Emil Habdank Dunikowski (1855-1924). Rys życia zawodowego i prac naukowych

• Autorzy: Brzegowy Paweł

Identyfikatory

DOI

10.4467/0023589XKHNT.23.042.18784

Warianty tytułu

EN

Emil Habdank Dunikowski (1855-1924) - career and research outline

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Emil Lucjan Habdank Dunikowski - a graduate of the Lviv (Lwów), Munich and Vienna Universities, belongs to the circle of the Polish most significant scientists who specialized in Earth sciences and pursued their careers in the Lviv of the Austrian era. Sociable, diligent, and curious about the world, he devoted his time to discovering the mysteries of geology, actively developing Polish research in Galicia. While performing his research-related tasks in various parts of the globe (for example in North Africa, North America, Europe, and Russian Primorsky Krai), he satisfied his passion for travelling, delivering accurately made descriptions of broadly defined nature. In biographical contexts, the Lvovian scientist is seldom mentioned. Despite his undisputable scientific achievements and extensive travel experiences, there has yet to be a comprehensive biographical and bibliographical study dedicated to him. This article outlines his scientific profile and presents some unknown facts from Emil Dunikowski’s private life and career, based on the documents obtained from the State Archives of Lviv Oblast in Lviv (Ukraine).

Słowa kluczowe

PL

Dunikowski Emil; Galicja; geologia; Lwów; mineralogia; paleontologia; XIX wiek

EN

Dunikowski Emil; Galicia; geology; Lviv; mineralogy; palaeontology; 19th century

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 68, nr 4
• Strony: 29--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 133 poz., faks., fot. (w tym kolor.), 1 mapa, 1 portr.

