Wyniki badań mikropaleontologicznych utworów jury górnej, kredy górnej i miocenu w otworach wiertniczych Trojanowice 2 i Cianowice 2 (południowo-wschodnia część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)

Olszewska, B.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wyniki badań mikropaleontologicznych utworów jury górnej, kredy górnej i miocenu w otworach wiertniczych Trojanowice 2 i Cianowice 2 (południowo-wschodnia część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)

Autorzy

Olszewska B.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Results of micropaleontological investigations of the Upper Jurassic, Upper Cretaceous and Miocene sediments in the Trojanowice 2 and Cianowice 2 boreholes (south-eastern part of the Kraków-Częstochowa Upland)

Języki publikacji

Abstrakty

Z otworów wiertniczych Trojanowice 2 i Cianowice 2 opracowano mikropaleontologicznie utwory miocenu, kredy górnej, jury górnej i stropu jury środkowej. Miocen (otwór Trojanowice 2) jest reprezentowany przez utwory ogniwa iłów spirialisowych formacji z Machowa z charakterystyczną Velapertina indigena (Łuczkowska) (późny baden) oraz przez warstwy skawińskie z Praeorbulina glomerosa (Blow) (wczesny baden). Utwory kredy górnej z uwagi na obecność w zespołach form zbliżonych do Stensioeina exculpta (Reuss) wiekowo odniesiono do późnej kredy. Utwory jury górnej zawierają trzy zróżnicowane gatunkowo zespoły mikroskamieniałości: 1 – z Protomarssonella jurassica (Mityanina) i Colomisphaera carpathica (Borza) (późny oksford), 2 – z Ophthalmidium strumosum (Gümbel) i Paalzowella turbinella (Gümbel) (?środkowy–wczesny oksford); 3 – Globuligerina oxfordiana Grigelis, Colomisphaera fibrata (Nagy) i Comittosphaera czestochowiensis Rehánek (wczesny oksford). Wapienie krynoidowe i piaskowce allochemiczne stropu jury środkowej zawierały ubogi zespół otwornic aglutynujących keloweju z Verneuilinoides minimus (Kosyreva), Protomarssonella osowiensis Bielecka et Styk i Dorothia insperata Bułynnikova. W utworach tych stwierdzono również obecność gatunku Bosniella croatica (Gušić) związanego z obszarami płytkowodnej sedymentacji węglanowej.

Miocene, Upper Cretaceous and Middle/Late Jurassic sediments from the Trojanowice 2 and Cianowice 2 boreholes were studied for microfossils. Miocene sediments (Trojanowice 2 borehole only) are represented by the “Spirialis Clays” member of the Machów Formation (Late Badenian) with Velapertina indigena (Łuczkowska), and by the Skawina Beds (Early Badenian) with Praeorbulina glomerosa (Blow). Upper Cretaceous (Senonian) sediments are documented by the occurrence of forms similar to Stensioeina exculpta (Reuss). Upper Jurassic sediments contain three different assemblages: 1 – with Protomarssonella jurassica (Mityanina) and Colomisphaera carpathica (Borza) (Late Oxfordian); 2 – with Ophthalmidium strumosum (Gümbel) and Paalzowella turbinella (Gümbel) (?Middle–Early Oxfordian); 3 – with Globuligerina oxfordiana Grigelis, Colomisphaera fibrata (Nagy) and Comittosphaera czestochowiensis Rehánek (Early Oxfordian). Crinoidal limestone and allochemic sandstone of the uppermost Middle Jurassic sediments containan impoverished assemblage of agglutinated foraminifers: Verneuilinoides minimus (Kosyreva), Protomarssonella osowiensis (Bielecka et Styk) and Dorothia insperata Bułynnikova. Additionally, a typical carbonate platform foraminifer Bosniella croatica (Gušić) is observed.

Słowa kluczowe

biostratygrafia mikroskamieniałości miocen kreda górna jura środkowa i górna Trojanowice 2 Cianowice 2 Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

biostratigraphy microfossils Miocene Upper Cretaceous Middle-Upper Jurassic Trojanowice 2 and Cianowice 2 boreholes Kraków-Częstochowa Upland

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2014

Tom

nr 459

Strony

109--131

Opis fizyczny

Bibliogr. 59 poz., 5 tabl., tab.

