Underground tourist routes in the context of sustainable development

• Autorzy: Wieja T. , Chmura J. , Bartos M.

Identyfikatory

DOI

10.1515/amsc-2015-0056

Warianty tytułu

PL

Podziemne trasy turystyczne w procesie zrównoważonego rozwoju

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Recent years paved the way for progress focused on maximising the financial and political profits, leading in consequence to a social and economic crisis and environmental disasters. In response to those negative impacts, the concept of sustainable development appeared, understood as the need to improve life quality at the same time retaining social balance, bio-diversity of species and the variety of natural resources. A society that is active and has a full awareness of those issues will play a major role in sustainable development. On one hand, it will control the impacts the economy has on the environment, whilst on the other, the condition of the social capital guarantees the continuity of the progress envision and planning of its implementation. Protection of old underground sites is in line with the principles of sustainable development. Well preserved underground sites opened to visitors are a part of the cultural heritage, ensuring that historic, cultural , natural and utility values are maintained. Recently a great deal of attention has been given to revival and revitalisation of old historical underground sites and giving them a new function. Revitalisation and preservation of old abandoned excavations is a most complicated process aimed at restoring the functional utility of abandoned or disused infrastructure. Practical design should envision activities well in line with natural processes. Underground sites being preserved and adapted have to be visitor – friendly and acceptable, being a vital component of cultural heritage viewed in the context of sustainable development. Engineering problems involve not only the practical application of science, but also the way the world is defined. That is why the social and even spiritual aspects of revitalisation projects are recalled: recreation of human interactions with the nature and with the entire surroundings. Underground tourist routes should be harmonised with land development in the area and the residence patterns that have emerged over centuries. Well – preserved and protected excavations are the relics of the past, are part of the cultural heritage and become a rich source of knowledge about history.

PL

Ostanie lata przyniosły rozwój skoncentrowany na maksymalizacji zysków ekonomicznych i politycznych. Doprowadził on do kryzysów środowiskowych, społecznych, a nawet gospodarczych. Przyczyniło się to do powstania koncepcji zrównoważonego rozwoju. Jest to dążenie do poprawy jakości życia przy zachowaniu równości społecznej, bioróżnorodności i bogactwa zasobów naturalnych. Bardziej świadome i aktywne społeczeństwo ma do odegrania kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju. Z jednej strony jest regulatorem wpływu gospodarki na środowisko, zaś z drugiej kapitał społeczny zapewnia ciągłość wizji rozwoju i planowania jej realizacji. Ochrona zabytkowych podziemi bardzo dobrze wpisuje sie w proces zrównoważonego rozwoju. Zachowane i udostępnione zabytkowe podziemia są częścią dziedzictwa kulturowego i mają za zadanie zachowania wartości historycznych, kulturowych, przyrodniczych, a także użytkowych. W ostatnich latach obserwuje się intensywny rozwój działań zmierzających do wykorzystania zabytkowych podziemi do celów użytkowych. Problem rewitalizacji zabytkowych podziemi, a więc przywracanie “do życia” starych wyrobisk, jest bardzo skomplikowanym procesem przywracania pierwotnych funkcji nieczynnym lub zdegradowanym obiektom podziemnym. W procesie projektowania bardzo ważne są działania zgodnie z procesami naturalnymi obowiązującymi w przyrodzie. Zabezpieczane i adaptowane podziemia muszą w rezultacie działań człowieka być “przyjazne” i akceptowane przez użytkowników, będąc elementem ochrony dziedzictwa kulturowego człowieka, a więc częścią składową zrównoważonego rozwoju. Problemy techniczne występujące przy adaptacji zabytkowych podziemi są nie tylko praktycznym zastosowaniem nauki, ale także sposobem definiowania świata. Poszukuje się społecznego, a nawet duchowego wymiaru rewitalizacji; uzdrowienia relacji z przyrodą i z całym otoczeniem. Podziemne trasy harmonizują z miejscowymi uwarunkowaniami przyrodniczymi oraz ukształtowanym przez wieki krajobrazem osadniczym. Zabezpieczone wyrobiska sięgają dorobku kulturowego dawnych pokoleń i są przyczyną rozwoju i edukacji historycznej społeczeństwa.

Słowa kluczowe

EN

underground tourist route; sustainable development; revitalisation of old underground sites

PL

rozwój zrównoważony; podziemne trasy turystyczne; rewitalizacja zabytkowych podziemi

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Archives of Mining Sciences
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 60, no. 3
• Strony: 859--873
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Wieja T.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining and Geoengineering, Department of Geomechanics, Civil Engineering and Geotechnics, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Krakow, Poland

autor

Chmura J.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining and Geoengineering, Department of Geomechanics, Civil Engineering and Geotechnics, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Krakow, Poland

autor

Bartos M.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining and Geoengineering, Department of Geomechanics, Civil Engineering and Geotechnics, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Krakow, Poland

Bibliografia

• [1] Bergier T., Kronenberg J., 2010. Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce. Fundacja Sędzimira.
• [2] Bukowski Z., 2009. Zrównoważony rozwój w systemie prawa. TNOiK Toruń.
• [3] Cała M., Ostręga A., 2013. Geotechnical aspects of revitalization of post-mining areas-an example of the adaptation of Katowice hard coal mine for the New Silesian Museum. Arch. Min. Sci., Vol 58, No 2, p. 361-374.
• [4] Chmura J., 2009. Zabezpieczające prace górnicze w obiektach archeologicznych – zabezpieczenie jaskini w Obłazowej. Górnictwo i Geoinżynieria, Z. 3.1, Kraków.
• [5] Chmura J., Tajduś A., Mikoś T., 2009. Doświadczenia naukowo-badawcze pracowników Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH w zakresie rewitalizacji najcenniejszych obiektów podziemnych. I Konferencja muzeów i skansenów górniczych, Wieliczka.
• [6] Chmura J., Wieja T., 2011. Adaptacja podziemnych obiektów zabytkowych jako element aktywizacji rozwoju turystycznego. II Konferencja muzeów i skansenów górniczych, Wieliczka.
• [7] Florkowska L., 2012. Building protection against the backdrop of current situation and growth perspectives for polish mining industry. Arch. Min. Sci., Vol. 57, No 3, p. 645-655.
• [8] Gerwin M., 2008. Lokalne inicjatywy rozwojowe. Earth Conservation/ Sopot.
• [9] Krier L., 2001. Architektura: wybór czy przeznaczenie. Arkady. Warszawa.
• [10] Mikoś T., Chmura J., 2008. Rewitalizacja i zagospodarowanie turystyczne podziemnych wyrobisk górniczych zabytkowej Kopalni Złota i Arsenu w Złotym Stoku. Górnictwo i Geoinżynieria, Z. 4, Kraków.
• [11] Wieja T., Chmura J., 2011. Konstrukcje górnicze jako element projektowanej podziemnej trasy turystycznej „Groty Nagórzyckie”. Budownictwo Górnicze i Tunelowe, Katowice.
• [12] Wieja T., Chmura J., 2013. Wpływ ochrony dziedzictwa geologicznego i georóżnorodności na projektowanie podziemnych tras turystycznych. Konferencja IRSE. Wydawn. Cuprum, Wrocław.