Twórcy

autor

Brzegowy Paweł

• Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich

• https://orcid.org/0000-0002-7421-7742

Bibliografia

• Źródła archiwalne
• Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Ks. Metr. Arch. Lwow, Księgi metrykalne parafii wyznania rzymskokatolickiego z terenu archidiecezji lwowskiej, Par. Lwów, parafia św. Mikołaja, dek. Lwów, Księga metrykalna urodzeń, ślubów i zgonów, sygn. 841, nr 150, nr 151; Ks. Metr. Arch. Lwow., Par. Lwów, parafia św. Andrzeja, dek. Lwów; Księga metrykalna urodzeń, ślubów i zgonów dla całej parafii, syg. 1644, nr 80.
• Archiwum Narodowe w Krakowie [AN Kraków], Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Najświętszej Marii Panny w Krakowie, sygn. 29/328/0/2/193, akt 48.
• Deržavnij arhiv L’vivs’koï oblasti (Archiwum Państwowe Obwodu Lwowskiego) [DALO], Fond 26. Opis 5. Sprava 622; F. 2. Op. 1. Sp. 3414.
• Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 117/II.
• Akty prawne
• Dz.U. 1922, Nr 90, poz. 830, Ustawa z dnia 26 września 1922 r. w sprawie częściowego zawieszenia art. 47 ustawy z dnia 13 lipca 1920 r. o szkołach akademickich.
• Źródła prasowe
• „Dodatek do numeru 53. Kurjera Lwowskiego” 1887, s. 1.
• „Gazeta Lwowska” 1913, nr 286, s. 5.
• „Kraj. Pismo polityczne, społeczne, ekonomiczne i literackie” 1893, nr 13, s. 2.
• „Kurjer Lwowski”: 1885, nr 197, s. 4; 1887, nr 55, s. 3; 1888, nr 197, s. 4; 1889, nr 233, s. 3, nr 314, s. 3; 1892, nr 243, s. 2, nr 298, s. 3; 1893, nr 53, s. 5, nr 197, s. 5, nr 237, s. 5; 1893, nr 258, s. 5, nr 362, s. 1; 1894, nr 125, s. 1, nr 170, s. 5, nr 192, s. 3, nr 252, s. 5; 1898, nr 173, s. 3; 1890, nr 330, s. 2; 1910, nr 287, s. 4, nr 499, s. 4; 1911, nr 27, s. 5, nr 190, s. 4, nr 252, s. 2; 1916, nr 419, s. 1; 1918, nr 117, s. 5; 1924, nr 144, s. 4.
• „Kurjer Lwowski. Wydanie Poranne” 1918, nr 156, s. 3.
• „Kurjer Stanisławowski” 1911, nr 1338, s. 3.
• „Nowości Illustrowane” 1906, nr 25, s. 12; 1910, nr 32, s. 7; 1913, nr 51, s. 3-4.
• „Przegląd Emigracyjny. Dwutygodnik Ekonomiczno-Społeczny” 1892, nr 6, s. 52-54.
• Źródła drukowane
• C.K. Uniwersytet imienia Cesarza Franciszka I. we Lwowie. Skład personalu i program wykładów w letniem półroczu 1884/5, Lwów 1885.
• C.K. Uniwersytet imienia Cesarza Franciszka I. we Lwowie. Skład Uniwersytetu i program wykładów w letniem półroczu 1888/9, Lwów 1889.
• C.K. Uniwersytet imienia Cesarza Franciszka I we Lwowie. Skład Uniwersytetu i program wykładów w półroczu letniem 1892/3, Lwów 1893.
• C.K. Uniwersytet imienia Cesarza Franciszka I. we Lwowie. Skład Uniwersytetu i program wykładów w letniem półroczu 1894/5, Lwów 1895.
• C.K. Uniwersytet Imienia Cesarza Franciszka I we Lwowie. Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1910/1911, Lwów 1910.
• Księga Adresowa Król. Stoł. Miasta Lwowa, Lwów 1913.
• Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum Wyższego w Brzeżanach za rok szkolny 1906, Brzeżany 1906.
• Sprawozdanie Dyrektora C.K. Wyższego Gimnazyum w Brzeżanach za rok szkolny 1875, Lwów 1875.
• Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. Skład uniwersytetu w roku szkolnym 1920-1921, Lwów 1921.
• Prace Emila Dunikowskiego (porządek chronologiczny)
• Dunikowski E.L., O geologicznéj budowie Euganeów, wygasłych wulkanów pod Padwą, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1877, r. 2, s. 287-297, 333-338, 389-412, 479-504, 523-527.
• Dunikowski E., O geologicznéj budowie Euganeów, wygasłych wulkanów pod Padwą, Lwów 1878.
• Dunikowski E., Nowe foraminifery krédowego marglu lwowskiego, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1879, r. 4, s. 102-110, 121-135.
• Dunikowski E.L., Przyczynek do znajomości galicyjskiego dyluwium, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników imienia Kopernika” 1880, r. 5, s. 6-26.
• Dunikowski E., Das Gebiet des Strypafl ussen in Galizien, „Jahrbuch der Kaiserlich-Königlichen Geologischen Reichsanstalt” 1880, t. 30, nr 1, s. 43-68.
• Dunikowski E., Brzegi Dniestru na Podolu galicyjskiém, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników imienia Kopernika” 1881, r. 6, s. 63-69, 98-129, 245-273, 341-360.
