron curtain to the European Union. Energy Policy 34.
• Vattenfall, 2003. Electricity market report 2003. part 1.
• Żmijewski K., 2007. Wymiary energetycznego bezpieczeństwa. Energetyka Cieplna i Zawodowa, 2007, nr 5.
• Żmijewski K., 2011. Innowacyjne rozwiązania w energetyce - wyciąg propozycji zawartych w Białej Księdze NPRE.Polityka Energetyczna, t. 14, z. 2.