Twórcy

autor

Olszewska B.

barbara.olszewska@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy Oddział Karpacki, ul. Skrzatów 1, 31-560, Kraków

Bibliografia

[1] ALEXANDROWICZ S.W., 1954 — Turon południowej części Wyżyny Krakowskiej. Acta Geol. Pol., 4: 361–390.
[2] ALEXANDROWICZ S.W., 1956 — Zespoły globotrunkan w turonie okolic Krakowa. Acta Geol. Pol., 1: 1–61.
[3] ALEXANDROWICZ S.W., 1960 — Budowa geologiczna okolic Tyńca. Biul. Inst. Geol., 152: 5–93.
[4] ALEXANDROWICZ S.W., 1963a — Stratygrafia osadów mioceńskich w Zagłębiu Górnośląskim. Prace Inst. Geol., 39: 1–126.
[5] ALEXANDROWICZ S.W., 1963b — Zarys stratygrafii miocenu okolic Krakowa. Sprawozdania z Posiedzeń Komisji PAN, Oddział w Krakowie, lipiec–grudzień 1962: 520–523.
[6] ALEXANDROWICZ S.W., 1969 — Transgresywne utwory santonu w okolicach Krakowa. Zesz. Nauk. AGH, Geologia, 11: 45–57.
[7] ALEXANDROWICZ S.W., 1971 — Regional stratigraphy of the Miocene in the Polish part of the Fore-Carpathian trough. Acta Geol. Academiae Scientiarum Hungaricae, 15: 49–61.
[8] BASSOULET J.-P., 1994 — Bosniella fontainei nov. sp. (Foraminifëre, Biokovinidae) du Jurassique Moyen de Thaďlande. Geobios, 27: 403–411.
[9] BOGACZ K., 1967 — Budowa geologiczna północnego obrzeżenia rowu krzeszowickiego. Pr. Geol. Kom. Nauk Geol. PAN., 45: 1–89.
[10] BUKOWY S., 1960 — Uwagi o sedymentacji i diagenezie albu okolic Krakowa. Biul. Inst. Geol., 152: 243–267.
[11] BUKOWY S., 1962 — Profil jury i kredy w Raciborowicach koło Krakowa. Rocznik PTG, 32: 197–208.
[12] DŻUŁYŃSKI S., 1952 — Powstanie wapieni skalistych jury krakowskiej. Rocznik PTG, 21: 125–180.
[13] DŻUŁYŃSKI S., 1953 — Tektonika południowej części Wyżyny Krakowskiej. Acta Geol. Pol., 3: 325–440.
[14] FELISIAK I., 1992 — Osady krasowe oligocenu i wczesnego miocenu oraz ich znaczenie dla poznania rozwoju tektoniki i rzeźby okolic Krakowa. Ann. Soc. Geol. Pol., 62: 173–200.
[15] GARLICKA I., 1974 — Horizon with stomiosphaerids in the Upper Jurassic of the Carpathian Foreland (Southern Poland). Rocznik PTG, 44: 37–46.
[16] GARLICKA I., 1976 — Zagadnienie pozycji dolnej granicy poziomu z Colomisphaera fibrata (Nagy) w profilu jury w Zalasie (region krakowski). Biul. Inst. Geol., 295: 273–280.
[17] GARLICKA I., 1981 — Rozwój biofacji utworów jury na przedgórzu Karpat: 1–30. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, filia w Krakowie.
[18] GARLICKA I., TARKOWSKI R., 1980 — Biostratigraphy and microfacies development of the Lower and Middle Oxfordian at Zalas near Cracow. Bull. de l’Acad. Pol. des Sci. Série des Sci. de la Terre, 28: 59–67.
[19] GAWOR-BIEDOWA E., WITWICKA E., LISZKOWA J., MORGIEL J., SZYMAKOWSKA F., 1984 — Gomada Reticularea Lankester, 1885. Rząd Foraminiferida Eichwald, 1830. W: Budowa geologiczna Polski. T. III, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych (red. L. Malinowska). Cz. 2c, Mezozoik, Kreda: 187–308. Wyd. Geol., Warszawa.
[20] GRADZIŃSKI R., 1957 — Uwagi o sedymentacji miocenu w okolicy Proszowic. Rocznik PTG, 26: 3–23.
[21] GOLONKA J., 1972 — Osady doggeru w południowo-zachodniej części niecki nidziańskiej. Zesz. Nauk. AGH, Geologia, 16: 65–83.