• Dunikowski E., Die Spongien, Radiolarien und Foraminiferen der unterliasischen Schichten vom Schafberg bei Salzburg, „Denkschriften der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe” 1882, t. 45, s. 163-194.
• Dunikowski von E., Die Pharetronen aus dem Cenoman von Essen und die systematische Stellung der Pharetronen, „Palaeontographica 1882-1883” 1883, t. 29, s. 281-324.
• Walter H., Dunikowski E. v. Ritter, Das Petroleumgebiet der galizischen Westkarpathen, Wien 1883.
• Dunikowski E., Geologische Untersuchungen in Russisch-Podolien, „Zeitschrift der Deutschen geologischen Gesellschaft” 1884, t. 36, s. 41-67.
• Dunikowski E., W odpowiedzi p. Wł. Szajnosze, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników imienia Kopernika” 1884, r. 9, s. 556-559.
• Dunikowski von E., Ueber Permo-Carbon-Schwämme von Spitzbergen, „Kongliua Svenska vetenskaps-akademiens handlingar” 1884-1885, ser. 4, t. 21, s. 1-18.
• Dunikowski E., Studya geologiczne w Karpatach. Część I, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1885, r. 10, s. 30-40, 76-83, 188-197.
• Dunikowski E., Studya geologiczne w Karpatach. Cz. II, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1886, r. 11, s. 547-574.
• Dunikowski E., O gąbkach cenomańskich z warstwy fosforytowej Podola galicyjskiego (z trzema tablicami), „Pamiętnik Akademii Umiejętności w Krakowie” 1889, t. 16, s. 70-87.
• Dunikowski E., Nowe miejsce znachodzenia się kopalnych ssaków na Samos, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1890, r. 15, s. 75-76.
• Dunikowski E., M. Neumayr. Die Stämme des Thierreiches I. Bd. Wien und Prag 1889, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1890, r. 15, s. 59-74.
• Dunikowski E., J. Feliks i H. Lenk: Beiträge zur Geologie und Paläontologie der Republik Mexico. I Theil. Leipzig 1890, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1890, r. 15, s. 428-430.
• Dunikowski E., Baron von Toll. Die palaeozoiscgen Versteinerunhen der neusibischen Insel Kotelny, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1890, r. 15, s. 430-431.
• Dunikowski E., Morozewicz Józef. Opis Mikroskopowo-petrograficzny niektórych skał wybuchowych Wołyńskich i granitów Tatrzańskich. (Pam. fizyjogr. IX.), „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1890, r. 15, s. 432.
• Dunikowski E., Studya geologiczne w Karpatach. (Okolice Sanoka, Rymanowa i Krosna), „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1890, r. 15, s. 353-362.
• Dunikowski E., J.D. Dana. Podręcznik gieologii, spolszczył Dr. Józef Siemiradzki. Wydanie z zapomogi kasy pomocy, dla osób pracujących na polu naukowem imienia Dra Józefa Mianowskiego. Warszawa 1891, „Kosmos. Czasopismo polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika” 1891, r. 16, s. 35.
• Siemiradzki J., Dunikowski E., Szkic gieologiczny Królestwa Polskiego, Galicyi i krajów przyległych, Warszawa 1891.
• Dunikowski E., Od Atlantyku poza Góry Skaliste. Szkice z podróży geologicznej po Ameryce Północnej, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1892, r. 17, s. 1-57, 142-217, 264-298, 308-373, 420-442, 534-560.
• Dunikowski Habdank E., Od Atlantyku poza góry Skaliste. Szkice przyrodnicze z dwukrotnej podróży do Ameryki Północnej, Lwów 1893.
• Habdank-Dunikowski E., Z tęczowych dni. Wspomnienia byłego studenta brzeżańskiego, „Gazeta Narodowa” 1906, nr 124, s. 1, nr 125, s. 1, nr 126, s. 1, nr 128, s. 1, nr 130, s. 1, nr 140, s. 1, nr 141, s. 1, nr 142, s. 1, nr 143, s. 1, nr 144, s. 1, nr 146, s. 1, nr 147, s. 1, nr 148, s. 1, nr 149, s. 1, nr 150, s. 1, nr 151, s. 1, nr 152, s. 1, nr 153, s. 1, nr 154, s. 1, nr 156, s. 1.
• Dunikowski E.H., Z Veracruz do stolicy meksykańskiej, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników imienia Kopernika” 1910, r. 35, s. 12-42.
• Dunikowski E., Geologia Karpat i Podkarpacia, Kraków 1910.
• Habdank Dunikowski E., Geologia Karpat i Podkarpacia, [w:] Encyklopedia polska, t. 1, Geografia fizyczna ziem polskich i charakterystyka fizyczna ludności, Kraków 1912, s. 23-60.
