Wykorzystanie opadów syntetycznych w modelowaniu odpływu ze zlewni miejskich

• Autorzy: Skotnicki M. , Sowiński M.

Warianty tytułu

EN

An influence analysis of synthetic rainfall parameters on peak flow in storm sewers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W publikacji przedstawiono wyniki analizy relacji między parametrami syntetycznych opadów a odpływem ze zlewni. Rozpatrywano wpływ lokalizacji maksimum intensywności deszczu w hietogramie, czasu trwania opadu oraz prawdopodobieństwa przewyższenia na przepływ szczytowy i objętość odpływu. Do transformacji opadu w odpływ z przykładowej zlewni miejskiej wykorzystano model komputerowy SWMM5. Wyniki symulacji w warunkach przepływu bezciśnieniowego nie potwierdzają podstawowego założenia metody granicznych natężeń, zgodnie z którym maksymalny przepływ w kanale zapewnia deszcz o miarodajnym czasie trwania równym czasowi przepływu z najdalszego punktu zlewni do rozpatrywanego przekroju kanału powiększonym o czasy retencji terenowej i kanałowej. Stwierdzono, że w przekrojach kontrolnych o czasach miarodajnych do 30 min największy odpływ wywołują opady o czasie trwania 15 min. Obliczenia w warunkach przeciążenia kolektorów wykazały, że największa objętość wypływu ścieków na powierzchnię terenu jest generowana przez deszcze z maksimum intensywności na początku opadu.

EN

The presented paper contains an analysis of relation between parameters of synthetic rainfalls and free surface outflow in storm sewer. Three parameters of synthetic rainfalls have been considered: a location of maximum rainfall intensity in a hyetograph, a duration of rainfall and its probability. Their influence on peak flow in a storm sewer and volume of outflow has been investigated by applying simulation technique. For this purpose the computer model SWMM5 has been used for transformation of simulated rainfalls into outflows from tested catchment. Results of simulations do not confirm the basic assumption of rational method for peak flow according to which maximum outflow in a sewer is caused by the rainfall the time of which is equal to the time of concentration defined as the time of flow from the most distant point of a catchment to the considered cross-section of a storm sewer. It has been found that in control cross-sections with the concentration time below 30 min the largest flow is caused by rainfalls duration time of which is equal to 15 min. Computer simulations taking into account surcharging of sewer network have shown that the biggest volume of outflow onto the surface is generated by rainfalls of the highest intensity in the first phase of their duration.

Słowa kluczowe

PL

zlewnia miejska; kanał burzowy; opad deszczu; opad syntetyczny; intensywność; czas trwania

EN

urban drainage basin; storm sewer; rainfall; synthetic rainfall; intensity; duration

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
• Rocznik: 2012
• Tom: z. 59, nr 2/I
• Strony: 201--217
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Skotnicki M.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Poznańska

autor

Sowiński M.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Poznańska

Bibliografia

• [1] Błaszczyk W., Roman M., Stamatello H.: Kanalizacja. Tom 1, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1974
• [2] Bogdanowicz E., Stachý J.: Maksymalne opady deszczu w Polsce. Charakterystyki projektowe. Materiały badawcze, seria: Oceanologia i Hydrologia, IMGW, Warszawa 1998
• [3] Kaczor G., Wałęga A.: Przebieg wybranych epizodów opadowych na obszarze aglomeracji krakowskiej w aspekcie modelowania sieci kanalizacji deszczowej, GWiTS 10/2011, s. 364-366
• [4] Kotowski A.: Podstawy bezpiecznego wymiarowania odwodnień terenów, Wydawnictwo Seidel-Przywecki, Warszawa 2011
• [5] Licznar P., Łomotowski J., Rojek M.: Pomiary i przetwarzanie danych opadowych dla potrzeb projektowania i eksploatacji systemów odwodnieniowych, Wydawnictwo Futura (na zlecenie PZiTS), Poznań 2005
• [6] Licznar P.: Obliczenia częstotliwości nadpiętrzenia sieci kanalizacji deszczowej, Gaz, Woda i Technika Sanitarna 7-8/2008, s. 16-21
• [7] Licznar P.: Potrzeba wykorzystania syntetycznych danych opadowych dla modelowania sieci kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej, GWiTS 6/2009, s. 19-24
• [8] Licznar P., Schmitt G. T.: Weryfikacja możliwości generowania syntetycznych szeregów opadowych dla hydrodynamicznego modelowania sieci kanalizacyjnych na podstawie danych niemieckich, GWiTS 3/2010, s. 10-15
• [9] Rossman L. A.: Storm Water Management Model User’s Manual, version 5.0: US EPA, Cincinnati, OH 45268, 07.2010, www.epa.gov/ednnrmrl/models/swmm
• [10] Schmitt T. G.: Komentarz do ATV-A 118. Hydrauliczne wymiarowanie systemów odwadniających, DWA Hennef 2000, Wyd. Seidel-Przywecki, Warszawa, 2007
• [11] Skotnicki M.: Modelowanie odpływu ze zlewni miejskich z uwzględnieniem czasowo-przestrzennej zmienności opadów, rozprawa doktorska, Politechnika Poznańska, 2009
• [12] Skotnicki M., Sowiński M.: Pomiary opadów i odpływu dla potrzeb modelowania zlewni miejskiej, IV Seminarium „Pomiary hydrauliczne w inżynierii środowiska”, Politechnika Gdańska, Gdańsk, 27.04.2007, zeszyt monograficzny nr 4, s. 63-71
• [13] Skotnicki M., Sowiński M.: Weryfikacja metody wyznaczania szerokości hydraulicznej zlewni cząstkowych na przykładzie wybranej zlewni miejskiej, Politechnika Warszawska. Prace Naukowe. Inżynieria Środowiska, zeszyt 57, Współczesne problemy inżynierii i ochrony środowiska. Modelowanie systemów kanalizacyjnych, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2009, s. 27-44
• [14] Skotnicki M., Sowiński M.: Wykorzystanie programu SWMM5 do symulacji odpływu wód deszczowych ze zlewni miejskich w warunkach przeciążenia kolektorów, referat wygłoszony na II Konferencji Modelowanie Procesów Hydrologicznych, 19-20.10.2011, Wrocław
• [15] WaPUG: Code of practice for the hydraulic modelling of sewer systems, Wastewater Planning Users Group, 2002, www.wapug.org.uk