[22] HABRYN R., BUŁA Z., NAWROCKI J., 2014 — Strefa tektoniczna Kraków–Lubliniec na odcinku krakowskim w świetle danych uzyskanych z nowych otworów badawczych Trojanowice 2 i Cianowice 2. Biul. Państw. Inst. Geol., 459: 45–60.
[23] HILTERMAN H., 1963 — Zur entwicklung der benthos foraminifere Bolivinoides evolutionary trends in foraminifera. Elsevier: 198–222.
[24] JASIONOWSKI M., 1997 — Zarys litostratygrafii osadów mioceńskich wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Biul. Państw. Inst. Geol., 375: 43–56.
[25] JURKIEWICZOWA I., 1974 — Rozwój jury środkowej we wschodniej części obszaru krakowskiego. Biul. Inst. Geol., 278: 201–226.
[26] KIRCHNER Z., 1956 — Stratygrafia miocenu Przedgórza Karpat Środkowych na podstawie mikrofauny. Acta Geol. Pol., 6: 421–447.
[27] KOPIK J., 1979 — Callovian of the Czestochowa Jura (South-western Poland). Pr. Inst. Geol., 93: 1–52.
[28] KRAJEWSKI M., 2000 — Lithology and morphology of Upper Jurassic Carbonate buildups in the Będkowska Valley, Kraków region Southern Poland. Ann. Soc. Geolo. Pol., 70: 151–163.
[29] KRAJEWSKI M., MATYSZKIEWICZ J., 2004 — Rozwój i architektura facjalna górnojurajskich kompleksów budowli węglanowych w SW części Wyżymy Krakowskiej. W: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (red. J. Partyka). T. I. Przyroda: 27–34.
[30] KUDREWICZ R., OLSZEWSKA-NAJBERT D., 1997 — Upper Cretaceous „Echinoidlagerstadtten” in the Kraków area. Ann. Soc. Geol. Pol., 67: 1–12.
[31] LISZKA S., 1955 — Otwornice niższego senonu okolic Krakowa. Rocznik PTG, 23: 165–186.
[32] ŁUCZKOWSKA E., 1964 — Stratygrafia mikropaleontologiczna miocenu w rejonie Tarnobrzeg-Chmielnik. Pr. Geol. PAN, 20: 1–52.
[33] MACHANIEC E., ZAPAŁOWICZ-BILAN B., 2005 — Foraminiferal biostratigraphy and paleobathymetry of Senonian marls (Upper Cretaceous) in the vicinity of Kraków (Januszowice-Korzkiew area, Bonarka quarry). Studia Geol. Pol., 124: 285–296.
[34] MAŁECKI J., 1952 — Mszywioły piasków heterosteginowych na obszarze krakowsko-miechowskim. Rocznik PTG, 21: 181–220.
[35] MAŁECKI J., 1995 — Die Kalkschwämme aus dem Weissen Jura von Zalas bei Kraków. Bull. Pol. Acad. of Sci., Earth Sci., 43:173–184.
[36] MARCINOWSKI R., 1974 — The transgressive Cretaceous (Upper Albian through Turonian) deposits of the Polish Jura Chain. Acta Geol. Pol., 24: 117–206.
[37] MATYJA B.A., WIERZBOWSKI A., 2004 — Stratygrafia i zróżnicowanie facjalne utworów górnej jury Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Wyżyny Wieluńskiej. W: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (red. J. Partyka): 13–17. T. I. Przyroda.
[38] MATYSZKIEWICZ J., 1989 — Sedimentation and diagenesis of the Upper Oxfordian cyanobacterial-sponge limestones in Piekary near Kraków. Ann. Soc. Geol. Pol., 59: 201–232.
[39] MATYSZKIEWICZ J., 1997 — Microfacies, sedimentation and some aspects of diagenesis of Upper Jurassic sediments from the elevated part of the Northern peri-Tethyan Shelf: a comparative study on the Lochen area (Schwäbische Alb) and the Cracow area (Cracow–Wieluń Upland, Polen). Berliner Geowissenschaftliche Abhandlungen, E 21: 1–66.
[40] MATYSZKIEWICZ J., GADOMSKA A., PORĘBSKA E., 2001 — Górnojurajskie budowle weglanowe rejonu Ogrodzieńca. Geologia, 27: 219–236.
[41] MATYSZKIEWICZ J., KRAJEWSKI M., ŻABA J., 2006 — Structural control on the distribution of Upper Jurassic carbonate buildups in the Kraków–Wieluń Upland (south Poland). Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Monatshefte 3: 182–192.