• Literatura przedmiotu
• Adres dziękczynny, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1894, r. 19, s. 144-145.
• Białynia Chołodecki J., Lwów w czasie okupacji rosyjskiej (3 września 1914-22 czerwca 1915). Z własnych przeżyć i spostrzeżeń, Lwów 1930.
• Białynia Chołodecki J., Zakładnicy miasta Lwowa w niewoli rosyjskiej 1915-1918, Lwów 1930.
• Bourrillon P., Le faiseur d’or. Récit de la vie de Sbigniev Dunikowski, Vauvenargues 2020.
• Brzeżany 1530-1930, Brzeżany 1930.
• Bujalski B., Kilka uwag o ławicy gąbkowej w Niezwiskach, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1918/1919, r. 43-44, s. 211-218.
• Chołoniewski A., Nieśmiertelni. Fotografie literatów lwowskich, Lwów 1898.
• Czernecki J., Brzezany. Pamiątki i wspomnienia. W setną rocznicę założenia gimnazyum, Lwów 1905.
• Dybiec J., Studia zagraniczne Polaków w latach 1795-1918 i wydawnictwo raportów o ich przebiegu, „Prace Komisji Historii Nauki Polskiej Akademii Umiejętności” 2003, nr 5, s. 61-74.
• Federowicz Z., Zarys rozwoju fizjografii Polski ze szczególnym uwzględnieniem faunistyki (od czasów najdawniejszych do roku 1918), „Memorabilia Zoologica” 1963, nr 10, s. 144-161.
• Finkel L., Chlamtacz M., Kronika Uniwersytetu Lwowskiego. I. (1894/95-1897/1898), Lwów 1899.
• Friedberg W., Kilka spostrzeżeń w zakresie formacyi mioceńskiej Galicji, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1912, t. 37, s. 96-108.
• Friedberg W., Mapka geologiczna ziem polskich, Lwów 1912.
• Friedberg W., Przyczynek do znajomości otwornic kredowego marglu lwowskiego (z tablicą), Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1898, r. 22, s. 263-289.
• Friedberg W., Utwory mioceńskie w Europie i próby podziału tych utworów Polski. Część II, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1912, r. 37, s. 311-367.
• Gadomski A., Polscy odkrywcy i podróżnicy, [w:] Kalendarz Ilustrowanego Kuryera Codziennego na rok 1929, Kraków 1929, s. 135-143.
• Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.
• Grzeloński B., Ameryka w pamiętnikach Polaków. Antologia, Warszawa 1988.
• Grzybowski J., Piaskowiec Ciężkowicki, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1921, r. 46, s. 222-226.
• Grzybowski J., Przeglądowa mapa geologiczna ziem polskich, z tekstem objaśniającym i trzema przekrojami, Warszawa 1912.
• Hahn W., Kronika Uniwersytetu Lwowskiego. II. (1898/1899-1909/1910), Lwów 1912.
• Haiman M., Nauka polska w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, Warszawa 1936.
• Hinde G.J., Notes on Radiolaria from the Lower Paloeozoic Rocks (Llandeilo-Caradoc) of the South Scotland, „The Annals and Magazine of Natural History, Including Zoology, Botany, and Geology” 1890, t. 6, s. 40-59, DOI 10.1080/00222939008693993.
• Jaros J., Dzieje polskiej kadry technicznej w górnictwie (1136-1976), Warszawa 1978.
• Kałuski M., Polacy w rosyjskiej Mandżurii, „Studia Polonijne” 2001, t. 22, s. 109-149.
• Karbowiak A., Młodzież polska akademicka za granicą 1795-1910, Kraków 1910.
• Kossuth S., Polacy - słuchacze Akademii Górniczej w Leoben, Katowice 1964.
• Krzesińska-Żach B., Dom rodzinny jako obszar zainteresowań współczesnej pedagogiki rodziny, „Rocznik Teologii Katolickiej” 2015, t. 14, nr 1, s. 285-297, DOI 10.15290/rtk.2015.14.1.19.
• Kuczyński A., Polskie opisanie świata. Studia z dziejów poznania kultur ludowych i plemiennych, t. 2, Ameryka i Australia z Oceanią, Wrocław 1994.
• Lewicki W., Wstęp analityczny do statystyki Galicji, [w:] Katalog Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie roku 1894, Lwów 1894, s. LXII-LXVI.
• Ł.M., Dr J. Siemiradzki i Dr E. Dunikowski. Szkic geologiczny Królestwa Polskiego, Galicyi i krajów przyległych. Z mapą geologiczną (Pamiętnik fizyograficzny. T. XI. Warszawa. 1891), „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1892, r. 17, s. 566-568.
• Łomicki A.M., Materyały do mioceńskiej fauny Lwowa i najbliższej okolicy, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1898, r. 22, s. 18-37.
