100 lat „Klimatologii ziem polskich” Romualda Mereckiego

• Autorzy: Kossowska-Cezak U.

Warianty tytułu

EN

100 Years of Romuald Merecki’s Book “Climatology of Polish Territory”

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W roku 1914, kiedy Polska nie istniała jako państwo, ukazała się w Warszawie obszerna (ponad 300 stron) monografia klimatu Polski. Jej autorem był Romuald Merecki (1860-1922) – astronom, meteorolog, fizyk i matematyk. W swojej książce, zatytułowanej Klimatologia ziem polskich (ziem polskich w granicach historycznych) pokreślił indywidualne cechy klimatu Polski i podzielił opisywany obszar na regiony („dziedziny”) klimatyczne. Autor skupił głównie uwagę na zmienności czasowej klimatu: wieloletniej, rocznej, dobowej i z dnia na dzień. Przedstawił związki okresowości elementów meteorologicznych (temperatury powietrza, opadów atmosferycznych i ciśnienia atmosferycznego) z aktywnością słoneczną. We wszystkich przedstawianych problemach poszukiwał przyczyn fizycznych. Ta książka, licząca już 100 lat, ma wciąż wartość naukową – również ze względu na bardzo obszerne tabele, stanowiące wartościowe źródło informacji.

EN

In 1914, when Poland did not exist as a state, the comprehensive (over 300 pages) monograph of Polish climate appeared. The author of this book was Romuald Merecki (1860-1922) – astronomer, meteorologist, physicist and mathematician. In this book, entitled Climatology of Polish territory (the territory within historical borders), the author pointed out the individual features of Polish climate and divided the country into climate regions. Author put the main attention on time variability of climate: many-year, annual, daily, from day to day. He demonstrated the relations of the periodicity of meteorological elements (air temperature, precipitations and atmospheric pressure) and solar activity. In every presented problems he made search after the physical causes. This 100-year old book is still of high scientific value, also due to its very abundant tables – a valuable source of information.

Słowa kluczowe

PL

Romuald Merecki; klimat Polski; zmienność klimatu

EN

Romuald Merecki; climate of Poland; climatic variability

• Wydawca: Polskie Towarzystwa Geofizyczne ; Komitet Geofizyki PAN
• Czasopismo: Przegląd Geofizyczny
• Rocznik: 2015
• Tom: Z. 3-4
• Strony: 237--243
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fot.

Twórcy

autor

Kossowska-Cezak U.

• Polskie Towarzystwo Geofizyczne, Oddział Warszawski

Bibliografia

• 1.Kossowska-Cezak U., 1989, Romuald Merecki i jego „Klimatologia ziem polskich”. Prz. Geof., 24, 4, 463-471.
• 2.Lipska A., 1985, Setna rocznica powołania Centralnej Stacji Meteorologicznej Warszawa Muzeum. Prz. Geof., 30, 4, 515-527.
• 3.Paszyński J., Niedźwiedź T., 1999, Klimat. [w:] L. Starkel (red.) Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze., Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• 4.Rojecki A., 1960, Romuald Merecki (w setną rocznicę urodzin). Prz. Geof., 5(8), 4, 251-264.
• 5.Romer E., 1912, Klimat ziem polskich. [w:] Encyklopedia Polska., t. I, Akademia Umiejętności, Kraków, s. 171-248.
• 6.Romer E., 1938, Pogląd na klimat Polski. Czas. Geogr., 16, 193-224.
• 7.Romer E., 1939, O klimacie Polski. Nadbitka z Czas. Geogr., 17, ss. 29.
• 8.Schmuck A., 1959, Zarys klimatologii Polski. PWN, Warszawa, ss. 160.
• 9.Smosarski W., 1916, R. Merecki, Klimatologia ziem polskich. Wiad. Mat. 20.