A Discussion on the Physical Interpretation of Measurements of Tribological Wear

• Autorzy: Sadowski Jan

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.4898

Warianty tytułu

PL

Rozważania o fizycznej interpretacji miar zużycia tribologicznego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Physical sense and practical significance of major measurements of tribological wear are analysed here. Definitions and methods of assessing these measurements are proposed on the basis of the laws of energy and mass conservation. Contributions of energy and displacement of particular friction forces corresponding to each element of a friction couple are addressed. Energy expenditure that causes wear is introduced into the definition of wear resistance. Planning and thermodynamic analysis of a tribological experiment and the application of thermodynamic concepts and quantities to the description and the interpretation of results are recommended. The author believes application of wear measures that have an unequivocal physical interpretation will limit problems with the incomparability and the irreproducibility of tribological results and issues with transferring them to real objects.

PL

W niniejszej pracy zanalizowano senes fizyczny i praktyczne znaczenie ważniejszych miar zużycia tribologicznego. Zaproponowano definicje i sposoby oceny tych miar w oparciu o zasady zachowania energii i masy. Uwzględniono w nich udział energii i przemieszczenia poszczególnych sił tarcia, które przypadają na każdy z elementów pary ciernej. Do definicji odporności na zużycie wprowadzono nakład energii, który je spowodował. Zalecono zaplanowanie eksperymentu tribologicznego z jego analizą termodynamiczną oraz wykorzystanie pojęć i wielkości termodynamicznych do opisu i interpretacji uzyskanych wyników. Zdaniem autora stosowanie miar zużycia mających jednoznaczną interpretację fizyczną ograniczy problemy nieporównywalności i nie odtwarzalności wyników badań tribologicznych oraz trudności ich przenoszenia na obiekty rzeczywiste.

Słowa kluczowe

EN

intensity of wear; wear resistance; energy distribution; systemic approach; physical interpretation; laws of energy and mass conservation; comparability; reproducibility; tribometry

PL

intensywność zużywania; odporność na zużycie; rozkład energii; podejście systemowe; interpretacja fizyczna; zasady zachowania energii i masy; porównywalność; odtwarzalność; tribometria

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 1
• Strony: 27--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.,

Twórcy

autor

Sadowski Jan

• Kazimierz Pułaski University of Technology and Humanities in Radom, Stasieckiego 54 Street, 26-600 Radom, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-6670-8384

Bibliografia

• 1. Grebe M.: Tribometrie – eine unterschätzte Wissenschaft, “Tribologie und Schmierungstechnik” 2017, 4, pp. 61–68.
• 2. Kragelski I.V.: Reibung und Verschleiß, Berlin, VEB Verlag Technik 1971.
• 3. Kragelski I.V., Dobyčin M.N., Kombalov V.S.: Osnovy rasčetov na trenie i iznos, Moskva, Mašinostroenie 1977.
• 4. Fleischer G., Gröger H., Thum H.: Verschleiß und Zuverlässigkeit, Berlin, VEB Verlag Technik 1980. Fedorov V.V. i in.: Termodynamičeskij metod opisanija iznašivanija materialov pri vnešnem trenii, “Problemy trenija i iznašivanija” 1972, 2, pp. 24–30.
• 6. Sadowski J.: Die wärmemechanische Natur der Reiboxydation von Metallen, “Schmierungstechnik“ 1982, 6, pp. 169–174.
• 7. Sadowski J.: Untersuchungen zur maximalen Verschleißfestigkeit fester Körper, “Tribologie und Schmierungstechnik” 1990, 3, pp. 171–174.
• 8. Sadowski J.: Thermodynamisches Kriterium des Freßverschleißes, “Tribologie und Schmierungstechnik” 1993, 2, pp. 83–89.
• 9. Sadowski J.: Thermodynamische Theorie von Reibung und Verschleiß, “Tribologie und Schmierungstechnik” 2002, 6, pp. 41–47.
• 10. Sadowski J.: Energie- und Verschleißverteilung zwischen den Festkörpern während der Reibung. Tribologie und Schmierungstechnik 1995, 3, pp. 131–134.
• 11. Sadowski J.: Ein Beitrag über die Gleitreibungskräfte und das Wesen ihrer Arbeit, “Tribologie und Schmierungstechnik” 1998, 4, pp. 32–34.
• 12. Archard J.F.: Contakt and rubbing of flat surfaces, “J. Appl. Phys.” 24, 1953, 8, pp. 981–988.
• 13. Lawrowski Z.: Tribologia, Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej 2008.
• 14. Nosal S.: Tribologia, Poznań, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej 2016.
• 15. Sadowski J.: Thermodynamische Grundgesetze des tribologischen Verschleißes, “Tribologie und Schmierungstechnik“ 1990, 2, pp. 105–107.
• 16. Sadowski J.: Festkörperreibung und Verschleiß als Ursache und Wirkung der Energiedis-sipation (Teil 1), “Tribologie und Schmierungstechnik” 2011, 1, pp. 27–33.
• 17. Sadowski J., Żurowski W.: Verschleißbeständigkeit von Metallen, “Tribologie und Schmierungstechnik” 1992, 3, pp. 152–159.
• 18. Sadowski J.: Temperatur als Parameter des tribologischen Systems, “Tribologie und Schmierungstechnik” 2012, 2, pp. 36–41.
• 19. Sadowski J.: Temperaturgradient als Charakteristik des tribologischen Prozesses, “Tribologie und Schmierungstechnik” 2017, 3, pp. 55–62.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).