• Łomnicki A.M., Słodkowodny utwór podolski, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1884, t. 9, s. 751-752.
• Łotysz S., Alchemik czy oszust? Sprawa Zbigniewa Dunikowskiego, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2009, t. 54, nr 2, s. 63-82.
• Majkowska R., Bogactwo, różnorodność, rozproszenie… Archiwum osobiste (spuścizna) okiem archiwisty, [w:] Spuścizny - co po nas zostaje? Zagadnienia metodologiczne, red. A. Górski, Kraków 2018, s. 11-16.
• Metamorfozy społeczne. Wielka Wojna w polskiej korespondencji zatrzymanej przez cenzurę austro-wegierską. Materiały polskich grup cenzury z lat 1914-1918, t. 3, cz. 5, oprac. P. Brudek, J. Molenda, J.Z. Pająk, Warszawa 2018.
• Mierzecki R., Przemysł naftowy w Polsce w XIX i XX wieku, „Analecta” 1999, t. 8, nr 2 (16), s. 55-71.
• N.J., Dunikowski E. Zeszyt IV. atlasu geologicznego Galicyi. Kraków, 1891, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1892, r. 17, s. 224-225.
• Nicieja S.S, Kresowa Atlantyda. Historia i mitologia miast kresowych, t. 1, Lwów, Stanisławów, Tarnopol, Brzeżany, Opole 2012.
• Nowak J., Ś. P. Dr Emil Habdank-Dunikowski, „Wiadomości Geograficzne” 1924, z. 5-7, s. 65. Odezwa, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1898, r. 22, s. 199-200.
• Okołowicz J., Wychodźtwo i osadnictwo polskie przed wojną światową, Warszawa 1920.
• Olszewska-Nejbert D., Świerczewska-Gładysz E., Bąbel M., Jacyszyn A., Bogucki A., Unikatowe stanowisko gąbek cenomańskich na Podolu Pokuckim (zachodnia Ukraina), [w:] Aktualizm i antyaktualizm w paleontologii. XXII Konferencja Naukowa Sekcji Paleontologicznej Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Tyniec, 27-30 września 2013 r. Materiały konferencyjne, red. M. Kędzierski, B. Kołodziej, Kraków 2013, s. 40-41.
• Olszewska-Nejbert D., Świerczewska-Gładysz E., Redescriptions of Cenomanian Hexactinellid Sponges from Podillia (South-West Ukraine) and Designation of Neotypes, „Paleontology” 2012, t. 55, nr 6, s. 1265-1278, DOI 10.1111/j.1475-4983.2012.01189.x.
• Pamiętnik VII. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich. Część przyrodnicza, red. W. Bylicki, Lwów 1897.
• Pawłowski S., Geografia fizyczna ziem polskich według Encyklopedyi Polskiej, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1913, r. 38, s. 488-509.
• Pawłowski S., W sprawie polskiej nomenklatury geograficznej, Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1914, r. 39, s. 615-665.
• Pielech H., Przyczynek do fizyografii marglu kredowego z okolicy Lwowa t. zw. opoki lwowskiej, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1914, r. 39, s. 85-98.
• Radziszewski B., V. zjazd lekarzy i przyrodników polskich we Lwowie, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1888, r. 13, s. 207-208.
• Romer E., 1875-1899. Dwudziestopięciolecie Polskiego Towarzystwa Przyrodników Imienia Kopernika, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1900, r. 25, s. 263-365.
• Romer E., Przyczynek do topografii i geografii Sichota-Alinu, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności” 1912, seria 3, t. 12, dział A, s. 45-88.
• Rzonca B., Henryk Walter - górnik i geolog, pozytywista i romantyk, „Wiek nafty” 2020, t. 23, nr 4 (111), s. 12-23.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.
• Solec‘ki, A., Bubnâk I., Profesor Emil‘ Dunikovs‘kij - Pioner geoturizmu, [w:] Geoturizm: praktika i dosvid. Materiali konferenci¬, red. L.Z. Skakui, I.M. Bubnâk, L‘viv 2014, s. 119-122.
• Spis nauczycieli. Szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych, red. Z. Zagórowski, Lwów, Warszawa 1924.
• Sprawozdania z posiedzeń Lwowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Geologicznego za rok 1923/4, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników Im. Kopernika” 1924, r. 49, s. 371-384.
• Sprawozdanie z Posiedzeń Naukowych w Sekcyach X Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie, red. W. Sieradzki, Lwów 1908.
• Sprawy Krakowskiego Oddziału Pol. Tow. Geogr., „Wiadomości Geograficzne” 1925, z. 1-2, s. 2.
