Zarys historii górnictwa węgla brunatnego w okolicy Ośna Lubuskiego i Sulęcina (Ziemia Lubuska)

• Autorzy: Gontaszewska A.

Warianty tytułu

EN

Outline of the history of lignite mining in area of Ośno Lubuskie and Sulęcin (West Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia historię górnictwa węgla brunatnego w północno-zachodniej części Ziemi Lubuskiej, pomiędzy Ośnem Lubuskim a Sulęcinem. Na terenie tym funkcjonowały kopalnie podziemne, eksploatujące węgiel na zawał w skomplikowanych warunkach geologicznych (zaburzenia glacitektoniczne). W artykule wykorzystano materiały dostępne w archiwach niemieckich (Wyższy Urząd Górniczy w Halle) oraz polskich. Krótko opisano odkrycie złóż węgla w XIX w. Przedstawiono dokładniej historię największych kopalń regionu: „Oskar” i „Borussia” w Smogórach oraz „Eduard” w Długoszynie oraz skrótowo pozostałych kopalń. Przedstawiono najważniejsze kopalnie na historycznych mapach oraz dostępne dane o wydobyciu i zatrudnieniu.

Słowa kluczowe

PL

Ziemia Lubuska; węgiel brunatny; kopalnie węgla brunatnego; historia górnictwa

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Edukacyjne Terra Minera
• Czasopismo: Hereditas Minariorum
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 2
• Strony: 51--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., mapy

Twórcy

autor

Gontaszewska A.

• Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Budownictwa, ul. prof. Z. Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

Bibliografia

• 1. Berliner Jahrbuch für Handel und Industrie. 1903. Korporation der Kaufmannschaft von Berlin. Berlin.
• 2. CRAMER H., 1872. Beiträge zur Geschichte des Bergbaues in der Provinz Brandenburg. Heft 1, Kreis Sternberg. Halle.
• 3. DYJOR S., 1969. Budowa geologiczna zaburzonej glacitektonicznie strefy Mirostowic koło Żar (Ziemia Lubuska). Acta Univ. Vratisl. 86, Pr. Geol.-Min. 3: 3–58.
• 4. GONTASZEWSKA A., KRAIŃSKI A., 2010. „Consolidierte Grünberger Gruben“ – zarys historii. [W:] Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury 3. Ofic. Wyd. Polit. Wr. Wrocław.
• 5. GONTASZEWSKA A., 2011. The remains of lignite mining in Zielona Góra. Mat. Konf.: 11. Altbergbau – Kolloquium. VGE Verlag GmbH. Essen.
• 6. GONTASZEWSKA A., 2015. Eksploatacja węgla brunatnego ęgla w regionie lubuskim. [W:] Greinert A., (red.) Wydobycie węgla brunatnego i rekultywacja terenów pogórniczych w regionie lubuskim. Ofic. Wyd. Uniw. Zielonog. Zielona Góra.
• 7. GUMPRECHT A., 1952. Zasady górnictwa węgla brunatnego. Państw. Wyd. Tech. Katowice.
• 8. JAROS J., 1984. Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich. Śląski Inst. Nauk. Katowice.
• 9. KLÖDEN K. F., 1829. Beiträge zur mineralogischen und geognostischen Kenntniß der Mark Brandenburg, 2. Berlin.
• 10. KUPETZ M., 1997. Geologischer Bau und Genese der Stauchendermoräne Muskauer Faltenbogen. Brandenburgische Geowiss. Beitr., 4, 2: 1–20.
• 11. MARKIEWICZ A., WINNICKI J., 2007. Morfotektonika Wału Trzebnickiego (Śląskiego). Zesz. Nauk. Uniw. Zielonog., 134: 113–131.
• 12. MOJSKI J.E., 2005. Ziemie polskie w czwartorzędzie. Zarys morfogenezy. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• 13. PIETZSCH K., 1925. Die Braunkohlen Deutschlands. Gebrüder Bornträger Vlg. Berlin.
• 14. PLETTNER F., 1852. Die Braunkohle In der Mark Brandenburg Ihre Verbreitung und Lagerung. Verlag Wilhelm Hertz. Berlin.
• 15. POBORSKI CZ., 1949. Zaleganie złóż i kopalnictwo węgla brunatnego w zachodniej Polsce. [W:] Zwierzycki J. (red.) Węgiel brunatny w Zachodniej Polsce. Oddz. Wydawnictw Gł. Inst. Paliw Naturalnych. Katowice.
• 16. SPERLING D., 2004. Historisches Wörterbuch zum Braunkohlenbergbau und zum Bergrecht. Förderverein Kulturlandschaft Niederlausitz e.V. Cottbus.
• 17. SUSZYŃSKI K., 1946. Węgiel brunatny w planie 3letnim. Przegl. Górn. 1-4: 33–39.
• 18. URBAŃSKI K., 2002. Deformacje glacitektoniczne na Ziemi Lubuskiej. Zesz. Nauk. Uniw. Zielonog., 129: 158–173.
• 19. URBAŃSKI K., 2007. Łuk Mużakowa jako złożona struktura glacitektoniczna. Zesz. Nauk. Uniw. Zielonog., 134: 179–190.
• 20. ZDANOWICZ W., 2010. 60 lat Kopalni Węgla Brunatnego Sieniawa. Sieniawa.
• 21. ŻABA J. 1978. Historia eksploatacji surowców mineralnych. [W:] Kozłowski S. (red.) Surowce mineralne Ziemi Lubuskiej. Wyd. Geol. Warszawa.
• 22. Otwarcie bilansu oraz plan zaopatrzenia i opisy kop. Cybinka. Kopalnia Węgla Brunatnego w Ośnie Lubuskim, sygn. 410/1.
• 23. Dokumentacja techniczna, akta odnośnie uruchomienia kopalni Smogóry oraz Długoszyn. Kopalnia Węgla Brunatnego w Ośnie Lubuskim, sygn. 410/3.
• 24. Dokumentacja techniczna. Kopalnia Węgla Brunatnego w Ośnie Lubuskim, sygn. 410/4.
• 25. Akta kopalni i brykietowni w Smogórach oraz inne akta organizacyjne. Kopalnia Węgla Brunatnego w Ośnie Lubuskim, sygn. 410/5.
• 26. Założenie do uruchomienia nieczynnej poniemieckiej kopalni Długoszyn. Kopalnia Węgla Brunatnego „Sieniawa” w Sieniawie Lubuskiej, sygn. 2099/430.
• 27. Dokumentacja geologiczna złoża węgla brunatnego kopalni Smogóry w Smogórach, Kopalnia Węgla Brunatnego „Sieniawa” w Sieniawie Lubuskiej, sygn. 2099/845.
• 28. Bilans zasobów węgla brunatnego, Kopalnia Węgla Brunatnego „Sieniawa” w Sieniawie Lubuskiej, sygn. 2099/964.