[42] OLSZEWSKA B., 2004 — Próba korelacji wydzieleń litostratygraficznych górnej jury w podłożu Karpat zewnętrznych i zapadliska na podstawie mikroskamieniałości. Tomy Jurajskie, 2: 165.
[43] OLSZEWSKA B., 2005 – Charakterystyka mikropaleontologiczna budowli biohermalnych Polski południowej. Nafta-Gaz, 7/8: 299–307.
[44] OLSZEWSKA B., 2007 — An attempt at correlation of thin section foraminiferal assemblages from the Upper Jurassic-Lower Cretaceous sediments of SE Poland with orthostratigraphic zonations. W: 6th Polish Micropaleontological Workshop “Mikro 2007”(red. J. Krzymińska): 52–53. Gdańsk 18–20 June. Abstracts. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
[45] PELISSIÉ T., PEYBERNÉS B., 1982 — Étude micropaléontologique du Jurassique Moyen/Supérieur du Causse de Limogne (Quercy). Revue de Micropaléontologie, 25: 111–132.
[46] RADWAŃSKI A., 1968 — Transgresja dolnego tortonu na obszarze Wyżyny Miechowskiej i Krakowskiej. Acta Geol. Pol., 18: 387–438.
[47] ŘEHÁNEK J., HELIASZ Z., 1993 — Microfacies and microbiostratigraphy of the Oxfordian–Lower Kimmeridgian on the basis od cadosinids and stomiosphaerids in the Czestochowa region of Poland. Geol. Carpath., 44: 81–93.
[48] RÓŻYCKI S.Z., 1953 — Górny dogger i dolny malm Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Prace Inst. Geol., 17.
[49] RUTKOWSKI J., 1989 — Budowa geologiczna regionu Krakowa. Prz. Geol., 6: 302–308.
[50] SMOLEŃ J., 1998 — Mikrofauna oksfordu w północno wschodnim obrzeżeniu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biul. Państw. Inst. Geol., 378: 207–218.
[51] TARKOWSKI R., LISZKA S., 1982 — Otwornice i wiek piasków kredowych z Korzkwi koło Krakowa. Ann. Soc. Geol. Pol., 52: 231–238.
[52] TRAMMER J., 1989 — Middle to Upper Oxfordian sponges of the Polish Jura. Acta Geol. Pol., 39: 49–91.
[53] VELIĆ I., 2007 — Stratigraphy and palaeobiogeography of Mesozoic benthic foraminifera of the Karst Dinarides (SE Europe). Geologia Croatica, 60: 1–113.
[54] WIECZOREK J., DUMONT T., BOUILLIN J.P., OLSZEWSKA B., 1995 — Dajki neptuniczne w Rezerwacie Przyrody Nieożywionej w Krakowie – świadectwo późnokredowych ruchów tektonicznych na Wyżynie Krakowskiej. Prz. Geol., 8: 690–692.
[55] WIŚNIOWSKI T., 1900 — Szkic geologiczny Krakowa i jego okolic. Kosmos, 25: 199–262.
[56] ZAPAŁOWICZ-BILAN B., 2003 — Mikrofauna kredy górnej z odsłonięcia w Gołczy. IV Ogólnopolskie Warsztaty Mikropaleontologiczne. Mikro 2003. Kazimierz Dolny 28–30.05.2003: 55–57.
[57] ZAPAŁOWICZ-BILAN B., MACHANIEC E., KĘDZIOR A., 2004 — Zespoły otwornic w profilu górnej kredy okolic Krakowa. W: XIX Konferencja Naukowa Paleontologów i Biostratygrafów pt. „Zapis paleontologiczny jako wskaźnik paleośrodowisk” (red. J. Muszer): 96–98. 16–18 września 2004, Wrocław.
[58] ZARĘCZNY S., 1894 — O średnich warstwach kredowych w krakowskim okręgu. Sprawozdanie Komisji Fizjograficznej Akademii Umiejętniści w Krakowie, 12: 176–246.
[59] ZIÓŁKOWSKI P., 2007 — Stratygrafia i zróżnicowanie facjalne górnej jury wschodniej części Wyżyny Krakowskiej. Tomy Jurajskie, 4: 25–35.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-79565f9a-a151-41d5-a9a3-2e3792ca97de