• Szajnocha W., Przemysł górniczy galicyjski na Wystawie Krajowej w Krakowie w r. 1887. Listy z wystawy, Lwów 1888.
• Szajnocha W., Studya geologiczne w Karpatach Galicyi zachodniéj. Część I, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników imienia Kopernika” 1884, r. 9, s. 302-306.
• Ślączka A., Miziołek M., Sytuacja geologiczna warstw ropianieckich w Ropiance (Polskie Karpaty fl iszowe), „Annales Societatis Geologorum Poloniae” 1995, t. 65, s. 29-41.
• Tokarski J., Jan Nowak — wspomnienia czterdziestoletniej przyjaźni, „Annales Societatis Geologorum Poloniae” 1950, t. 19, s. 194-204.
• Walter H., Dunikowski E., Geologiczna budowa naftonośnego obszaru zachodnio-galicyjskich Karpat, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1882, r. 7, s. 263-302, 354-375, 449-474; 1883, r. 8, s. 309-334, 401-424.
• Walter H., Geologiczne studia okolicy Brzostka, Strzyżowa, Ropczyc i Dębicy, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1895, r. 20, s. 60-76, 321-336.
• Wierzejski W.K., Fragmenty z dziejów polskiej młodzieży akademickiej w Kijowie 1834-1920, Warszawa 1939.
• Wiśniowski T., O faunie łupków spaskich i wieku piaskowca bryłowego, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego AU” 1906, t. 46, s. 315-344.
• Wołkowicz S., Wołkowicz K., Geological Cartography in Poland in the 19th Century, „Geological Quarterly” 2014, t. 58, nr 3, s. 623-658, DOI 10.7306/gq.1198.
• Wołkowicz S., Wołkowicz K., Miecznik J.B., Katalog wystawy Kartografia geologiczna ziem polskich do roku 1919, Warszawa 2009.
• Wójcik A.J., Carta Geologica. Mapy geologiczne Królestwa Polskiego wydane w latach 1815-1915. Katalog, Dąbrowa Górnicza 2013.
• Wyciąg z protokołów posiedzeń Zarządu i naukowych zebrań Tow. im. „Kopernika” za czas od stycznia do końca marca b. r., „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1892, r. 17, s. 127.
• XVIII. Walne Zgromadzenie Towarzystwa polskich przyrodników imienia Kopernika odbyte we Lwowie dnia 19. lutego 1889 r. o godzinie 6. po południu w auli Uniwersytetu, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1889, r. 14, s. 7.
• XXI. Walne zgromadzenie polskiego towarzystwa przyrodników imienia Kopernika, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1892, r. 17, s. 119.
• Zakrzewski I., XXVI. Walne Zgromadzenie Polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika we Lwowie, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1898, r. 22, s. 89-90.
• Zapfe H., Dunikowski Emil Habdank von. Catalogus Fossilium Austriae, z. 15, Index Palaeontologicorum Austriae, Wien 1971.
• Zieliński S., Mały słownik pionierów polskich kolonjalnych i morskich. Podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci-pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa 1933.
• Zigno de A., Sulla costituzione geologica dei Monti Euganei, Padova 1861.
• Zuber R., H. Walter i D-r E. Dunikowski. Gieologiczna budowa naftonośnego obszaru zachodnio-galicyjskich Karpat, „Wszechświat. Tygodnik popularny, poświęcony naukom przyrodniczym” 1883, nr 16, s. 253-254.
• Zuber R., Przyczynki do stratygrafji i tektoniki Karpat, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1909, r. 34, s. 788-833.
• Zuber R., Studya geologiczne we wschodnich Karpatach. Część trzecia, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Imienia Kopernika” 1884, r. 9, s. 370-372.
• Zuber R., XXVII. Walne Zgromadzenie Polskiego Towarzystwa przyrodników im. Kopernika, we Lwowie, odbyło się dnia 19. lutego 1898 r. w sali wykładowej instytutu chemicznego Uniwersytetu we Lwowie o godzinie 7. wieczorem, „Kosmos. Czasopismo Polskiego Tow. Przyrodników Im. Kopernika” 1899, r. 23, s. 11.
• Strony internetowe
• Dunikowski Z.J., Moje pamiętniki. O procederze Metalex, academia.edu/1742725/Emil_Dunikowskis_Knowledge_Of_His_Sons_Experiments [dostęp 17.07.2021].
• Memories of Zbigniew Jan de Dunikowski, academia.edu/1742725/Emil_Dunikowskis_Knowledge_Of_His_Sons_Experiments [dostęp 17.07.2021].
• Zbigniew Dunikowski, findagrave.com/memorial/30254654/zbigniew-dunikowski [dostęp 17.07.2021].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).